"Cái mồm làm hại cái thân" trong việc giảm cân khoa học

Một người chạy 20 tới 40km mỗi tuần nhưng thường xuyên ăn đồ ăn nhanh vào bữa tối. Theo dõi chế độ ăn khoa học trong tuần nhưng lại ăn uống vô độ vào cuối tuần. Hoặc có thể sở hữu nhà bếp chứa đầy khoai tây chiên, bánh quy và nước ngọt nhưng luôn tin tưởng việc tập luyện thể dục có thể khiến bạn gầy đi. Theo CNN, những trường hợp trên là quan niệm sai lầm phổ biến về thể dục, thể thao.

Ở thế giới hiện đại, ý tưởng về việc ăn bất cứ thứ gì mình muốn mà không gây hậu quả nghe có vẻ giống như một giấc mơ. Người ta thường tự thuyết phục bản thân rằng bạn sẽ đốt cháy nó trong buổi tập thể thao sau bữa ăn. Nhưng thực tế là việc bạn tập luyện lâu hơn hay ở cường độ cao hơn cũng không giải quyết vấn đề. Các chuyên gia cho biết, tập thể dục không thể đảo ngược hoàn toàn tác động của một chế độ ăn uống tồi tệ.

"Skinny Fat" và mối nguy hiểm của mỡ nội tạng

Thuật ngữ "skinny fat" là một cụm từ không chính thức thường được sử dụng để mô tả một người có ngoại hình mảnh mai nhưng có tỷ lệ mỡ trong cơ thể cao. Một người dù tập thể dục thường xuyên có thể có ít mỡ dưới da, nhưng lại có nhiều mỡ nội tạng. Tiến sĩ Colin Carriker, nhà sinh lý học và là phó giáo sư về sức khỏe và hiệu suất con người tại Đại học High Point ở Bắc Carolina, Hoà Kỳ, cảnh báo rằng lớp mỡ nội tạng này ít được chú ý hơn vì nó bao bọc xung quanh các cơ quan của bạn và nguy hiểm hơn lớp mỡ bên ngoài mà bạn có thể nhìn thấy.

Sự tích tụ mỡ nội tạng do ăn thực phẩm chế biến sẵn có nhiều đường, muối và carbs (Carbohydrates) có thể dẫn đến những rủi ro tương tự như người mắc bệnh béo phì. Một lượng lớn chất béo nội tạng lưu thông khắp cơ thể có thể khiến các động mạch cứng lại và trở nên hẹp hơn, trở thành một căn bệnh được gọi là xơ vữa động mạch. Mỡ làm tắc nghẽn, ngăn máu chảy đến các mô còn lại của cơ thể làm tăng nguy cơ đau tim và đột quỵ. 

Ngoài ra, theo CNN, nguy cơ tử vong sớm cũng tăng lên nếu bạn tập thể dục nhưng bỏ bê việc ăn uống lành mạnh. Trong một nghiên cứu mới nhất nhằm xem xét tác động của hoạt động thể chất và chất lượng chế độ ăn uống, các nhà nghiên cứu nhận thấy những người thường xuyên tập thể dục nhưng ăn bất cứ thứ gì họ muốn có nguy cơ tử vong cao hơn so với những người vừa tập thể dục vừa lựa chọn chế độ ăn uống lành mạnh.

Vai trò quan trọng của chế độ ăn uống

Nếu bạn đang muốn giảm cân, quan trọng là chú ý tới lượng calo tiêu hao, trong đó bạn đốt cháy nhiều calo hơn mức bạn đang nạp vào. Nhưng ăn thực phẩm béo có hàm lượng calo cao thường xuyên có thể khiến điều này trở thành một thách thức.

Tiến sĩ Colin Carriker nói: “Bạn đang ăn quá nhiều calo và sẽ phải tập thể dục nhiều hơn mức mà một người có thể duy trì trong thời gian dài”. 

Một điều mà nhiều người tin là dành nhiều thời gian hơn để tập thể dục hoặc tham gia vào một buổi tập luyện cường độ cao hơn sau khi ăn một bữa "hoành tráng". Tuy nhiên, Grace Derocha, chuyên gia dinh dưỡng và người phát ngôn của Học viện Dinh dưỡng và Ăn kiêng Hoa Kỳ cho biết, kế hoạch này không thực sự hiệu quả khi bạn đã quá mệt.

Đó là vì đồ ăn vặt và đồ uống có đường chứa đầy calo "rỗng", tức là calo cao nhưng không có nhiều dinh dưỡng. Thực phẩm chế biến sẵn như nước ngọt và bánh kẹo có rất ít hoặc không có chất dinh dưỡng. Với việc thiếu vitamin, protein và chất xơ để lấp đầy bụng, cơ thể sẽ liên tục cảm thấy đói. Derocha nói: “Những người không có chế độ ăn uống thiếu dinh dưỡng thường vẫn đói, ủ rũ và không có động lực hoặc động lực để tập thể dục. Nếu bạn đến phòng tập thể dục, lượng calo rỗng đó sẽ khiến việc tập luyện trở nên khó khăn hơn”.

Caroline Susie, một chuyên gia dinh dưỡng và là phát ngôn viên của Học viện Dinh dưỡng và Ăn kiêng Hoa Kỳ, giải thích rằng ban đầu thực phẩm rỗng có thể giúp tăng năng lượng tạm thời, nhưng chúng sẽ không đủ để duy trì việc tập luyện lâu dài hoặc cường độ cao, khiến dễ cảm thấy mệt mỏi sớm hơn. Trên hết, bất kỳ lượng calo rỗng nào không được đốt cháy hết sẽ được lưu trữ dưới dạng chất béo.

Thể dục đều đặn sẽ không còn quan trọng về lâu dài nếu bạn không nhận được chất dinh dưỡng phù hợp. Derocha cho rằng việc nhận chất dinh dưỡng từ thực phẩm kém chất lượng sẽ khiến việc xây dựng khối lượng cơ bắp và phục hồi hoàn toàn sau một buổi tập luyện vất vả trở nên khó khăn hơn.

Để xây dựng khối lượng cơ bắp, cách tốt nhất của bạn là bổ sung các thực phẩm giàu protein như thịt gà và cá hồi vào chế độ ăn uống của bạn. Derocha nói: “Các chất dinh dưỡng đa lượng như protein giúp xây dựng khối lượng cơ và duy trì nó".

Điều độ là quan trọng nhất

Khỏe mạnh không có nghĩa là bạn phải từ bỏ tất cả những thực phẩm bạn thích ăn. Derocha cho biết, mọi người có xu hướng coi thường một số loại thực phẩm nhất định và luôn tự nhủ bạn không thể ăn đường hoặc carbs có thể tạo ra mối quan hệ độc hại với thực phẩm.

Thay vì cảm thấy tội lỗi khi đi mua đồ mang đi tối qua hoặc gọi món tráng miệng, Susie khuyên bạn nên định hình lại quan điểm của mình. Cô ấy nói hãy nghĩ về thực phẩm không chỉ là calo mà còn là loại năng lượng mà nó có thể cung cấp. Nếu hôm nay bạn đã ăn đủ chất xơ, hãy xem nơi bạn bổ sung thêm protein, omega-3 hoặc carbs lành mạnh.

“Đó không phải là món ăn ngon hay dở, nó chỉ là nhiên liệu thôi. Bạn hãy nhìn nó từ quan điểm bổ sung thay vì quan điểm hạn chế, đó là cách tiếp cận lành mạnh hơn để tiếp thêm năng lượng cho bản thân", cô nói.