Cần thu hẹp quyền thu hồi đất

Ngày 18.3, tại TP.Cần Thơ, Viện Nghiên cứu lập pháp (thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội) cùng Tổ chức Oxfam tổ chức Hội thảo “Xem xét, bình luận báo cáo tổng hợp kết quả tham vấn ý kiến nhân dân và góp ý dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi)”.

Người dân góp nhiều ý kiến quan trọng

Theo ông Bert Maerten – Đại diện Tổ chức Oxfam tại Việt Nam: “Qua kết quả tham vấn ý kiến người dân của 22 xã, thuộc 4 địa phương Hòa Bình, Yên Bái, Quảng Bình và Long An, người dân đã đóng góp rất nhiều ý kiến về tầm quan trọng của đất đai”.

TS Đinh Xuân Thảo – Viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp cho rằng: “Đây là những thông tin bổ ích, phản ánh chân thực suy nghĩ, mong muốn và sự quan tâm của người dân về Luật Đất đai, giúp các đại biểu Quốc hội, các nhà hoạch định chính sách, pháp luật đất đai có thêm kênh cung cấp thông tin thực tiễn để xem xét, cân nhắc trong quá trình thảo luận và thông qua Dự thảo Luật Đất đai 2003 sửa đổi”.

Ông Đặng Hùng Võ - nguyên Thứ trưởng Bộ TNMT đóng góp ý kiến tại hội thảo.

PGS-TS Nguyễn Quang Tuyến – Trường Đại học Luật Hà Nội cho rằng: Bên cạnh những “điểm sáng” về nội dung các quy định về thu hồi đất của Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), theo chúng tôi vẫn còn một số khía cạnh chưa thành công, Ban soạn thảo cần cân nhắc, biên tập, chỉnh sửa lại trước khi trình Quốc hội xem xét, cụ thể: “Mặc dù, Điều 69 dự thảo quy định tổ chức phát triển quỹ đất có trách nhiệm lấy ý kiến của người có đất bị thu hồi về phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; tuy nhiên, có một “kẽ hở” quan trọng mà Dự thảo Luật Đất Đai (sửa đổi) tạo ra đó là không quy định cụ thể các tiêu chí để xác định số lượng người bị thu hồi đất đồng ý hoặc không đồng ý với phương án bồi thường do tổ chức phát triển quỹ đất đưa ra”.

Cần xác định rõ giá đất

Góp ý kiến tại hội thảo, PGS-TS Đặng Văn Thanh (Hội Kiểm toán Việt Nam) đề nghị: Cân nhắc lại các quy định về thu hồi đất, không nên thu hồi đất cho các mục đích kinh tế. Có thể thu hồi đất cho các mục tiêu an ninh quốc phòng, cho mục tiêu xã hội. Riêng đối với mục tiêu kinh tế cần theo thỏa thuận về giá đền bù và có sự trao đổi, thỏa thuận và giải quyết thỏa đáng đối với người đang có quyền sử dụng đất. Ngoài ta, khung giá các loại đất, giá đất thuộc khu vực giáp ranh cần được cân nhắc kỹ và đảm bảo tính thống nhất làm căn cứ để cấp tỉnh xây dựng bảng giá đất tại địa phương.

“Thuế cùng với quy hoạch sử dụng đất sẽ là công cụ hữu hiệu điều chỉnh quan hệ cung – cầu về giá đất và sẽ góp phần tăng hay giảm giá đất. Cần quy định rõ hơn về thuế thu nhập từ chuyển quyền sử dụng đất. Nhà nước phải phân phối lại phần lớn thu nhập thặng dư từ chuyển quyền sử dụng đất, chuyển mục đích sử dụng đất” – ông Thanh góp ý thêm.

Ông Đặng Hùng Võ – nguyên Thứ trưởng Bộ TNMT kiến nghị về đề xuất quy định sửa đổi về thẩm quyền của Nhà nước: “Để thực sự đổi mới pháp Luật Đất đai, Quốc hội cần lưu tâm tới tính hệ thống của hệ thống pháp luật. Để ngăn chặn tham nhũng và giảm khiếu kiện của dân, chúng ta cần thu hẹp quyền của Nhà nước quyết định thu hồi đất; tăng cường các quy định cụ thể về minh bạch, trách nhiệm giải trình, sự tham gia và sự đồng thuận của cộng đồng, vận hành hệ thống giám sát – đánh giá nhằm kiểm soát việc thực hiện thẩm quyền; chỉ trao thẩm quyền cho một cấp tỉnh”.

Góp ý tại Hội thảo còn có nhiều ý kiến tích cực của các Đại biểu Quốc hội, đại diện HĐND, UBND các tỉnh thành phố khu vực ĐBSCL như Cần Thơ, Trà Vinh, Hậu Giang... và các tổ chức chính trị, xã hội trong nước. Các ý kiến góp ý tại Hội thảo này sẽ được tiếp thu và góp phần hoàn chỉnh báo cáo Quốc gia về tham vấn người dân về dự thảo Luật Đất đai sửa đổi. Báo cáo này sẽ được gửi đến Bộ Tài nguyên và Môi trường và Quốc hội trước kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XIII.

Đức Khánh