Chuyện ít biết về trận chiến 3 ngày Ukraine đánh úp quân Nga ở chiến trường Bakhmut

Các quân nhân Ukraine đi bộ sau một cuộc giao tranh, khi cuộc tấn công của Nga vào Ukraine vẫn tiếp diễn, gần thành phố tiền tuyến Bakhmut, vùng Donetsk ngày 11/5/2023. Ảnh Reuters

Cuộc chiến 3 ngày đột phá bất ngờ của Ukraine

Các binh sĩ Ukraine đang chờ đợi thời điểm thích hợp để tấn công. Sau đó, họ nhận được thông tin tình báo quan trọng rằng, lính đánh thuê Nga ở bên ngoài Bakhmut chuẩn bị luân chuyển và được thay thế bởi những người lính khác.

"Đã đến lúc rời đi rồi. Tất cả chúng tôi đều cảm thấy phấn khích", một người lính bộ binh với mật hiệu Face cho biết.

Các binh sĩ Ukraine được yêu cầu chuẩn bị sẵn bộ dụng cụ của họ, đảm bảo rằng họ có nhiều lựu đạn và đầy đủ đạn dược. Đại tá Andriy Biletsky, chỉ huy lữ đoàn cho biết: "Chúng tôi coi việc thay đổi ca trực là điểm yếu lớn nhất của kẻ thù".

Đó là buổi sáng ngày 6/5, thời điểm bắt đầu ba ngày chiến đấu ở ngoại ô Bakhmut, đã chuyển động lực sang trận chiến khốc liệt nhất của cuộc chiến. Những người lính từ Lữ đoàn tấn công riêng biệt số 3 của Ukraine đã chiến đấu với quân Nga trên các vành đai rừng nơi cây cối giờ đây chỉ còn lại những thân cây cháy sém. Họ xông vào các chiến hào rải rác xác chết. Họ đi theo các xe bọc thép băng qua các bãi đất trống khi hai bên giao tranh bằng súng hạng nặng. 

Các binh sĩ cho biết trong các cuộc giao tranh khốc liệt, mỗi mét đất giành được có cảm giác như đi cả dặm.

Nhưng khi cuộc đụng độ kéo dài ba ngày này kết thúc, Ukraine đã giành lại được một vùng đất rộng khoảng 1,8 dặm và sâu một dặm rưỡi ngay phía nam làng Ivanivske, ngoại ô Bakhmut.

Theo quân đội, mặc dù lãnh thổ chiếm được là nhỏ, nhưng người Ukraine đã xây dựng dựa trên thành công của họ, đòi lại hơn 12 dặm vuông ở phía bắc và phía nam của thành phố. Những lợi ích đó thể hiện một sự đảo ngược vận may đáng kinh ngạc ở một nơi mà người Ukraine đã bị lép vế trong nhiều tháng, và là một đòn giáng mạnh vào nỗ lực chiến tranh của Nga vốn đã biến Bakhmut thành giải thưởng chiến lược chính trong tầm tay của họ.

Các quan chức Ukraine và Anh ngày 19/5 cho biết rằng Moscow đang chạy đua để đưa thêm binh lính đến củng cố các tuyến xung quanh thành phố. Việc tái triển khai như vậy có thể giúp Nga đảo ngược những lợi ích gần đây của Ukraine, nhưng nó cũng có thể có lợi cho Ukraine khi nước này chuẩn bị phản công bằng cách làm suy yếu lực lượng Nga ở những nơi khác dọc theo mặt trận.

Bản tường thuật về cuộc đụng độ kéo dài ba ngày ở ngoại ô Bakhmut này dựa trên một cuộc phỏng vấn mở rộng với Đại tá Biletsky ở gần mặt trận, những người lính tham gia cuộc tấn công, những video mà những người lính đó được ghi lại trong thời gian thực bằng máy ảnh đeo trên người và nhiều video khác của lữ đoàn phát hành sau.

Các blogger quân sự Nga đã đưa tin về cuộc rút lui trong khu vực này và các nhà phân tích quân sự đã xác nhận vị trí của đoạn phim chiến trường.

Đại tá Biletsky cho biết hàng chục người Nga đã thiệt mạng chỉ trong ngày cuối cùng của trận chiến và nhiều người khác bị bắt làm tù binh. Lữ đoàn của ông cũng mất binh lính trong suốt ba ngày, ông nói. Cả Ukraine và Nga đều không công khai con số thương vong chính xác.

Lữ đoàn tấn công riêng biệt thứ 3 được chính thức thành lập vào mùa thu đã được phái đến Bakhmut vào mùa đông này để giúp bảo vệ con đường còn lại vào thành phố, sau khi lực lượng Nga gần như cắt đứt nó.

