Chủ tịch Tập Cận Bình nói Trung Quốc và Mỹ không nên làm hại nhau

Cuộc gặp diễn ra vào ngày cuối cùng trong chuyến thăm ba ngày của Blinken tới Trung Quốc, diễn ra khi hai nước tìm cách tiếp tục ổn định mối quan hệ vốn khó khăn và mở rộng liên lạc trong một loạt tranh chấp từ công nghệ đến Đài Loan.

"Trung Quốc muốn thấy một nước Mỹ tự tin, cởi mở và thịnh vượng. Chúng tôi hy vọng rằng Mỹ sẽ nhìn nhận sự phát triển của Trung Quốc theo hướng tích cực", ông Tập nói với ông Blinken.

Ông nói: "Một khi vấn đề cơ bản này được giải quyết… quan hệ Trung - Mỹ sẽ thực sự tốt hơn và tiến lên phía trước. Trung Quốc và Mỹ nên là đối tác chứ không phải đối thủ; giúp nhau thành công thay vì làm hại nhau".

Bình luận của ông Tập được đưa ra trong bối cảnh các quan chức Trung Quốc phẫn nộ trước những hành động mà Washington thực hiện dưới danh nghĩa an ninh quốc gia trước một Trung Quốc ngày càng quyết đoán, nhưng Bắc Kinh coi đó là nhằm ngăn chặn sự phát triển của nước này. Những biện pháp này bao gồm kiểm soát đối với việc xuất khẩu sang Trung Quốc các mặt hàng công nghệ cao có thể sử dụng cho mục đích quân sự, cũng như hạn chế đầu tư của Mỹ vào một số lĩnh vực công nghệ cao ở Trung Quốc.

Hôm 24/4, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã ký một dự luật có thể dẫn đến lệnh cấm toàn quốc đối với nền tảng truyền thông xã hội TikTok nếu công ty mẹ Trung Quốc ByteDance không bán TikTok– đạo luật mà Bắc Kinh trước đây đã chỉ trích.

Ngoại trưởng Blinken nói với ông Tập rằng Mỹ "cam kết duy trì và tăng cường các đường dây liên lạc" với Trung Quốc và "giải quyết một cách có trách nhiệm với những khác biệt của chúng ta, để sẽ không có bất kỳ thông tin sai lệch, nhận thức sai lầm và bất kỳ tính toán sai lầm nào".

Ví dụ về những tiến bộ gần đây mà Blinken trích dẫn bao gồm "khôi phục liên lạc giữa quân đội với quân đội, chống ma túy và cùng nhau suy nghĩ về tương lai của trí tuệ nhân tạo".

Ông Blinken diện kiến Chủ tịch Trung Quốc diễn ra chỉ 5 tiếng sau cuộc gặp với người đồng cấp Vương Nghị, mà cả hai bên đều mô tả là "thực chất và mang tính xây dựng". Nhưng ông Vương cũng nói rõ về những căng thẳng gay gắt vẫn còn tồn tại giữa hai siêu cường trên thế giới. Trong cuộc gặp, ông Vương cho biết Trung Quốc và Mỹ phải đối mặt với sự lựa chọn giữa ổn định và "vòng xoáy đi xuống".

"Trung Quốc và Mỹ nên giữ đúng hướng tiến về phía trước một cách ổn định hay quay trở lại vòng xoáy đi xuống? Đây là một câu hỏi lớn đối với hai nước chúng ta và kiểm tra sự chân thành cũng như khả năng của chúng ta", ông Vương nói, sau khi cho biết mối quan hệ Mỹ-Trung đang "bắt đầu ổn định".

"Hai bên của chúng ta có nên dẫn đầu hợp tác quốc tế chống lại các vấn đề toàn cầu và đạt được đôi bên cùng có lợi không? Hoặc tham gia vào sự cạnh tranh và đối đầu – hoặc thậm chí rơi vào xung đột, điều mà tất cả sẽ cùng thua?" - ông nói.

Trong một cuộc họp kín sau đó, ông Vương cho rằng Mỹ "thực hiện vô số biện pháp để đàn áp nền kinh tế, thương mại, khoa học và công nghệ Trung Quốc" và thổi phồng quá mức những lo ngại gần đây về tình trạng "dư thừa" công nghiệp của Trung Quốc đang tràn ngập thị trường toàn cầu.

"(Các biện pháp của Mỹ) không phải là cạnh tranh công bằng mà là ngăn chặn, và nó không loại bỏ rủi ro mà tạo ra rủi ro", ông nói.

Trong bình luận của mình trước phiên họp kín, ông Blinken chỉ ra "trách nhiệm chung" giữa hai nước để "đảm bảo rằng chúng ta hiểu rõ nhất có thể về những lĩnh vực mà chúng ta có sự khác biệt".

"Tôi hy vọng chúng ta có thể đạt được một số tiến bộ về các vấn đề mà các tổng thống của chúng ta đã đồng ý rằng chúng ta nên hợp tác, nhưng cũng làm rõ những khác biệt, ý định của chúng ta và nói rõ với nhau quan điểm của chúng ta" - ông Blinken nói.

Đây là chuyến đi mới nhất trong chuỗi các cuộc gặp cấp cao bao gồm cuộc gặp thượng đỉnh giữa Tổng thống Biden và nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình tại California vào tháng 11, sau một thời gian căng thẳng tột độ.

Cả hai bên cũng thảo luận về các bước tiếp theo về cam kết của hai nhà lãnh đạo về thúc đẩy hợp tác chống ma túy, liên lạc giữa quân đội với quân đội, đàm phán về rủi ro và an toàn trí tuệ nhân tạo cũng như tạo điều kiện trao đổi giữa người với người, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cho biết sau cuộc họp.

Phát biểu với các phóng viên sau cuộc gặp, Blinken cho biết hai nước sẽ tổ chức các cuộc đàm phán đầu tiên về trí tuệ nhân tạo và những rủi ro của nó "trong những tuần tới".

Chuyến đi của Blinken tới Trung Quốc  lần thứ hai trong vòng một năm – cũng diễn ra khi hai nước đang giải quyết một loạt các vấn đề địa chính trị và khu vực gai góc, từ sự ủng hộ của Trung Quốc đối với Nga cho đến việc nước này gây hấn ở Biển Đông và đối với Đài Loan.

Trong số những mối quan ngại chính của Mỹ có việc mà Mỹ gọi là  sự hỗ trợ của Trung Quốc cho cơ sở công nghiệp quốc phòng của Nga để Nga có thể tiếp tục cuộc chiến ở Ukraine.

Thông cáo của Trung Quốc lưu ý rằng hai bên đã trao đổi quan điểm về "vấn đề Ukraine, xung đột Palestine-Israel, Triều Tiên, Myanmar và các vấn đề khác".