Đòi bồi thường oan sai, bị khởi tố ngược

 Khốn khó!

Câu chuyện của người bán củi thuê Đỗ Minh Tâm ở xã An Cơ, huyện Châu Thành (Tây Ninh) bị vướng vào vòng lao lý bắt nguồn từ việc ông chủ bán củi Phạm Văn Hạnh không đòi được mấy triệu đồng tiền nợ của gã làm thuê, đã làm đơn tố cáo gửi đến cơ quan công an.

Ông Hạnh cho biết giữa ông và Đỗ Minh Tâm có một thỏa thuận: Tâm chở củi của ông đi bán, nếu lời thì Tâm được hưởng tiền chênh lệch. Từ thỏa thuận này, Đỗ Minh Tâm lấy củi của ông Hạnh đi bán nhưng không phải lúc nào cũng kiếm được lời, có khi phải bỏ tiền túi ra bù lỗ, thế là nợ nần chồng chất. Lần cuối trước khi bị vướng vào vòng lao lý, Tâm nhận của ông Hạnh 11 xe củi đem bán cho một công ty thu mua củi ở huyện Củ Chi, TP.HCM được 13.750.000 đồng.

Thay vì đem tiền này về trả lại cho ông chủ để hưởng tiền chênh lệch, Tâm đã giữ luôn rồi trả cho một số chủ nợ khác của mình. Bị đòi nợ ráo riết, Tâm nghỉ việc bán củi thuê để về Tây Ninh làm công nhân cạo mủ cao su kiếm sống và cũng để kiếm tiền trả nợ cho ông Hạnh. Trước khi về làm công nhân cạo mủ, Tâm chạy vạy và đã trả được cho ông Hạnh 5 triệu đồng, chỉ còn nợ 8.750.000 đồng hứa khi nào có tiền sẽ trả. Ông Hạnh nhiều lần đòi số tiền còn lại không được đã làm đơn tố cáo Tâm.

Đến ngày 2.4.2011, Đỗ Minh Tâm bị Cơ quan CSĐT Công an huyện Củ Chi tống đạt quyết định khởi tố bị can, bắt tạm giam về hành vi “lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”. Tháng 6.2011, TAND huyện Củ Chi đã đưa vụ án ra xét xử.

Tại tòa, xét thấy chưa đủ cơ sở kết tội, HĐXX đã tuyên trả hồ sơ về lại cơ quan điều tra. Đến ngày 27.6.2011, tức sau gần 3 tháng bị tạm giam, Tâm được cho tại ngoại để hầu tra nhưng cơ quan điều tra đã quyết định thay đổi tội danh của Tâm là “lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.

Tuy nhiên, Viện KSND huyện Củ Chi đã có văn bản từ chối phê chuẩn quyết định này. Đến ngày 4.11.2011, cơ quan điều tra đã ra quyết định đình chỉ điều tra do hành vi của Tâm “có dấu hiệu cấu thành tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản nhưng do chuyển biến của tình hình nên không còn nguy hiểm cho xã hội”.

Được tự do, người bán củi thuê bắt đầu đâm đơn khiếu nại đòi bồi thường oan sai. Ròng rã 3 năm đi đòi công lý, kết quả cuối tháng 3.2013, Đỗ Minh Tâm bị khởi tố với tội danh “lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, lần này Viện KSND huyện Củ Chi phê chuẩn!

Số phận trớ trêu!

Ngôi nhà tuềnh toàng của người bán củi thuê vốn đã nghèo xác xơ nay trông càng thê thảm. Thằng bé con anh Tâm nép mình vào góc sân rụt rè nhìn chúng tôi với ánh mắt sợ sệt.

Hàng xóm cho hay, cái ngày Đỗ Minh Tâm bị bắt giam, thằng bé mới chào đời, mẹ nó thì đang “ở cữ”, một tay bà Nguyễn Tâm Ánh, mẹ ruột của Tâm, phải chạy vạy thế chấp sổ đỏ vay 20 triệu đồng để lo cho vợ con của Tâm và còn thăm nuôi Tâm trong trại giam.

Bên hiên nhà, bà mẹ nghèo giàn giụa nước mắt: “Thằng con tôi nghèo thì nghèo chứ nó không lừa ai, nó thường san sẻ chén cơm của mình cho người cơ nhỡ bên đường, vậy mà…”. Cả nhà giờ chỉ trông chờ tiền công cạo mủ cao su của Tâm để trả nợ và sống lay lắt qua ngày nên trước nguy cơ bị tù trở lại của Tâm, ai cũng ngậm ngùi, đắng cay.

Gặp chúng tôi, ông chủ củi Phạm Văn Hạnh cũng thở dài: “Tội nghiệp thằng Tâm quá, mấy năm rồi mà cũng không hết gặp rắc rối”. Ông Hạnh cho hay do Tâm nợ tiền nên lúc đó ông làm đơn tố cáo chỉ với mục đích đòi được tiền lại thôi, ai ngờ lại hại nó. “Giờ nó đã trả hết tiền cho tôi rồi, không nợ nần gì tôi nữa, ra tòa tôi cũng đã khai như thế rồi mà?” – ông Hạnh tỏ vẻ thông cảm.

Bà Nguyễn Tâm Ánh than thở: “Tại lỗi thằng Tâm không lo đi cạo mủ kiếm sống cho yên thân, cứ ham đi khiếu kiện”. Ngày trước, Viện KSND huyện Củ Chi bác quyết định khởi tố Tâm tội “lừa đảo chiếm đoạt tài sản” thì nay cũng chính Viện KSND huyện Củ Chi đã phê chuẩn quyết định khởi tố Tâm về tội danh này. 

Võ Đức Phúc