Cải cách thủ tục hành chính: Nên “hầu dân là chính”

Phiên thảo luận sáng 9-11 của Quốc hội về thủ tục hành chính diễn ra ngay sau khi Ngân hàng Thế giới cho biết môi trường kinh doanh của Việt Nam đã tăng thêm 10 bậc (từ vị trí 88 lên 78) nhờ hiệu quả trong quá trình cải cách thủ tục hành chính.

Đại biểu Cao Sỹ Kiêm (Thái Bình) phát biểu thảo luận tại hội trường.

Chưa xóa bỏ tư duy “hành là chính”

Đại biểu Huỳnh Nghĩa (Đà Nẵng) tỏ ra hài lòng cho biết: Qua 10 năm cải cách thủ tục hành chính mà trọng tâm là Đề án 30 của Chính phủ, thành công nổi bật nhất của Chính phủ là việc ban hành bộ cơ sở dữ liệu quốc gia về thủ tục hành chính và công khai trên mạng Internet về các thủ tục, văn bản. Đặc biệt đã chuẩn hóa và thống nhất được 63 bộ thủ tục hành chính cấp huyện và 63 bộ cấp xã. Ước tính hàng năm tiết kiệm được 7.933 tỷ đồng...

Tuy nhiên không ít đại biểu cho rằng, thủ tục hành chính trên nhiều lĩnh vực còn rườm rà, thiếu công khai, minh bạch, là rào cản đối với sản xuất và kinh doanh, tạo kẽ hở cho nhũng nhiễu, tiêu cực. Vẫn còn tình trạng cán bộ công chức cửa quyền, hách dịch, sách nhiễu, trên bảo dưới không nghe trong giải quyết các công việc liên quan đến thủ tục hành chính, để công dân, doanh nghiệp đi lại nhiều lần vẫn chưa được khắc phục.

Đại biểu Phạm Thị Hải (Đồng Nai) chỉ rõ: "Một số cơ quan hành chính vẫn chưa xóa bỏ được tư duy "hành là chính". Người dân vẫn rất sợ khi phải đến các cơ quan nhà nước để xin giấy chứng nhận chủ quyền đất, xin giấy phép xây dựng nhà ở, xin vay vốn hoặc cấp phép kinh doanh.

Đồng tình với bà Hải, đại biểu Hồ Thị Thu Hằng (Vĩnh Long) bức xúc phản ánh: "Tôi lấy ví dụ như một người dân muốn sửa nhà, phải cần rất nhiều loại giấy tờ và thủ tục rườm rà trong khi nhà đang được sử dụng hợp pháp. Ở Singapore, người dân muốn làm thủ tục chuyển nhà chỉ cần báo với chính quyền địa phương, sẽ được làm giúp mọi thủ tục”. Theo bà Hằng, cải cách thủ tục hành chính trước hết nên đổi mới về tư duy, "chuyển từ quản dân là chính sang hầu dân là chính".

Lấy cải cách con người làm trọng tâm

Cải cách thủ tục hành chính nên tập trung trọng tâm vào yếu tố con người và các chế độ đãi ngộ đi kèm, đó là ý kiến chung của nhiều đại biểu. Theo đại biểu Trần Thị Lộc (Bắc Kạn), thủ tục hành chính nói riêng cũng như các thể chế đều do con người xây dựng và cũng chính do con người thực hiện, vì thế cần đặt trọng tâm vào cải cách con người.

Đại biểu Cao Sĩ Kiêm (Thái Bình) khẳng định: "thủ tục hành chính chỉ có thể phát huy tác dụng khi chúng ta có bộ máy tinh gọn, có chất lượng, có hiệu quả và đội ngũ nhân sự biên chế gọn nhẹ và có năng lực, có phẩm chất thì cải cách thủ tục hành chính mới thành công".

Các đại biểu cho rằng, chế độ tiền lương của cán bộ công chức còn nhiều bất cập, như chênh lệch về tiền lương trong cùng một ngành nghề đào tạo, trong cùng một ngành nghề... dẫn đến cán bộ, công chức không đảm bảo được cuộc sống bằng chính nghề của bản thân mình. Đây là nguyên nhân dẫn đến các tiêu cực trong việc thực hiện cải cách thủ tục hành chính. Đại biểu Huỳnh Nghĩa kiến nghị, Chính phủ cần đặc biệt lưu ý giải quyết chính sách tiền lương để động viên cán bộ công chức, từ đó giúp họ thực sự an tâm và hết lòng phục vụ người dân.

Linh An