Đồng Nai: Phát huy “nội lực” nông thôn từ các sản phẩm OCOP

Trong 12 sản phẩm được chọn phát triển theo Chương trình OCOP trên địa bàn tỉnh Đồng Nai đến năm 2020, có nhiều sản phẩm là đặc sản địa phương như: Bột sen dinh dưỡng của Cơ sở chế biến hạt sen Trường Phát (xã Long Tân, huyện Nhơn Trạch); nấm rơm của HTX Nguyễn Thị Liên (xã Suối Trầu, huyện Long Thành); bưởi da xanh của HTX dịch vụ nông nghiệp Bình Lợi (xã Bình Lợi, huyện Vĩnh Cửu); trà khổ qua rừng của Công ty TNHH khổ qua rừng Hiệp Vân (phường Xuân Tân, TP.Long Khánh); bưởi da xanh của HTX dịch vụ nông nghiệp Tà Lài (xã Tà Lài, huyện Tân Phú);...

Đây đều là những cơ sở có quy mô sản xuất còn nhỏ lẻ, phát triển các sản phẩm dựa trên đặc sản tại địa phương. Họ tham gia Chương trình OCOP với mong muốn được sự hỗ trợ để các đặc sản địa phương không ngừng vươn xa, trở thành thương hiệu đặc sản cấp tỉnh, cấp quốc gia.

Sản phẩm trong chương trình  OCOP Đồng Nai sẽ thúc đẩy hoạt động kết nối tương mại.

OCOP là hướng đi cho… “đặc sản địa phương”

Cơ sở chế biến hạt sen Trường Phát tại xã Long Tân (huyện Nhơn Trạch), ra đời trong bối cảnh nghề trồng sen trên địa bàn… “ế” đầu ra.

Theo bà Nguyễn Thị Bích Lệ, chủ cơ sở Trường Phát, cho hay, huyện Nhơn Trạch từng nổi tiếng về nghề trồng sen, có thời điểm địa phương này phát triển được hàng trăm hécta sen. Tuy nhiên, nhiều năm trước, hạt sen của vùng này chủ yếu bán cho một doanh nghiệp Đài Loan đóng sen tươi xuất khẩu. Khi doanh nghiệp này hạn chế thu mua, nông dân buộc phải bán loại đặc sản này với giá rẻ, đầu ra ngày càng bấp bênh. Vì vậy, cơ sở chế biến hạt sen Trường Phát ra đời.

“Tôi đầu tư chế biến các sản phẩm từ sen theo phương pháp thủ công truyền thống, chăm chút tỉ mỉ từ khâu tuyển chọn nguyên liệu đầu vào đến các khâu chế biến vì muốn tiếng thơm sen Nhơn Trạch ngày càng lan xa. Hiện chúng tôi thu mua mọi bộ phận của cây sen, từ lá đến củ và hạt sen đưa vào chế biến; đưa hàng chục sản phẩm từ sen ra thị trường như: Hạt sen khô, hạt sen sấy, bột sen nguyên chất, bột ngũ cốc hạt sen, trà lá sen...”, bà Nguyễn Thị Bích Lệ, chia sẻ.

Tuy nhiên, bà Lệ cũng cho biết, vì quy mô sản xuất còn nhỏ lẻ nên kỳ vọng Chương trình OCOP sẽ hỗ trợ cơ sở tiếp cận về nguồn vốn ưu đãi, hỗ trợ xúc tiến thương mại... để cơ sở có thể tồn tại và phát triển tốt hơn, đưa thương hiệu sen Nhơn Trạch ngày càng lan xa.

“Sắp tới, cơ sở sẽ tập trung vào việc nâng cao chất lượng, hương vị sản phẩm, đa dạng về hình thức, bao bì, cũng như thay đổi mẫu logo của sản phẩm để người tiêu dùng dễ dàng nhận diện thương hiệu”, bà Lệ nói.

Khách phương xa khi ghé chân TP.Biên Hòa đều mong muốn một lần được thưởng thức ly rượu gạo Bến Gỗ (làng Bến Gỗ - nay thuộc phường An Hòa). Đây cũng là một trong những sản phẩm đăng ký tham gia chương trình OCOP của tỉnh Đồng Nai.

