Đồng Nai: Chuyển nhượng đất đang tranh chấp gây chậm thi hành án

Chậm thi hành án vì hành vi trái pháp luật

Thời gian vừa qua, tại nhiều địa phương xảy ra tình trạng chậm thi hành các bản án đã có hiệu lực pháp luật. Qua đó, quyền lợi của người dân bị xâm phạm, gây bức xúc, khiếu nại kéo dài, đồng thời ảnh hưởng đến uy tín các cơ quan nhà nước.

Điển hình, Tại bản án số 64/2015/DS-ST ngày 23/9/2015 của Tòa án nhân dân huyện Long Thành (Đồng Nai) quyết định:

"Công nhận cho ông Lâm Lưu Tòng được quyền sử dụng toàn bộ quyền sử dụng đất toàn bộ thửa 470b, diện tích 55.214,3 m2, mục đích sử dụng LUK, tờ bản đồ số 30, xã Long Phước, huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai".

Diện tích đất được thể hiện tại bản đồ hiện trạng thửa đất số 3470/2015, do Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh Đồng Nai - Chi nhánh Long Thành ban hành ngày 03/4/2015, giới hạn bởi các mốc 1,2,…31,1).

Hiện trạng thửa đất tại bản án tại bản án số 64/2015/DS-ST ngày 23/9/2015 của Tòa án nhân dân huyện Long Thành (Ảnh: Ngọc Anh)

Đồng thời, Bản án nêu trên cũng kiến nghị UBND huyện Long Thành thu hồi một phần Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất số BD 443351, cấp ngày 01/4/2011 mang tên ông Huỳnh Văn Thành.

Cùng với đó, thay đổi chủ sở hữu quyền sử dụng đất ngày 27/3/2013 mang tên ông Huỳnh Duy Vũ để cấp lại cho ông Lâm Lưu Tòng phần diện tích đất của thửa số 470b nêu trên theo quyết định của bản án này.

Từ nội dung trên, ngày 12/4/2021, Chi cục THADS huyện Long Thành (tỉnh Đồng Nai) ra Quyết định thi hành án theo đơn yêu cầu số 107/QĐ-CCTHADS để tổ chức thi hành bản án đã có hiệu lực pháp luật.

Tuy nhiên, đến ngày 08/7/2021, Chi cục THADS huyện Long Thành ban hành Công văn số 269/CV-CCTHADS gửi Viện Kiểm sát nhân dân cấp cao và Tòa án nhân dân cấp cao tại TP. HCM đề nghị kháng nghị Giám đốc thẩm, tái thẩm đối với Bản án số 64/2015/DS-ST ngày 23/9/2015 của Tòa án nhân dân huyện Long Thành và Quyết định đình chỉ xét xử phúc thẩm vụ án dân sự số 38/2015/QĐ-PT của Tòa án nhân dân tỉnh Đồng Nai.

Nguyên nhân là do, đơn vị này cho rằng: "ngày 07/9/2015, (trước ngày Bản án số 64/2015/DS-ST ngày 23/9/2015 của Tòa án nhân dân huyện Long Thành được ban hành) Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh Đồng Nai - Chi nhánh Long Thành đã cập nhật biến động trên trang 4 của Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số BD443351 cho bà Tiền Tú Quyên (bà Quyên nhận chuyển nhượng của ông Huỳnh Duy Vũ, hợp đồng công chứng số 003872; Quyển số 01/2015.TP/CC-SCC/HĐGD ngày 01/9/2015 của Văn phòng Công chứng Khải Nguyên, tỉnh Đồng Nai).

Tiếp đến, ngày 22/8/2017, Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh Đồng Nai - Chi nhánh Long Thành đã cập nhật biến động trên trang 4 của Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số BD443351 cho ông Nguyễn Đức Cường (ông Cường nhận chuyển nhượng của bà Quyên qua hợp đồng công chứng số 1037/2017; Quyển số 18/2017.TP/CC-SCC/HĐGD ngày 11/8/2017 của Phòng Công số 4, tỉnh Đồng Nai).