Đại tá Biletsky là một cựu chính trị gia theo chủ nghĩa dân tộc cực đoan và là người đồng sáng lập trung đoàn Azov, một nhóm từng là một phần của lực lượng vệ binh quốc gia Ukraine trước chiến tranh và hiện được tích hợp vào lực lượng quân sự của đất nước, với rất ít hoặc không có xu hướng chính trị nào. Đại tá Biletsky được giao nhiệm vụ lãnh đạo Lữ đoàn tấn công riêng biệt số 3.

Số lượng các đơn vị Ukraine tham gia chiến đấu xung quanh Bakhmut được giữ bí mật vì lý do an ninh, nhưng quân đội Ukraine cho biết hàng chục cuộc đụng độ hiện đang diễn ra mỗi ngày với các đơn vị từ một nhóm lữ đoàn. Lữ đoàn tấn công riêng biệt số 3 cho biết hôm thứ Năm rằng các binh sĩ của họ đã tiến xa hơn khoảng nửa dặm và sẽ tiếp tục cố gắng tiến lên.

Không có hai trận chiến nào trong cuộc chiến tranh là giống hệt nhau. Chúng được định hình bởi các đường viền của vùng đất, sức mạnh của các lực lượng đối lập, vũ khí có sẵn, thời tiết và một loạt các yếu tố khác. Cuộc giao tranh bên ngoài Ivanivske chỉ là một cánh cửa nhỏ dẫn đến cuộc giao tranh dữ dội bên trong và xung quanh Bakhmut, nơi các lực lượng Nga tiếp tục tiến hành một chiến dịch thiêu đốt bên trong giới hạn thành phố.

Nhưng trận chiến kéo dài ba ngày cung cấp một ví dụ điển hình về cách Ukraine hy vọng khai thác sự chia rẽ rất công khai giữa ba lực lượng chính của Nga đang chiến đấu ở Bakhmut: Công ty quân sự tư nhân Wagner, trung thành với Yevgeny V. Prigozhin, lực lượng dân quân Chechnya trung thành với Ramzan Kadyrov và quân đội chính quy.

Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Ukraine Hanna Maliar cho biết: "Bạn cần hiểu cái giá của bước tiến này. Việc thực hiện các nhiệm vụ chiến đấu ở đó là vô cùng khó khăn, vì kẻ thù đã tập trung một lực lượng rất lớn".

Lực lượng Nga ở chiến trường Bakhmut. Ảnh NBC News

Đại tá Biletsky bác bỏ quan điểm cho rằng người Nga được trang bị kém là "sự tuyên truyền của TikTok nhiều hơn là thực tế".

"Kẻ thù đã sẵn sàng", ông nói. "Họ được trang bị cá nhân, vũ trang tốt, họ có phương tiện liên lạc, xe bọc thép tốt và hệ thống máy bay không người lái rất tốt". 

Các chiến binh Ukraine chỉ kiểm soát một góc nhỏ bên trong giới hạn thành phố Bakhmut có diện tích gần bằng Công viên Trung tâm, theo các quan chức và binh lính Nga và Ukraine. Họ đang bị tấn công trực diện và bị pháo binh bắn phá từ các vị trí của Nga trên những ngọn đồi cao bên cạnh khu di tích.

Các quan chức Ukraine cho biết, cách duy nhất để giảm bớt áp lực là đánh đuổi quân Nga khỏi các vị trí xung quanh thành phố.

"Nhiệm vụ số 1 là đẩy lùi kẻ thù ở hai bên sườn Bakhmut", Đại tá Biletsky nói. "Chúng tôi sử dụng ba kiểu cơ động: xâm nhập, tấn công trực diện và chuyển hướng".

Khi các chỉ huy Ukraine nhận thấy người Nga luân chuyển trong các đơn vị mới, thay thế các chiến binh đánh thuê Wagner bằng các binh sĩ từ Lữ đoàn súng trường cơ giới riêng biệt số 72 của Nga, họ quyết định cố gắng tấn công bên kia một cách bất ngờ.

Đại tá Biletsky nói: "Chúng tôi tấn công càng nhanh càng tốt, ngay lập tức cố gắng tiến ra phía sau chiến tuyến của kẻ thù".

Trước rạng sáng ngày 6/5, các chỉ huy đơn vị tập hợp và nhận lệnh: Vượt qua khoảng cách khoảng 500 mét từ chiến tuyến của quân Nga về phía tây nam làng Ivanivske đến tuyến phòng thủ thứ hai của quân Nga. Và làm điều đó một cách lặng lẽ.

