Chiêm ngưỡng bộ sưu tập hơn 200 loại kiểng lá độc lạ của chàng kiến trúc sư người Việt

Việt Đàm là một kiến trúc sư người Việt hiện đang sống và làm việc tại Liverpool (Anh). Năm 14 tuổi, anh sang định cư tại UK và tự ví mình như cái cây non nơi đất khách quê người. Đó cũng là lý do vì sao anh luôn dành tình yêu đặc biệt dành cho cây cối nhất là những loài cây nhiệt đới.

Yêu cây từ khi còn nhỏ, nhưng khoảng 2 năm trở lại đây khi chuyển về căn hộ mới có không gian thoáng, rộng hơn, Việt Đàm mới bắt đầu sưu tầm cây cảnh trong nhà. “Cây cối cho mình cảm giác thân thuộc, an toàn và tất nhiên là vì chúng đẹp. Sau này càng theo đuổi sâu và mở rộng, mình càng quan tâm hơn tới các giống cây bản địa của các khu vực khác, nhưng giống cây nhiệt đới vẫn đứng đầu. Mình cảm thấy bản thân có sự kết nối vô hình với những loại cây này.” – Việt Đàm chia sẻ.

Ban đầu, những loại cây Việt Đàm trồng chỉ đơn giản là vài chậu rau thơm (bạc hà, rosemary, thyme v.v.), cây tùng thơm hay phong lan. Đây đều là những giống cây thông thường, dễ gặp, giá rẻ, anh mua chúng vì công dụng nhiều hơn là vì mê lá của chúng.

Việt Đàm – chàng kiến trúc sư người Việt đang sinh sống và làm việc tại Anh trong căn phòng ngập tràn “kiểng lá” của mình. (Ảnh: Viet Dam)

Càng mua nhiều và càng ngắm nhìn kỹ, anh chàng kiến trúc sư nhận ra mỗi loại cây đều sở hữu những chiếc lá có kiểu kết cấu khác nhau, không chỉ là rau ăn mà còn mang nhiều vẻ đẹp riêng. Từ đó về sau, số lượng cây trong nhà mỗi lúc một nhiều lên và còn nhiều cả về chủng loại lá.

Việt Đàm cho biết, bộ sưu tập kiểng lá của anh không ổn định. Thay vì cố định các cây trồng, anh luân chuyển loại cây khá thường xuyên để thay đổi, hoặc nhường chỗ cho những loài cây mới hơn.

Trung bình, cùng một thời điểm quanh nhà có khoảng trên dưới 200 cây lớn nhỏ. “Nhưng nói thật, mình không dám đếm vì sợ đếm xong lại nằm… tiếc tiền!” – Việt Đàm vui vẻ chia sẻ.

Những cây tầm giá cao hơn trung bình anh đang sở hữu như Monstera Borgisiana Variegata, Philodendron El Choco Red, hay Anthurium Regale thì nằm ở mức ba con số (tiền bảng Anh), quy đổi thành một vài chục triệu tiền Việt. Những cây này tại Anh, chàng kiếm trúc sư cũng phải săn lùng khá vất vả mới mua được vì độ quý hiếm của chúng.

Tuy nhiên, theo anh mức giá này chưa là gì so với mức giá đang leo thang của hội chơi kiểng lá tại Việt Nam. Vẫn là những giống cây đó nhưng ở Việt Nam có thể đã ở mức giá cao gấp 3 – 4 lần.

Việc định giá cây có khá nhiều thước đo tiên quyết nhất vẫn là nhu cầu chung của thị trường. Điều này được quyết định dựa trên hai yếu tố chính: độ hiếm quý và độ đẹp của cây.

Những cây tầm giá cao hơn trung bình của anh đang sở hữu như Monstera Borgisiana Variegata, Philodendron El Choco Red, hay Anthurium Regale… (Ảnh: Viet Dam)

Chàng kiến trúc sư ăn ngủ cùng cây đúng nghĩa. (Ảnh: Viet Dam)

Độ hiếm quý cũng chia ra làm hai nhóm, hiếm "thương mại" (ít cây trên thị trường) và hiếm "tự nhiên" (ít cây trong tự nhiên). Độ đẹp phần lớn theo đánh giá chủ quan chứ không có mẫu số chung nào, tuy nhiên, yếu tố này thường bị ảnh hưởng khá lớn bởi các nền tảng mạng xã hội.

Về yếu tố đột biến (var, variegation) cũng là một phần của độ đẹp. "Đột biến" ý chỉ những chiếc lá cây khác biệt: có những vệt, đốm, hoặc mảng màu loang lổ. Điều này có thể xảy ra tự nhiên hoặc nhờ can thiệp gen nhân tạo. Tuy nhiên, sự đột biến không quyết định giá cây, vì có rất nhiều loại cây lá đột biến rất rẻ, nên quan trọng vẫn là cây gì.

Yêu cây như con, anh chàng dành nhiều thời gian cho việc chăm sóc và bày trí cây trong phòng sao cho vừa đảm bảo thẩm mỹ mà cây vẫn có môi trường tốt nhất để sinh trưởng. Các cây đặt trong nhà nhìn có vẻ lộn xộn nhưng mọi vị trí đều được anh tính toán kỹ lưỡng.

Các yếu tố như hướng sáng, lượng ánh sáng cần, độ ẩm, cách phát triển của cây (cây đứng, cây leo, cây rủ, cây xòe v.v), nhiệt độ, lượng khí lưu thông v.v. đều cần được cân nhắc để tránh cây bị hư, bệnh. Ngoài ra, các yếu tố phụ như màu sắc, hoa văn gân lá phải hài hòa với nhau.

Cái khó khi trồng cây trong nhà là chừa lại đủ không gian để chăm sóc chúng và quan trọng là việc ngăn chặn sâu bọ, côn trùng gây hại bằng những loại dầu đặc chế và hóa chất xịt thường xuyên. Ngoài ra, anh cũng phải xoay cây liên tục để tránh cây bị ngả/vươn về phía ánh sáng quá nhiều, làm hỏng mất form dáng của cây.

Cây cối đặt trong nhà nhìn có vẻ lộn xộn nhưng đều được anh tính toán kỹ lưỡng.

Tại Việt Nam, trào lưu săn lùng, sưu tập các thể loại kiểng lá đột biến đang diễn ra rầm rộ. Nhiều người khi nghe từ “đột biến” lo lắng đây sẽ là trao lưu biến tướng, mất tiền vô bổ. Tuy nhiên theo Việt Đàm, thực chất bộ môn "kiểng lá" này không chỉ có tại Việt Nam mà chúng đã và đang tồn tại ở rất nhiều quốc gia khác trên thế giới như: Anh, Mỹ, Thái Lan, Úc,... Nó thu hút nhiều người thuộc mọi tầng lớp, ngành nghề, tùy vào tiềm lực kinh tế mà sẽ có "cách chơi" kiểng lá khác nhau. 

Xu hướng chơi lá cảnh đi theo một vòng tuần hoàn cứ khoảng 20-30 năm lại "trồi lên" một lần tại các nước phương Tây và trỗi dậy trở lại mạnh mẽ vào đầu năm 2020 khi dịch COVID-19 bắt đầu hoành hành và mọi người phải ở trong nhà.