Bà Lê Thị Lệ Hằng, chủ cơ sở nấu rượu Bến Gỗ ở phường An Hòa cho biết, mỗi ngày gia đình bà nấu khoảng từ 100-200 lít rượu gạo cung cấp cho Hợp tác xã (HTX) sản xuất, thương mại, dịch vụ Bến Gỗ (HTX Bến Gỗ) và các cửa hàng tại TP.Biên Hòa. Hiện tại, ngoài vợ chồng bà Hằng làm nghề nấu rượu, 3 lò rượu khác tại “làng” Bến Gỗ cũng là người trong dòng họ và 1 người con gái của bà Hằng đang theo nghề nấu rượu truyền thống.

“Để giữ được nghề, các lò rượu phải tuyệt đối tuân thủ các quy trình chế biến rượu, đặc biệt là nguồn nguyên liệu như gạo và men ủ rượu phải được bảo đảm không sử dụng hóa chất. Để rượu có độ trong và thơm ngon, sau khi nấu phải qua khâu lọc và được chứa trong lu bằng đất. Có như vậy mới giữ được hương vị ngọt thơm riêng của rượu Bến Gỗ”, bà Hằng chia sẻ.

Nhờ giữ được hương vị lâu đời, nghề nấu rượu Bến Gỗ đến nay vẫn tồn tại, nhiều gia đình có cuộc sống ổn định, hằng ngày lượng rượu cung cấp ra thị trường đều đặn.

Nhiều lợi thế để phát triển chương trình OCOP

Theo đánh giá của Sở NN&PTNT tỉnh Đồng Nai, trên địa bàn có nhiều lợi thế để phát triển chương trình OCOP. Cụ thể, qua khảo sát bước đầu cho thấy trên địa bàn tỉnh có khoảng 190 sản phẩm OCOP gồm: 155 sản phẩm nhóm thực phẩm, 6 sản phẩm nhóm đồ uống, 5 sản phẩm nhóm thảo dược, 13 sản phẩm nhóm lưu niệm - nội thất - trang trí, 10 sản phẩm nhóm dịch vụ du lịch nông thôn, bán hàng... Toàn tỉnh hiện có 16 chuỗi liên kết theo dự án cánh đồng lớn đã được UBND tỉnh phê duyệt và 18 dự án cánh đồng lớn đang lập dự án hoặc chờ phê duyệt.

Ngoài ra, các địa phương trên địa bàn tỉnh đã xây dựng được 104 chuỗi liên kết từ sản xuất đến tiêu thụ. Trong đó, nhiều chuỗi liên kết được chọn làm sản phẩm OCOP của địa phương như: chuỗi liên kết sản xuất, chế biến, tiêu thụ ca cao của Công ty TNHH ca cao Trọng Đức (xã Phú Hòa, huyện Định Quán); tiêu của Hợp tác xã Lâm San (xã Lâm San, huyện Cẩm Mỹ)... đang xuất khẩu vào những thị trường khó tính như: Nhật Bản, châu Âu...

Đặc biệt, với tiềm năng đã hình thành được 25 vùng sản xuất tập trung cho các cây trồng chủ lực tiêu, xoài, bưởi, cam, quýt, chôm chôm, sầu riêng, ca cao...; hình thành 139 vùng phát triển chăn nuôi; kinh tế tập thể phát triển mạnh với 137 hợp tác xã nông nghiệp, hơn 3,8 ngàn trang trại, Đồng Nai có nhiều lợi thế phát triển Chương trình OCOP.

Tại hội nghị quán triệt sâu Chương trình OCOP tỉnh Đồng Nai, Phó chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Chánh yêu cầu các sở, ngành liên quan thực hiện ngay việc phân bổ, hướng dẫn về việc bố trí kinh phí cho chương trình; hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã, nông dân tiếp cận vốn ưu đãi; hỗ trợ đăng ký sở hữu trí tuệ, tư vấn phát triển thương hiệu sản phẩm OCOP; đánh giá xếp hạng sản phẩm OCOP; quảng bá, xúc tiến thương mại; mở rộng kênh phân phối cho sản phẩm OCOP... Mục tiêu nhằm phát triển nội lực và gia tăng giá trị các sản phẩm nông nghiệp, nông thôn theo chuỗi giá trị; góp phần nâng cao thu nhập, nâng chất đời sống nông dân trong hậu xây dựng nông thôn mới.

Đồng thời, UBND tỉnh cũng chỉ đạo các đơn vị liên quan sẽ đẩy mạnh hoạt động kết nối người tiêu dùng với nhà sản xuất, khuyến khích, hỗ trợ doanh nghiệp trong tỉnh nâng cao chất lượng, đổi mới mẫu mã, bao bì, xây dựng giá trị thương hiệu cho hàng hóa, sản phẩm của Đồng Nai.