Điện Biên: Vay 500 triệu trồng cà phê, gặp cảnh mất mùa, lỗ 300 triệu

Đầu tư mạnh tay gặp ngay... “trái đắng”

Nhiều năm trung thành trồng cây cà phê, bà Bùi Thị Xuân, tổ 7, thị trấn Mường Ảng cho biết: “Rất hiếm năm mà người trồng cà phê lại bị thất bát đau đớn như năm nay, vừa mất mùa lại vừa mất giá. Bởi những năm trước, trồng cà phê tuy có gặp rủi ro, nhưng thường là điệp khúc mất mùa được giá hoặc được mùa mất giá, cái nọ bù cái kia, tính ra vẫn có lãi. Nhưng năm nay thì đúng là nông dân cả huyện hỏng ăn”.

Do thời tiết không thuận lợi, thị trường biến động nên người dân Mường Ảng đang “méo mặt” vì cà phê mất mùa, mất giá

Bà Xuân kể, gần 20 năm vợ chồng, con cái từ dưới xuôi lên đây và cũng ngần ấy năm đã trồng, gắn bó với cây cà phê. Để có vốn liếng làm ăn, nhiều năm gia đình bà phải cầm cố sổ đỏ vay tiền ngân hàng, thậm chí đi vay bên ngoài với lãi cao về dồn hết vào chăm sóc cây cà phê. Chịu thương chịu khó làm ăn, năm nào mưa thuận gió hòa gia đình được để ra gần 500 triệu đồng, còn không thì đều đều có lãi từ 300-400 triệu đồng/năm. Năm nay, cà phê mất mùa, trung bình năng xuất toàn huyện chỉ đạt 8 tạ/ha, trong khi giá cà phê xuống thấp kỷ lục chưa được 4 nghìn đồng/kg.

“Năm ngoái gia đình có đủ vốn nên không phải vay lãi ngân hàng nữa. Vợ chồng tôi quyết định bỏ hơn 1 tỷ đồng mua phân bón, thuê người chăm sóc 27ha cà phê và đầu tư 600 triệu đồng mua máy sấy cà phê. Lãi chưa thấy đâu vì cà phê năm nay vừa mất mùa, giá lại thấp. Cứ đà này đến hết vụ, gia đình tôi không những mất công mà lại chẳng được đồng lãi nào.”, bà Xuân than thở.

Niên vụ cà phê 2017 – 2018 nhiều gia đình ở Mường Ảng đầu tư rất lớn vào cây cà phê nhưng lại bị thiệt hại kép vừa mất mùa, mất giá, tình cảnh rất khó khăn

Cùng chung cảnh ngộ là hộ bà Nguyễn Thị Dung, bản Cang, xã Ảng Cang, cũng đi vay lãi ngân hàng hơn 500 triệu đồng mua phân bón và thuê người chăm sóc. Nhưng theo nhận định đến cuối vụ gia đình bà chỉ thu được khoảng 200 triệu đồng, số còn lại và tiền lãi ngân hàng coi như mất trắng.

“23ha cà phê trồng cả ở 2 xã Mường Đăng và Mường Ảng, thế nhưng đến giờ thu hoạch phải nhặt từng quả. Sắp hết hết vụ rồi mà chưa nổi 7 tấn cà phê trấu, bây giờ tôi không biết lấy tiền đâu ra trả gốc, trả lãi ngân hàng, năm tới cũng không biết lấy vốn đâu để làm ăn tiếp.” bà Dung chua xót nói.

Năng suất cà phê Mường Ảng năm nay giảm mạnh, ước chỉ đạt 8 tạ/ha, sản lượng đạt 2.500 tấn, giảm hơn gấp 3 lần so với năm 2017,

Lý giải nguyên nhân sản lượng cà phê năm nay giảm, theo ông Kiều Xuân Hoàng, Phó Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Mường Ảng, cho biết: “Do thời tiết không thuận lợi, lúc cây cà phê ra hoa gặp mưa lớn nên tỷ lệ đậu quả không cao, mặt khác, theo quy luật năm ngoái cà phê đậu quả rất sai nên đã lấy đi lượng lớn chất dinh dưỡng tích trong cây, làm cây suy kiệt. Ngoài ra, do tâm lý người dân những năm gần đây chịu áp lực về giá cả cà phê bấp bênh, đâm ra chán nản, chưa mặm mà chăm sóc chu đáo dẫn đến sản lượng suy giảm”.

Người trồng cà phê kêu cứu

Trước thực trạng khó khăn của người trồng cà phê Mường Ẳng, một số hộ đã tính đến chuyện sẽ chuyển đổi 1 phần diện tích cà phê sang trồng cây ăn quả. Nhưng tâm lý chung của đại đa số người dân vẫn muốn duy trì và chăm sóc những diện tích cà phê hiện có. Bởi họ cho rằng điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng của thung lũng Mường Ảng rất phù hợp để cây cà phê sinh trưởng, phát triển cũng như cho chất lượng thơm ngon.

Cà phê mất mùa, mất giá làm nhiều hộ dân của huyện Mường Ẳng lao đao vì đầu tư rất nhiều vào vườn cà phê, nay gần như trắng tay

Ông Tong Văn Chung, bản Búng 1, xã Búng Lao, huyện Mường Ảng chia sẻ: “Nhiều năm gắn bó với cây cà phê, mất bao nhiêu công sức, tiền của vào chăm bẵm, bây giờ nói bỏ đi trồng cây khác thật không dễ dàng. Mà bỏ rồi thì không biết trồng cây gì thay thế cho hiệu quả hơn, rồi cũng phải đầu tư, mất thời gian chăm sóc, chờ đợi mới được thu hoạch nữa. Giờ khó khăn như vậy mong chính quyền huyện có cách nào đó hỗ trợ chúng tôi và sớm tìm đầu ra ổn định cho cây cà phê để người dân yên tâm sản xuất.”.

Theo định hướng của chính quyền huyện Mường Ảng, xác định về lâu dài cà phê vẫn là cây trồng chủ lực trong xóa đói giảm nghèo của địa phương. Bởi vậy mục tiêu từ nay đến năm 2020, huyện phấn đấu giữ vững diện tích gần 2.500ha cà phê hiện có và nâng sản lượng đạt trên 8.000 tấn.

Nhiều năm cà phê mất giá, người dân lâm vào tình cảnh khó khăn để tái đầu tư và chăm sóc diện tích hiện có nên mong muốn chính quyền huyện và tỉnh quan tâm hỗ trợ.

Ông Nguyễn Hữu Hiệp, Phó Chủ tịch UBND huyện Mường Ảng cho biết: Trước mắt để giải quyết những khó khăn cho người trồng cà phê, UBND huyện Mường Ảng sẽ báo cáo với UBND tỉnh Điện Biên và các sở, ngành xem xét chính sách hỗ trợ cho người dân về vật tư và phân bón có thể trong 3 năm tới, cụ thể, năm đầu hỗ trợ 70% sản lượng phân bón, năm thứ 2 hỗ trợ 50% và năm thứ 3 hỗ trợ 20% để bà con bớt khó khăn.