Điều này sẽ cho phép họ tránh được các vị trí phòng thủ chính của kẻ thù và buộc người Nga phải di chuyển các vị trí của mình để đối phó với mối đe dọa.

Để duy trì yếu tố bất ngờ, quân Ukraine quyết định không sử dụng pháo binh. Lính bộ binh theo sau xe bọc thép di chuyển nhanh chóng để che phủ mặt đất cháy xém, nguy cơ bị máy bay không người lái Nga phát hiện là nguy cơ luôn hiện hữu.

Khi những người lính Ukraine đến tuyến chiến hào thứ hai, người Nga nhận ra điều gì đang xảy ra và cuộc giao tranh diễn ra dữ dội và hỗn loạn. Các binh sĩ mô tả việc phải di chuyển nhanh chóng đến các chiến hào, rẽ ngoặt ngay cả khi họ không chắc mình sẽ tìm thấy gì - và thường phải đối mặt với phe đối lập. Họ cũng phải dọn sạch các vị trí của Nga hiện đang ở sau lưng họ.

Nhưng đến cuối ngày đầu tiên, họ đã giữ vững được sườn chiến tuyến. Rồi họ chờ đợi.

Đại tá Biletsky nói rằng họ muốn làm cho người Nga tin rằng cuộc tiến công nhỏ bên sườn là mục tiêu của cuộc hành quân, vì vậy họ không cố gắng tiến công vào ngày thứ hai. Thay vào đó, các binh sĩ tiến hành các cuộc tấn công trinh sát và pháo binh nhằm vào lực lượng dự bị của đối phương đang cố gắng tiếp cận.

Trong những giờ yên tĩnh, họ nói chuyện, ăn uống và làm những trò đùa nham hiểm. "Bạn là ai trước chiến tranh?" một người lính hỏi người khác trong một video được chia sẻ bởi lữ đoàn. "Một người lính cứu hỏa", người lính kia trả lời. "Tôi đã từng cứu người, nhưng bây giờ tôi giết người".

Trận chiến tiếp tục vào sáng thứ ba lúc 5 giờ sáng

Tờ New York Times đã xem đoạn video mà quân đội Ukraine cho là do những người lính trong trận chiến ngày hôm đó quay được và xác nhận vị trí của nó. Nó cho thấy những chiếc xe bọc thép xông qua tuyến phòng thủ đầu tiên dưới làn đạn súng. Lính bộ binh nhảy ra, nổ súng khi họ ra khỏi xe.

"Đi vòng qua bên trái, bạn là người đầu tiên", một người lính ra lệnh trong một video. "Đi nào!"

Tại thời điểm này, các binh sĩ cho biết, cách duy nhất để tiêu diệt quân Nga là đi qua chiến hào đẫm máu, không chắc quân Nga đã bỏ chạy, đang ẩn náu hay vẫn đang chiến đấu.

"Đến gần! Di chuyển nào!" một người lính hét lên khi họ xông vào một chiến hào của Nga. Một cái gì đó phát nổ gần người Ukraine. "Đi! Quay lại!" một người lính khác hét lên.

Người Ukraine sau đó lại tiếp cận căn hầm của Nga và ném lựu đạn, khiến nó im bặt, theo đoạn phim.

Sau khi quét sạch tuyến đầu tiên là một mạng lưới phòng thủ trải rộng trên một khu vực rộng khoảng hai dặm, họ phải đánh chiếm tuyến thứ hai, nơi thậm chí còn có nhiều quân Nga hơn, các binh sĩ và chỉ huy Ukraine cho biết.

Họ nói, cứ như vậy trong nhiều giờ. Các video do binh sĩ Ukraine quay cho thấy các chiến hào rải rác xác lính Nga.

Đến cuối ngày thứ ba, họ đã bao vây được những người Nga còn sống sót.

"Những người lính của chúng tôi đã hét lên để họ đầu hàng", người lính có mật hiệu Face cho biết. Một số đã hạ vũ khí. Những người khác chạy trốn. Vẫn còn những người khác chiến đấu và bị giết.

Face đang kéo một chiếc xe bọc thép hư hỏng của Ukraine khỏi chiến trường, mỉm cười khi dừng lại uống cà phê một ngày sau khi cuộc đụng độ kết thúc.

 Ông nói: "Theo học thuyết quân sự, quân đội nào phản công sẽ có nhiều thương vong hơn. Nhưng điều đó không đúng. Chúng tôi có điều ngược lại. Chúng ta thiệt hại, nhưng họ còn thiệt hại gấp nhiều lần".