Một doanh nghiệp giáo dục lao đao vì thua lỗ

Những ngày qua, nhiều phụ huynh liên tục phản ánh đến báo chí về việc Trường Quốc tế Mỹ Việt Nam (AISVN) có trụ sở tại huyện Nhà Bè, TP.HCM "chây ì" trả nợ hàng chục tỷ đồng. 

Có phụ huynh đã chính thức kiện ra tòa đòi nhà trường trả nợ. 

Theo tìm hiểu của Dân Việt, Công ty CP Giáo dục Quốc tế Mỹ (AIS) - chủ quản của Trường Quốc tế Mỹ Việt Nam (AISVN) - cũng có kết quả kinh doanh khá bết bát thời gian qua, khi sử dụng đòn bẩy tài chính quá lớn. 

AIS dùng đòn bẩy tài chính lớn, cổ đông sáng lập từng bị cấm xuất cảnh

Công ty CP Giáo dục Quốc tế Mỹ (AIS) được thành lập năm 2018, trụ sở tại TP.HCM. Khi mới thành lập, công ty có vốn điều lệ 50 tỷ đồng, gồm 3 cổ đông sáng lập là bà Nguyễn Thị Út Em nắm 90% vốn, ông Hồ Quang Trung nắm 9,9% và ông Hồ Quang Tri nắm 0,1%. 

Chỉ 2 tuần sau, vốn điều lệ tăng mạnh lên 1.000 tỷ đồng, cơ cấu cổ đông lúc này không được tiết lộ. Bà Nguyễn Thị Út Em hiện là người đại diện theo pháp luật và Chủ tịch HĐQT công ty.

Dù chỉ hoạt động 1 quý trong năm 2018 nhưng AIS đã ghi nhận 108,2 tỷ đồng doanh thu thuần. Tổng tài sản cuối năm 2018 của AIS là 3.987 tỷ đồng; vốn chủ sở hữu 1.468 tỷ đồng, nợ phải trả chiếm 2.519 tỷ đồng, trong đó nợ vay dài hạn 2.079 tỷ đồng. 

Chính bởi sử dụng đòn bẩy tài chính lớn nên AIS phải gánh chi phí lãi vay lên đến 66,3 tỷ đồng, "bào mòn" lợi nhuận đạt được, khiến doanh nghiệp này lỗ sau thuế 24,5 tỷ đồng.

Bước sang năm 2019, doanh thu thuần tăng mạnh lên 439,5 tỷ đồng, thế nhưng lợi nhuận cuối năm vẫn khá hạn chế với 19,7 tỷ đồng do gánh nặng chi phí vận hành, lãi vay. Vốn chủ sở hữu thời điểm này của AIS tăng nhẹ, đạt 1.487 tỷ đồng, nhưng nợ phải trả cũng tăng lên với 2.745 tỷ đồng.

Sang năm 2020, AIS tiếp tục sử dụng đòn bẩy tài chính ở mức cao. Thời điểm 31/12/2020, nợ phải trả của AIS đã lên 3.056 tỷ đồng, nợ vay dài hạn 2.189 tỷ đồng, nhưng vốn chủ sở hữu giảm còn 965,6 tỷ đồng và AIS cũng ghi nhận khoản lỗ kỷ lục 334 tỷ đồng.

Dòng tiền kinh doanh các năm 2018 - 2020 cũng liên tục âm, lần lượt là 24,2 tỷ đồng, 94 tỷ đồng và 16,6 tỷ đồng. Trong khi dòng tiền đầu tư biến động không đáng kể, để bù đắp hao hụt cho tổng dòng tiền, AIS phải dịch chuyển sang dòng tiền tài chính, với giá trị lần lượt là 34,1 tỷ đồng, 86,4 tỷ đồng và 15,4 tỷ đồng.

Đặc biệt, tỷ số nợ vay/vốn chủ sở hữu bình quân là 2,7 lần trong các năm 2018 - 2020, cho thấy AIS thường xuyên phải bỏ ra một khoản tiền lớn để chi trả lãi vay hàng năm.

