Chuẩn bị đất trồng cam

Ở Việt Nam hiện có nhiều giống cam: Cam Xã Đoài, Vân Du, cam sành, cam Quảng Bình, Mương Pần, Cái Bè, Sa Đéc, Gia Rai… Ngoài ra còn có một số giống cam du nhập từ nước ngoài đang được ưa chuộng như: Cam Cara cara, cam N.01, S1, cam xoàn, cam V2…

Cam trồng trực tiếp bằng hạt có rễ cọc phát triển, trồng bằng cây ghép và chiết không có rễ cọc, nhiều rễ nhánh, trên các rễ nhánh phân nhiều rễ sợi. Sự sinh trưởng của rễ ảnh hưởng rất rõ đến sự sinh trưởng của thân cành nhưng thường chậm và kéo dài hơn.

Tán cây cam có nhiều dạng tùy theo giống và cách tạo tán, tỉa cành. Ở vùng Nam Bộ có nắng nóng quanh năm nên các đợt cành mới chồng chéo lên nhau. Đợt cành đầu mùa mưa cho cành quả và cành dinh dưỡng. Đợt cành giữa và cuối mùa mưa là cành mẹ và cành quả năm tới.

Lá cam thường có dạng elíp, có tuyến tinh dầu. Mặt dưới lá có khoảng 500 khí khổng/mm2. Số lá trên cây rất quan trọng. Để tạo ra một quả, cây cam cần tối thiểu 50 lá, do vậy nên duy trì số lá xanh nhiều và đầy đủ dinh dưỡng.

Cam có thể trồng trên nhiều vùng đất khác nhau, thích hợp nhất trên đất phù sa, xốp nhẹ, nhiều mùn, tầng đất sâu (dày > 0,6m) và đủ ẩm trong mùa khô, pH thích hợp từ 5 - 7. Cam khó phát triển trên đất trũng có mực nước ngầm nông ( < 0,4m),="" nhiều="" cát="" (=""> 60%), đất nhiễm mặn, kiềm (pH > 7,0) và đất phèn.

Tùy theo loại đất và giống cây có thể trồng theo khoảng cách sau: 4 x 4m hay 3 x 4m. Trồng tháng 4 - 5 hay 8 - 10 vào đầu mùa mưa là tốt nhất. Đào hố có kích thước 0,6 x 0,6 x 0,6m thẳng hàng. Cần quy hoạch hàng theo hướng bắc - nam và trồng cây giữa các hàng theo nguyên tắc “nanh sấu” để cây tiếp xúc ánh sáng từ hướng đông và tây được tối ưu nhất (cây của hàng trước sẽ không che ánh sáng của hàng sau).

Phần đất mặt đào để riêng và trộn đều với 10 - 20kg phân chuồng hoai mục (hoặc 3 - 5kg phân hữu cơ chế biến) + 200 - 300gr Super lân + 200 - 250gr Kali + 0,5kg vôi bột (hoặc 1kg Dolomite), trộn đều phân với đất và lấp hố lại sau 20 ngày mới trồng. Khi trồng cần moi đất chính giữa lớn hơn bầu cây, đặt bầu vào hố (lưu ý mắt ghép quay về hướng gió nhằm tránh gãy cành ghép), mặt bầu cao hơn mặt đất. Điều chỉnh cây thẳng hàng và lấp đất nén chặt, cắm cọc để buộc dây vào cây trồng nhằm tránh gió lay, tưới nước đủ ẩm gốc trong 1 tháng đầu.

TS Nguyễn Đăng Nghĩa