Do đó, Chi cục THADS huyện Long Thành cho rằng việc chuyển nhượng nêu trên là hợp pháp nhưng người nhận chuyển nhượng không được tham gia tố tụng nên không thể giao đất cho ông Tòng.

Trước kiến nghị trên của Chi cục THADS huyện Long Thành, ngày 20/12/2021, Viện Kiểm sát nhân dân cấp cao tại TP. HCM ban hành Thông báo số 06/TB-VKS-DS về việc không có căn cứ để kháng nghị tái thẩm.

Nguyên nhân là do ngày 27/3/2013, Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh Đồng Nai, Chi nhánh Long Thành đã cập nhật biến động trên trang 4 của Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số BD443351 cho ông Huỳnh Duy Vũ.

Đến ngày 16/01/2014, tài sản nói trên phát sinh tranh chấp do ông Vũ khởi kiện yêu cầu Tòa án giải quyết. Do đó, việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất của ông Vũ cho bà Quyên sau đó đến ông Cường là không đúng quy định pháp luật, vi phạm điểm b Điều 188 Luật Đất đai 2013.

Cần thanh kiểm tra toàn diện, tránh khiếu kiện kéo dài

Phân tích vụ việc trên, Luật sư Ngô Văn Tùng (Đoàn Luật sư TP. Hà Nội) cho rằng, việc Văn phòng Công chứng Khải Nguyên và Phòng Công số 4 (tỉnh Đồng Nai) vẫn thực hiện việc công chứng hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất khi tài sản đang tranh chấp có dấu hiệu vi phạm pháp luật.

Bản đồ hiện trạng thửa đất thửa đất 470b có diện tích 55.214,3 m2

"Chuyển nhượng quyền sử dụng khi mảnh đất đang có tranh chấp vi phạm pháp luật nghiêm trọng được quy định tại điểm b Điều 188 Luật Đất đai 2013. Điều 188: Điều kiện thực hiện các quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế, tặng cho, thế chấp quyền sử dụng đất, góp vốn bằng quyền sử dụng đất…b) đất không tranh chấp)", Luật sư Tùng dẫn chứng.

Do đó, vị Luật sư đánh giá, vụ việc này không có căn cứ để kháng nghị theo thủ tục tái thẩm. Để giải quyết dứt điểm vụ việc nêu trên, tránh tình trạng chậm thi hành án kéo dài, Chi cục THADS huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai cần thực hiện việc chuyển nội dung vi phạm và kiến nghị khởi tố đối với các cá nhân và tổ chức có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự. Cùng với đó, các ngành chức năng cần tiến hành thanh tra, kiểm tra đột xuất các dấu hiệu vi phạm.

"Trong vụ việc này, cơ quan chức năng có thẩm quyền là Bộ Tư pháp cần tiến hành thanh tra đột xuất đối với các vi phạm nêu trên của các tổ chức Công chứng. Nguyên nhân là do các đơn vị này đã có các dấu hiệu vi phạm trong việc công chứng hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất khi đất đang có tranh chấp", Luật sư Tùng nhấn mạnh.

Trên thực tế, sau khi có Thông báo số 06/TB-VKS-DS về việc không kháng nghị tái thẩm, đến ngày 04/01/2022, Chấp hành viên Chi cục THADS huyện Long Thành đã ban hành Quyết định số 12/QĐ-CCTHADS để tạm dừng việc đăng ký, chuyển quyền sở hữu, sử dụng, thay đổi hiện trạng tài sản.

Tuy nhiên, theo phản ánh của ông Lâm Lưu Tòng, đến nay, ngoài việc ban hành quyết định này, cơ quan THA cũng không có phương án hoặc biện pháp cưỡng chế cụ thể nào để tổ chức thi hành bản án đã có hiệu lực pháp luật. Qua đó, quyền lợi chính đáng của người dân không được đảm bảo, đồng thời có thể dẫn tới khiếu kiện kéo dài.