Dân mất đất, “quan” chia lô bán nền

Ruộng ấy, đất ấy, trong suốt một thời gian dài, chính quyền từ cấp xã tới thôn đã thi nhau chia lô để bán một cách vô tội vạ...

Đất nông nghiệp ở Phượng Mao, Quế Võ đã bị những ông “quan xã” ở đây đem bán không thương tiếc

Ngồi chơi trên... đống lửa

Bà Nguyễn Thị Năm, 47 tuổi, hiện đang sinh sống ở thôn Mao Trung gửi đến Báo NTNN một “lệ thư” thống thiết.

Nội dung bức thư, bà Năm cho biết, trước đây, nhà bà có 7 sào ruộng. Hai vợ chồng bà tần tảo sớm hôm, năm hai vụ cấy cũng tạm đủ lương thực để nuôi sống gia đình gồm 5 miệng ăn. Thế nhưng, “niềm hạnh phúc nhỏ nhoi” ấy giờ đã không còn nữa, khi năm 2004, toàn bộ số ruộng trên của gia đình bà đã bị chính quyền địa phương trưng thu.

Bà Năm cho biết, từ đó đến nay, gia đình bà chẳng biết lấy gì để sống. Vợ chồng sinh ra ở thôn quê, cả đời gắn bó với đồng ruộng nên khi công cụ sản xuất không còn thì chẳng khác nào bị tuyệt nguồn lương thực.

Theo bà Năm thì ngay sau khi bị thu hồi toàn bộ đất ruộng, được chút tiền đền bù, vợ chồng bà đã bàn với nhau để tính cách làm ăn, kiếm kế sinh nhai. Thế nhưng, cả đời chân bùn tay lấm, thoát ly khỏi ruộng đồng thì cứ lơ ngơ như thú lạc rừng nên làm đâu cụt đó, đồng vốn trên chẳng mấy chốc mà hết.

Bà Năm cho biết, nếu tình trạng này mà không nhanh chóng được cải thiện, chắc chắn vợ chồng bà phải tha phương cầu thực, làm thuê làm mướn để sống qua ngày. Cũng theo bà Năm thì ở thôn Mao Trung này đa phần người dân có hoàn cảnh như gia đình bà. Những người làm việc nhà nước, làm công nhân viên còn đỡ lo, chứ còn không có nghề ngỗng gì thì tuy ngồi chơi nhưng ruột gan như lửa đốt.

“Học nghề thì chỉ hợp với đám thanh niên, chứ chúng tôi có tuổi rồi, học khó lắm! Miệng ăn núi lở, tiền đền bù thì chẳng đáng là bao, lo lắm các anh ạ!” - bà Năm thật thà.

Thôn Mao Trung rộng, nằm ngay sát thị trấn Quế Võ. Đi trong thôn đó, chẳng ai có thể phân biệt đâu là đất thị trấn, đâu là đất làng, bởi thôn được quy hoạch tương đối hiện đại, nhất là những khu đất mới. Đường ngang ngõ dọc chằng chịt. Tuy nhiên, trên những con đường đó bặt vắng bóng người.

Có lẽ, việc những con đường trên được mở hiện giờ chỉ có tác dụng làm đẹp thêm những thửa đất mà người ta đã cắt suất, chia lô. Vào trong làng cũ, thấy có nhiều quán xá, tuy nhiên cũng chẳng thấy có khách vãng lai.

Một người dẫn đường cho chúng tôi than vãn: “Không có việc làm thì ai cũng chuyển hướng sang làm dịch vụ. Thế nhưng, giờ bán hàng cũng khó vì dân có tiền đâu mà mua bán, ăn tiêu”.

Thu hồi đất... vượt chỉ tiêu!

Quyết định thu hồi đất nông nghiệp của người dân thôn Mao Trung để phục vụ việc giao cấp đất giãn dân “xuất hiện” từ năm 2004 (Quyết định số 2293/QĐ-CT do UBND huyện Quế Võ ban hành ngày 20-12-2004). Theo quyết định này, UBND huyện Quế Võ xét đề nghị của UBND xã Phượng Mao, chấp thuận thu hồi 66.664m² đất thuộc thôn Mao Trung để giao cho người dân làm đất ở.

Cụ thể, diện tích đất trên đã được UBND huyện “quy hoạch” rõ ràng như sau: Diện tích giao cho dân là: 30.912m², diện tích đất công trình công cộng là 13.904m² và diện tích đất để làm đường, rãnh thoát nước là 21.848m².

Với người dân ở vùng quê có truyền thống làm nông nghiệp này, thời điểm quyết định trên ra đời, họ cũng đã có nhiều nỗi băn khoăn. Vui cũng lắm mà lo cũng nhiều. Vui vì từ lâu họ phải sống trong một quần thể chật hẹp, đông đúc, nay được chính quyền tạo điều kiện có một chỗ ở mới rộng rãi, thoáng đãng. Lo vì diện tích ruộng vốn đã ít ỏi, nay lại bị thu hồi thì không biết cuộc sống sẽ đi về đâu. Nỗi lo lắng này khiến nhiều người ăn ngủ không yên.

Khi quyết định trên được thi hành, sự lo lắng của người dân đã biến thành nỗi... sợ hãi tột cùng bởi quyết định trên đã không được thi hành nghiêm túc. Theo quyết định của huyện, chỉ có 66.664m² đất bị thu hồi (chủ yếu là đất ruộng) thế nhưng, khi thực hiện, các cơ quan chức năng liên quan đã tiến hành thu hồi tới 69.330m² (vượt 2.666m²). Không những chỉ thu hồi vượt hạn mức huyện giao mà trong việc cơ cấu diện tích đất phục vụ cho việc giãn dân cũng tăng hơn quyết định của huyện là 3.964m²

Theo phản ánh của người dân thôn Mao Trung, với việc thu hồi vượt hạn mức như trên thì toàn bộ diện tích ruộng của người dân đã bị “xoá sổ” hoàn toàn. Bởi vậy, mấy năm nay, không có đất canh tác, những nông dân vốn cả đời gắn bó với ruộng đồng bỗng nhiên được “hưởng” cảnh an nhàn dù ruột gan lúc nào cũng như thiêu như đốt.

(Còn nữa)

Đào Tuy - Lê Hân