Đồng minh ruột tuyên bố phũ với Ukraine

Hệ thống phòng không Patriot do Mỹ sản xuất. Ảnh Global Look Press 

Ngày 13/6, Thứ trưởng Quốc phòng Ba Lan Cezary Tomczyk cho biết, các hệ thống phòng không Patriot do Mỹ sản xuất đóng tại Ba Lan sẽ không đi đâu cả. Quan chức này bình luận về một bài báo của New York Times gợi ý rằng Washington có thể lấy một chiếc và giao nó cho Ukraine.

“Ba Lan không đồng ý chuyển khẩu đội Patriot. Đây là "Những người yêu nước Ba Lan" bảo vệ bầu trời Ba Lan và điều này sẽ không thay đổi", ông Tomczyk viết trên mạng xã hội X. 

Bài báo của NYT được công bố hôm 12/6 trích dẫn một số “quan chức chính quyền và quân sự cấp cao” cho biết, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã phê duyệt việc triển khai một hệ thống phòng không Patriot khác tới Ukraine. Quyết định này được cho là đã được đưa ra vào tuần trước. Hệ thống này – hệ thống thứ hai được cho là do Mỹ tặng cho Kiev – đến từ Ba Lan, hãng truyền thông này tuyên bố và cho biết thêm rằng Washington sẽ mua một hệ thống dùng để bảo vệ lực lượng luân phiên của Mỹ đóng quân tại quốc gia Trung Âu này.

Nói về nhu cầu tiềm tàng của Mỹ trong việc thay thế hệ thống mà nước này sắp bàn giao cho Kiev, ông Tomczyk nói rằng Washington có thể tìm một chiếc Patriot khác ở nơi khác và không phụ thuộc vào kho vũ khí của Ba Lan. Các quan chức Mỹ chưa bình luận về báo cáo của NYT, trong đó tuyên bố rằng một hệ thống phòng không mới có thể đến đất Ukraine trong những ngày tới.

Theo truyền thông Ba Lan, hệ thống mà Mỹ được cho là dự định cung cấp cho Kiev đã bảo vệ một trung tâm hậu cần ở thành phố Rzeszow của Ba Lan, nơi được NATO sử dụng để cung cấp viện trợ quân sự cho Kiev. 

Trước đó, người đứng đầu Cục An ninh Quốc gia Ba Lan Jacek Siewiera cũng đã lên tiếng về vấn đề này. Ông nói với Radio Zet rằng các hệ thống Patriot của Mỹ đóng tại Ba Lan “chắc chắn” không được đến Ukraine. Quan chức này chỉ ra “tầm quan trọng then chốt” của quốc gia ông đối với cả nguồn cung cấp viện trợ quân sự cho Ukraine và phòng thủ của NATO. 

Siewiera cũng cho biết ông đã yêu cầu một cuộc gặp với Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jake Sullivan về vấn đề này.

Mỗi khẩu đội Patriot bao gồm một nhà máy điện, trạm radar và điều khiển, bệ phóng tên lửa gắn trên xe tải, các phương tiện hỗ trợ và có chi phí khoảng 1 tỷ USD. Kiev từ lâu đã tìm cách mua thêm hệ thống phòng không từ các nước phương Tây để đạt được sự ngang bằng với Nga.

Vào tháng 5, Tổng thống Ukraine Zelensky đã nói với Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken rằng quân đội của ông cần hai khẩu đội Patriot để bảo vệ riêng Vùng Kharkov, nơi lực lượng Nga đã tiến tới trong tháng qua.

Ngược lại, ông Blinken cho biết trong chuyến thăm tháng 5 tới Kiev rằng Washington “tập trung cao độ” vào việc tìm kiếm và chuyển giao Patriot cũng như các hệ thống phòng không khác cho Ukraine.

Nga nhiều lần nói rằng việc cung cấp vũ khí nước ngoài sẽ chỉ kéo dài cuộc xung đột giữa Kiev và Moscow mà không làm thay đổi kết quả. Vào cuối tháng 3, Bộ trưởng Quốc phòng lúc đó là Sergey Shoigu cho biết ít nhất 5 bệ phóng tên lửa Patriot do Ukraine vận hành đã bị phá hủy kể từ đầu năm.