Ngoài Công ty CP Giáo dục Quốc tế Mỹ, bà Nguyễn Thị Út Em cũng đứng tên và sở hữu cổ phần chi phối tại một số pháp nhân khác, chẳng hạn như: Công ty CP Đầu tư Giáo dục Quốc tế Mỹ, Công ty CP Tập đoàn Quốc tế Mỹ, Công ty CP Đầu tư Đại học Quốc tế Mỹ, Công ty CP Tập đoàn Giáo dục Quốc tế, Công ty CP Thương mại dịch vụ đầu tư 247 và Công ty CP Quản trị Tài nguyên Tri Thức.

Đáng chú ý trong số các doanh nghiệp này, Công ty CP Quản trị Tài nguyên Tri Thức đang ghi nhận âm vốn chủ sở hữu gần 520 tỷ đồng, trong khi nợ phải trả là 870 tỷ đồng, tính đến cuối 2020. Đây là hệ quả tất yếu của tình trạng nhiều năm thua lỗ, có năm mức lỗ lên đến 218,1 tỷ đồng (năm 2016).

Đặc biệt, thời điểm đầu năm 2021, cả 3 cổ đông của Công ty CP Quản trị Tài nguyên Tri Thức, cũng là cổ đông của AIS, gồm 3 người: Bà Nguyễn Thị Út Em, ông Hồ Quang Trung và ông Hồ Quang Tri bị Tòa án Nhân dân quận Gò Vấp áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời "cấm xuất cảnh" từ đề nghị của Công ty TNHH một thành viên Quản lý Tài sản của các Tổ chức Tín dụng Việt Nam (VAMC) liên quan đến một vụ án.

Sau đó, cũng 3 cá nhân này được Cục thi hành án dân sự TP.HCM ra quyết định phải chịu trách nhiệm liên đới thanh toán cho Công ty Tài chính CP Điện lực tổng số tiền hơn 152, 2 tỷ đồng. Trong đó giá trị gốc khoản ứng trước là hơn 50,16 tỷ đồng, nhưng khoản tiền lãi chậm thanh toán lên tới hơn 102 tỷ đồng.

Khất nợ trái phiếu đến hạn

Theo tìm hiểu của Dân Việt, Công ty CP Giáo dục Quốc tế Mỹ (AIS) đã có 2 lần huy động vốn từ trái phiếu, thu về 500 tỷ đồng. Tuy nhiên mới đây, Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) đã công bố việc AIS đã gia hạn thời gian đáo hạn lô trái phiếu mã AIECH2223001 (tổng mệnh giá đang lưu hành là 200 tỷ đồng) thêm 6 tháng đến ngày 26/1/2024. Bên cạnh đó, lãi suất lô trái phiếu này cũng được điều chỉnh tăng lên 12%/năm.

Lô trái phiếu AIECH2223001 phát hành vào ngày 26/1/2022, kỳ hạn 18 tháng, lãi suất cố định 11,5%/năm. Tổng giá trị phát hành 250 tỷ đồng. Tổ chức lưu ký là Công ty CP Chứng khoán Bảo Việt (HNX: BVS).

Bên cạnh AIECH2223001, AIS còn lô trái phiếu AIECH2224002 phát hành ngày 8/9/2022, kỳ hạn 2 năm, lãi suất cố định 10.5%/năm. Tổng giá trị theo mệnh giá đang lưu hành gần 318 tỷ đồng.

Song, theo thông báo mới đây của Công ty CP Chứng khoán Dầu khí, liên quan đến trái phiếu AIECH2224002 do Công ty CP Giáo dục Quốc tế Mỹ (AIS) phát hành ngày 8/9/2022, Tổ chức phát hành đã không thanh toán đầy đủ đúng hạn tiền lãi vào ngày đến hạn thanh toán và không thể khắc phục được trong thời hạn 7 ngày làm việc kể từ ngày đến hạn.