“Chất” như trâu ngố Tuyên Quang: Thương hiệu có một không hai

Thương hiệu có một không hai

Cuối tháng 9/2018, lần đầu tiên tỉnh Tuyên Quang công bố nhãn hiệu tập thể “Trâu ngố Tuyên Quang”. Để có được thương hiệu này là cả quá trình phấn đấu của những nông dân chăn nuôi xứ Tuyên trong việc xây dựng chuỗi chăn nuôi an toàn sinh học với sự hỗ trợ của Hội Nông dân tỉnh và Hợp tác xã (HTX) Nông nghiệp công nghệ cao Tiến Thành.

Ông Lương Hải Tuyên chăm sóc đàn trâu ngố của gia đình ở thôn Nặm Kép, xã Hùng Mỹ, huyện Chiêm Hóa (Tuyên Quang). Ảnh: Đăng Quang

Nhờ tham gia mô hình nuôi trâu ngố vỗ béo theo chuỗi khép kín từ sản xuất đến tiêu thụ thông qua HTX, hàng trăm hộ dân ở Tuyên Quang không chỉ có đầu ra ổn định mà thu nhập cũng được nâng cao rõ rệt.

Lão nông Lương Hải Tuyên (thôn Nặm Kép, xã Hùng Mỹ, huyện Chiêm Hóa) gắn bó với con trâu kéo cày đã gần 30 năm nay, nhưng chưa bao giờ ông nghĩ sẽ làm giàu được từ vật nuôi này. Ông Tuyên bảo, trước đây gia đình chỉ chăn nuôi theo kiểu truyền thống, chăn thả tự nhiên, việc chăn nuôi cũng chủ yếu để lấy sức kéo phục vụ sản xuất nông nghiệp, đàn trâu trong gia đình không mấy khi vượt quá 3-4 con.

Đã có thời điểm, khi việc cày kéo được thay bằng máy móc, gia đình ông bỏ việc chăn nuôi, phần vì diện tích đồng cỏ bị thu hẹp phần vì có năm mùa đông khắc nghiệt, đàn trâu không có thức ăn xanh, ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như tăng trưởng của đàn.  

Thời điểm mới tham gia chuỗi liên kết, ông Tuyên nhận nuôi thử 5 con. Từ việc chỉ quen tận dụng đồng cỏ tự nhiên, ông học cách ủ rơm rạ, trồng cây vụ đông, tận dụng cây ngô, lá mía để làm thức ăn cho đàn trâu. Chỉ sau hơn 2 tháng chăn nuôi theo hình thức này, mỗi con trâu của gia đình ông Tuyên khi xuất bán lãi hơn 5 triệu đồng.

Thừa thắng xông lên, đầu năm 2018, lão nông Lương Hải Tuyên nhân đàn, từ 5 con nuôi thử nghiệm, lứa thứ 2 ông Tuyên nuôi 7 con, lứa thứ 3 tăng lên 14 con. Để có vốn chăn nuôi quy mô lớn, ông Tuyên thành lập trang trại chăn nuôi và được ngân hàng cho vay 200 triệu đồng. "Đến nay, nhờ nghề này gia đình tôi đã có thu nhập ổn định hàng trăm triệu đồng mỗi năm" - ông Tuyên khoe.

Hiện, HTX Tiến Thành đã xây dựng được nhiều cơ sở chế biến, đóng gói sản phẩm trâu ngố Tuyên Quang đưa đi tiêu thụ tại các tỉnh, thành trong cả nước.  Ảnh:  Đăng Quang

Cùng niềm vui ấy, ông Ma Văn Va (ở thôn Nặm Kép, xã Hùng Mỹ) cho biết, trâu ngố là giống trâu quý, được bà con Tuyên Quang gìn giữ và bảo tồn, hiện giờ giống trâu đặc sản này được người dân tại nhiều huyện nuôi để làm giàu. Hiện, Tổ hợp tác chăn nuôi trâu vỗ béo theo hướng an toàn sinh học xã Hùng Mỹ có 15 thành viên, hoạt động theo nhóm hộ, cùng sở thích, có nguồn nhân lực, mặt bằng làm chuồng trại theo tiêu chuẩn nuôi nhốt, có diện tích đất trồng cỏ...

Liên kết làm giàu

Theo giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu “Trâu ngố Tuyên Quang” Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ KHCN) cấp ngày 24/5/2018 cho Hội Nông dân tỉnh Tuyên Quang, nhãn hiệu tập thể này đã bảo hộ độc quyền cho 3 nhóm sản phẩm bao gồm: Nhóm thịt trâu đã qua chế biến; nhóm trâu giống, trâu thịt (còn sống); nhóm mua bán trâu giống, trâu thịt (còn sống và thịt trâu đã chế biến).

