Bộ Tài chính làm việc với gần 40 doanh nghiệp phát hành trái phiếu sau vụ Vạn Thịnh Phát

Bộ Tài chính cho biết, kể từ sau khi các vụ việc vi phạm của Tân Hoàng Minh và Vạn Thịnh Phát được cơ quan có thẩm quyền phát hiện, xử lý trong năm 2022, thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) gặp nhiều khó khăn.

Lý do đến từ việc nhà đầu tư mất niềm tin vào thị trường và các doanh nghiệp phát hành, khối lượng phát hành mới sụt giảm, nhà đầu tư bán lại trước hạn nhiều, khối lượng mua trái phiếu trước hạn lớn.

Để tháo gỡ khó khăn trên, Bộ Tài chính đã phối hợp các Bộ, ngành nghiên cứu, xây dựng các giải pháp ổn định và phát triển thị trường minh bạch, bền vững, tăng cường các đợt thanh tra, kiểm tra liên quan đến TPDN tại các doanh nghiệp phát hành và tổ chức cung cấp dịch vụ.

Cơ quan này đồng thời có nhiều văn bản đôn đốc các doanh nghiệp thực hiện thanh toán nợ gốc, lãi trái phiếu đến hạn cho nhà đầu tư theo đúng cam kết.

Ngoài ra, Bộ Tài chính cho biết đã tổ chức làm việc với gần 40 doanh nghiệp phát hành trái phiếu để tìm ra giải pháp củng cố niềm tin của nhà đầu tư, tăng tính thanh khoản và tháo gỡ khó khăn cho thị trường.

Về hoàn thiện khung khổ pháp lý, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ ban hành Nghị định 08/2023/NĐ-CP để tháo gỡ các khó khăn tạm thời, tạo điều kiện để các doanh nghiệp có thêm thời gian đàm phán với nhà đầu tư trái phiếu có phương án tái cơ cấu các khoản nợ.

Về phía doanh nghiệp, để lấy lại niềm tin của nhà đầu tư, Bộ Tài chính cho rằng doanh nghiệp cần chủ động nâng cao năng lực tài chính, cơ cấu lại nguồn vốn phù hợp với hoạt động đầu tư, sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Từ đó, đảm bảo có đủ nguồn lực để duy trì ổn định hoạt động sản xuất kinh doanh, qua đó đảm bảo nguồn trả nợ gốc, lãi trái phiếu.

Các doanh nghiệp cũng cần thực hiện đầy đủ quy định về công bố, công khai thông tin. Với nhà đầu tư, doanh nghiệp cần thực hiện đầy đủ trách nhiệm theo phương án phát hành đã được công bố, củng cố niềm tin của nhà đầu tư với doanh nghiệp.

Cuối cùng, doanh nghiệp cần chủ động sử dụng dịch vụ xếp hạng tín nhiệm và các hoạt động kiểm toán để tăng cường tính công khai, minh bạch giúp nhà đầu tư nhận thức rõ hơn về năng lực tài chính, khả năng thanh toán nợ của doanh nghiệp, cũng như các rủi ro liên quan để quyết định việc đầu tư trái phiếu.

Theo số liệu của Bộ Tài chính, trong quý I/2023, khối lượng trái phiếu doanh nghiệp đã phát hành được 24.708 tỷ đồng.

Trong số đó khối lượng phát hành kể từ ngày 6/3/2023 khi Nghị định 08/2023/NĐ-CP có hiệu lực là 23.825 tỷ đồng, tương đương 96% khối lượng.

Theo Bộ Tài chính, lãi suất, kỳ hạn phát hành bình quân là 7,75%/năm và 2,37 năm. Về cơ cấu, 98,2% khối lượng phát hành thuộc lĩnh vực bất động sản, khách hàng chủ yếu là nhà đầu tư tổ chức chiếm 99,99%, trong đó các ngân hàng chiếm 77%.

Tình hình thanh toán nợ trái phiếu và tái cơ cấu, trong quý I/2023, có 69 doanh nghiệp phát hành chậm thanh toán gốc, lãi trái phiếu doanh nghiệp với tổng giá trị chậm thanh toán khoảng 19,2 nghìn tỷ đồng.

Đặc biệt, có 23 tổ chức phát hành có phương án đàm phán với nhà đầu tư và báo cáo cho HNX với khối lượng khoảng 9,6 nghìn tỷ đồng (chiếm 50% khối lượng chậm thanh toán).

Mới đây, Hiệp hội Bất động sản TP.Hồ Chí Minh (HoREA) đề xuất Ngân hàng Nhà nước không cấm ngân hàng mua lại trái phiếu doanh nghiệp phát hành để cơ cấu lại nợ.

Theo đó, HoREA nêu kiến nghị dự thảo sửa đổi Thông tư 16/2021/TT-NHNN cần cho phép các ngân hàng thương mại cho doanh nghiệp phát hành trái phiếu sắp đến hạn có tài sản bảo đảm, có dự án đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định giao đất, cho thuê đất và "trái chủ" được vay tái cấu trúc các khoản nợ trái phiếu sắp đến hạn.