Đi tìm... những nông dân văn minh

Khi nghe được thông tin loạt bài: “Người nông dân văn minh, anh là ai trong cuộc cách mạng công nghệ 4.0?” của nhóm tác giả: Anh Thơ, Minh Ngọc, Thu Hà, Hữu Anh của Ban Hội – Tam nông, Báo Nông thôn Ngày nay/Điện tử Dân Việt đạt giải C, Giải báo chí quốc gia lần thứ XVII - năm 2022, điều đầu tiên chúng tôi nghĩ đến chính là những nông dân thế hệ mới – nhân vật chính của loạt bài.

“Chất liệu” để chúng tôi thực hiện loạt bài này chính là những người nông dân thế hệ mới, không chỉ biết vượt qua nhiều thách thức, khó khăn vươn lên làm giàu mà còn biết thúc đẩy liên kết, cùng “kéo” các nông dân khác cùng làm ăn.

Đó là ông Hoàng Văn Chất ở xã Chiềng Ban (Mai Sơn, Sơn La) không chỉ trở thành tỷ phú với mô hình trồng cam hữu cơ mà còn kết nối với hơn 400 chủ vườn cây ăn trái ở 7 huyện tại Sơn La, lập ra các nhóm Zalo để tư vấn kỹ thuật, bàn bạc tìm đầu ra cho nông sản… 

Ông cũng thành lập Hợp tác xã Trường Tiến, do ông làm Giám đốc kiêm Chủ tịch Hội đồng quản trị, đến nay, số thành viên của hợp tác xã đã tăng lên 32 người, diện tích trồng cây ăn quả hơn 30ha. Chủ yếu bà con trồng các giống cây có múi đang thịnh hành trên thị trường như cam Vinh, V2, cam Cara, cam Canh, bưởi da xanh, bưởi Diễn...

Đó là anh Phạm Xuân Thủy ở xóm 2, xã Vũ Đoài, huyện Vũ Thư, Thái Bình là chủ nhân của 13 trại nuôi gà, lợn khép kín, trại sau áp dụng công nghệ hiện đại hơn trại trước, tổng diện tích trang trại đạt 7ha.

Những người nông dân văn minh chúng tôi gặp còn là người biết ứng dụng công nghệ số vào sản xuất như ông Lê Văn Quyết - Giám đốc HTX Nông nghiệp công nghệ cao Long Thành Phát (Đồng Nai) ở nước ngoài vẫn theo dõi được đàn gà qua ứng dụng công nghệ. Hiện, trang trại trong HTX của ông đều thuộc top đầu của tỉnh Đồng Nai cũng như cả nước về ứng dụng công nghệ hiện đại. Với mô hình nuôi gà xuất khẩu, HTX Nông nghiệp công nghệ cao Long Thành Phát có doanh thu ước tính trên 80 tỷ đồng mỗi năm.

Họ cũng là những người người nông dân ở miệt vườn Đồng Tháp đã ứng dụng quy trình sản xuất an toàn, góp phần đưa trái xoài xuất ngoại. Ông Võ Tấn Bảo - Giám đốc HTX Dịch vụ nông nghiệp Tịnh Thới (xã Tịnh Thới, Cao Lãnh, Đồng Tháp) cho biết: Toàn xã Tịnh Thới có 1.144ha diện tích đất nông nghiệp, trong đó diện tích trồng xoài chiếm gần 1.100ha, lớn thứ 2 về diện tích trồng xoài trong tỉnh Đồng Tháp; sản lượng xoài cung ứng cho thị trường hằng năm lên đến trên 10.000 tấn xoài các loại. Trong đó, diện tích sản xuất của HTX là 150ha; sản lượng hàng năm gần 2.000 tấn. 

Tháng 2/2022, 3 tấn xoài Cát Chu Cao Lãnh do HTX Dịch vụ nông nghiệp Tịnh Thới sản xuất và kết hợp cùng một doanh nghiệp trong tỉnh Đồng Tháp xuất sang thị trường châu Âu. Mức giá xuất khẩu xoài là 11-13 EUR/kg, còn mức giá bán xoài tại các siêu thị châu Âu là 18 EUR/kg.

Khi Báo Nông thôn Ngày nay được giao thực hiện Diễn đàn nông dân Quốc gia lần thứ VII, chúng tôi cũng được giao thực hiện loạt bài về những người nông dân thế hệ mới. Việc xây dựng một thế hệ nông dân mới cũng đã được thể hiện trong Nghị quyết số 19-NQ/TW ngày 16/6/2022, Hội nghị lần thứ năm Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về nông nghiệp, nông dân, nông thôn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045  với quan điểm về nông nghiệp, nông dân, nông thôn là: "Nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh", trong đó mục tiêu xây dựng nông dân và dân cư nông thôn có trình độ được coi là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu, nhấn mạnh vai trò "làm chủ quá trình phát triển nông nghiệp, nông thôn" của nông dân và dân cư nông thôn.

Triển khai thực hiện Nghị quyết 19 và Chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn bền vững đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, Bộ NNPTNT cũng đang xây dựng một dự thảo đề án về tri thức hóa nông dân. Trong khi đó, Hội Nông dân Việt Nam đã và đang triển khai nhiều chương trình hỗ trợ để nâng cao trình độ sản xuất, tiếp cận thị trường của nông dân. 

Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Trung ương Hội Nông dân Việt Nam Lương Quốc Đoàn nhấn mạnh: Nông dân là chủ thể, trung tâm của quá trình phát triển nông nghiệp. Chỉ khi người nông dân có kiến thức, có đủ tri thức mới có thể quyết định được việc làm của mình để nâng cao đời sống cho chính bản thân nông dân, cho gia đình và góp phần vào xây dựng quê hương, đất nước giàu mạnh.

Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và PTNT Lê Minh Hoan cũng nhấn mạnh: Xây dựng người nông dân văn minh, chuyên nghiệp không phải là vấn đề gì đó quá to tát, cao siêu mà bắt đầu từ những thay đổi rất nhỏ trong quá trình sản xuất hàng ngày như: ghi nhật ký sản xuất, sản xuất theo nhu cầu thị trường, hình thành tư duy liên kết trong sản xuất, tiêu thụ nông sản.

Khi bắt tay vào tìm hiểu thực hiện loạt bài, hàng loạt câu hỏi được đặt ra: Thế nào là người nông dân văn minh, chuyên nghiệp, người nông dân cần làm gì để đạt được mục tiêu trở thành nông dân văn minh như tinh thần Nghị quyết 19 đề ra; các ban ngành chức năng, hội đoàn thể, các địa phương làm gì để hỗ trợ nông dân trên con đường trở thành nông dân văn minh?.

Và chính những nông dân chúng tôi may mắn được gặp, được trò chuyện đã phần nào trả lời cho chúng tôi câu hỏi này. Nông dân văn minh chính là chân dung những nông dân đi đầu trong việc đổi mới tư duy sản xuất nông nghiệp, mạnh dạn áp dụng công nghệ vào sản xuất, từ đó có những đóng góp tích cực cho quá trình phát triển kinh tế, xã hội địa phương.