Cầu treo hết hạn vẫn sử dụng!

Xuống cấp trầm trọng
Năm 2010, Trung tâm Nghiên cứu kiến thức bản địa và phát triển (Liên hiệp các Hội Khoa học và kỹ thuật Việt Nam) có thông báo gửi UBND tỉnh Quảng Bình và các ngành chức năng thông báo về thời hạn sử dụng của các công trình cầu treo do Dự án ICCO tài trợ ở tỉnh Quảng Bình. Thế nhưng đến nay, hầu hết những chiếc cầu treo được thông báo hết hạn sử dụng đó, chẳng có chiếc cầu nào được “nghỉ” cả.
Cầu treo xã Liên Trạch (Bố Trạch) do Dự án ICCO tài trợ được hoàn thành và đưa vào sử dụng đã kết nối người dân đôi bờ sông Son từ năm 1998. Theo thông báo, chiếc cầu này đã hết hạn sử dụng cách đây 3 năm, nhưng đến nay nó vẫn được khai thác cho hơn 3.000 hộ dân của xã đi lại bình thường. Sau khi có thông báo, Sở GTVT Quảng Bình cũng đã tiến hành khảo sát, kiểm tra chất lượng chiếc cầu. Kết quả kiểm tra cho thấy, mố cầu treo Liên Trạch về phía bắc bị sụt trượt do sạt lở, ván mặt cầu bị bong, bật 60-70%, dầm dọc, giằng chéo liên kết bị han gỉ, đinh liên kết bị bong bật…
Tương tự ở xã Liên Trạch, là trường hợp cầu treo xã Hóa Thanh (Minh Hóa). Xã này có 4 thôn, nhưng 2 thôn là Thanh Tân và Thanh Sơn bị chia bởi Khe Ve. Gần 500 người dân sống tập trung dưới những chân núi đá vôi, muốn ra bên ngoài chỉ có con đường duy nhất là lội khe. Năm 1997, Dự án ICCO hỗ trợ cho xã làm một cầu treo trị giá 70 triệu đồng, chiều dài khoảng 50m, rộng gần 2m. Qua 15 năm sử dụng, nay cầu đã hư hỏng trầm trọng. Theo thông báo của nhà tài trợ, cầu đã hết hạn sử dụng hơn 6 năm nay. Thế nhưng hôm chúng tôi đến, cầu treo xã Hóa Thanh dù rung lắc bần bật vẫn cõng trên lưng hàng trăm lượt người và phương tiện qua lại mỗi ngày. Vì cây cầu là con đường duy nhất để họ giao lưu với bên ngoài.
Vẫn sử dụng vì chưa có kinh phí
Ông Nguyễn Thái Bình – Phó Bí thư Đảng uỷ xã Hoá Thanh cho biết, để xây một chiếc cầu kiên cố, hoặc một chiếc cầu treo mới thì phải cần rất nhiều kinh phí, xã không đủ sức làm. Xã cũng đã xin sửa lại cầu treo nhưng cấp trên không đồng ý vì cầu đã hết hạn sử dụng. Thế nên, vào mùa mưa lũ, xã phải bố trí lực lượng thường xuyên trực hai đầu cầu để đưa đón người dân và học sinh qua lại. Nếu nước chảy xiết thì cấm tuyệt đối không cho người qua lại để bảo đảm an toàn tính mạng cho người dân.

Sở GTVT Quảng Bình cho biết, tỉnh này hiện có 9 cầu treo dây võng thì 7 cái đã hết hạn sử dụng 5-6 năm. Các cầu đều có khẩu độ vượt sông, suối lớn (chiều dài cầu 60-136m) và chủ yếu trên các trục giao thông độc đạo, nhiều năm không được các địa phương bảo trì và duy tu sửa chữa nên xuống cấp nhanh, có nguy cơ đứt sập bất cứ lúc nào…

Trong khi đó, ông Hoàng Minh Tú - Chủ tịch UBND xã Liên Trạch cho rằng, khi cơ quan chức năng xác định thời gian sử dụng cầu đã hết thì không còn cách nào khác, xã phải thông báo không cho người và phương tiện lưu thông qua cầu, đồng thời lập thủ tục xin mở bến đò ngang theo quy định. “Thông báo như vậy chứ chúng tôi vẫn không thể cấm được người dân vì nếu không đi bằng cầu này thì họ biết đi bằng đường nào. Trong khi để xây lại một chiếc cầu mới thì phải cần một nguồn kinh phí hàng tỷ đồng và phải chờ đầu tư của cấp trên, còn xã thì không thể kham nổi”- ông Tú nói
Mỗi năm, huyện nghèo Minh Hóa bỏ ra hàng trăm triệu đồng để sửa chữa các cầu treo nhưng sửa chỗ này, lại đứt gãy chỗ khác. Lãnh đạo huyện thừa nhận, đầu tư cho hệ thống cầu treo đang là bài toán khó của huyện 30a này. Huyện đang tiến hành khảo sát, lập phương án đề nghị tỉnh ưu tiên đầu tư thay thế một số cầu treo bằng cầu bê tông vĩnh cửu ở một số xã thực sự khó khăn, cách trở về giao thông.
Tuy nhiên, trong khi xã chờ huyện, huyện chờ tỉnh thì sự xuống cấp ngày càng thêm trầm trọng của các cầu treo ở tỉnh Quảng Bình khó chờ được mà có thể sập bất cứ lúc nào…