Với mục đích xây dựng mô hình chăn nuôi liên kết theo chuỗi giá trị, HTX Tiến Thành đã ký hợp đồng với một số HTX và tổ hợp tác để liên kết chăn nuôi, đồng thời xây dựng cơ sở tự phối trộn thức ăn chăn nuôi an toàn sinh học, nguồn nguyên liệu địa phương tại phường Nông Tiến, TP.Tuyên Quang cung cấp thức ăn chăn nuôi theo công thức riêng phân phối nội bộ cho các hộ dân tham gia chuỗi.

Thông qua đó, các hộ gia đình tham gia chuỗi được cung ứng con giống, cung cấp các sản phẩm cám tổng hợp từ ngô, sắn, cám gạo, một số khoáng chất phục vụ chăn nuôi trâu, bò; ngoài ra các hộ dân còn được tư vấn kỹ thuật chăn nuôi, chăm sóc, phòng bệnh theo quy trình, tiêu chuẩn để cung ứng thức ăn cho chuỗi liên kết chăn nuôi an toàn sinh học.

Sau khoảng thời gian chăn nuôi, chăm sóc từ 2 - 3 tháng, đàn trâu trong mô hình theo chuỗi liên kết khỏe mạnh, đạt sản lượng thịt và trọng lượng cân theo quy định sẽ được HTX Tiến Thành thu mua mới giá đã cam kết với nông dân.

Ông Hoàng Văn Oanh - Giám đốc HTX Nông nghiệp công nghệ cao Tiến Thành cho hay: Với quy trình liên kết theo chuỗi từ khâu cung ứng con giống - cung cấp thức ăn - chăn nuôi - giết mổ tập trung tại lò mổ - chế biến sản phẩm - bao tiêu toàn bộ sản phẩm, HTX đã hình thành được mô hình liên kết theo chuỗi chăn nuôi an toàn sinh học. Theo đó, các sản phẩm từ thịt trâu đều tuân thủ nghiêm ngặt quy trình kỹ thuật, được đóng gói, có bao bì, nhãn mác, mã truy xuất nguồn gốc, mã vạch đảm bảo an toàn trước khi đưa ra thị trường bán cho người tiêu dùng.

Ông Oanh cho biết thêm, mô hình liên kết chăn nuôi trâu, bò, đặc biệt là giống trâu ngố thịt an toàn sinh học trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang được triển khai thực hiện từ tháng 9/2017. Đến nay, đã có 10 HTX, tổ hợp tác tham gia mô hình với tổng số trâu, bò là 703 con, đã xuất bán 265 con trâu, 249 con bò; số trâu, bò hiện đang nuôi là 189 con.  Sau thời gian chăn nuôi từ 2,5 - 3 tháng trừ chi phí 1 con trâu cho lãi bình quân khoảng 5 triệu đồng.

Mô hình bước đầu cho thấy hiệu quả kinh tế cao, tận dụng được nguồn thức ăn sẵn có của địa phương, thay đổi phương thức chăn nuôi từ chăn nuôi đại gia súc theo lối truyền thống sang chăn nuôi theo hướng sản xuất hàng hóa có bao tiêu sản phẩm.

Ông Oanh cho biết thêm, hiện nay HTX Tiến Thành đã đầu tư và hỗ trợ cho 2 cơ sở giết mổ và chế biến, đóng gói trâu, bò với công suất khoảng 5 tạ thịt/mẻ/24 giờ tại địa phương.

Ông Trương Xuân Quý - Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh Tuyên Quang cho biết, từ nay đến năm 2020, Hội Nông dân tỉnh sẽ phối hợp với HTX Tiến Thành tiếp tục triển khai xây dựng và phát triển chuỗi liên kết chăn nuôi trâu, bò thịt vỗ béo an toàn sinh học; chăn nuôi trâu bò sinh sản gắn với tiêu thụ sản phẩm. Trong đó, tiếp tục đẩy mạnh phát triển, mở rộng chuỗi liên kết chăn nuôi với quy mô từ 1.000 con trâu thịt, 2.000 con bò thịt/năm.

“Hiện, chúng tôi đang rất thiếu mặt bằng và vốn để đầu tư xây dựng, mở rộng quy mô chăn nuôi, nhà xưởng chế biến, giới thiệu sản phẩm. Trong thời gian tới rất mong, UBND tỉnh và các ngân hàng tạo điều kiện hỗ trợ, giúp đỡ để HTX vượt qua khó khăn. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng kiến nghị địa phương, các ngành hỗ trợ quảng bá sản phẩm, thương hiệu trâu ngố của tỉnh Tuyên Quang đến với người tiêu dùng trong nước và quốc tế" - ông Oanh nói.