Dự án thủy điện sẽ tác động lớn đến hệ sinh thái Cát Tiên

Quan điểm của ông cũng như của VACNE về việc cắt rừng Cát Tiên xây dựng nhà máy thuỷ điện?

- Vườn quốc gia Cát Tiên là khu bảo tồn thiên nhiên, dự trữ sinh quyển, tôi cho rằng, cần cân nhắc giữa lợi ích bảo tồn và lợi ích xây dựng nhà máy thuỷ điện. Bảo tồn là phát triển chứ không phải để chơi, xây dựng nhà máy thuỷ điện cũng là để phát triển. Nhưng cân nhắc xem lợi ích bảo tồn hay lợi ích phát điện lớn hơn. Nhưng muốn xem xét được 2 lợi ích này thì cần phải có báo cáo đầu tư kinh tế, báo cáo đánh giá tác động môi trường của dự án.

Vậy việc xây dựng Nhà máy Thuỷ điện Đồng Nai 6 và 6A sẽ tác động như thế nào đến môi trường vùng rừng Cát Tiên, thưa ông?

-Tôi chưa thể nói cụ thể là việc xây dựng Nhà máy Thuỷ điện 6 và 6A sẽ tác động như thế nào đến môi trường bởi hiện nay doanh nghiệp đầu tư dự án này vẫn chưa công bố báo cáo đánh giá tác động môi trường. Nhưng tựu trung, xây dựng nhà máy thuỷ điện trên thượng nguồn các sông không tránh khỏi mất rừng, tác động đến hệ sinh thái.

137ha đất rừng Cát Tiên cắt ra chỉ là diện tích để xây dựng nhà máy, còn diện tích rừng bị mất đi do ngập nước và các nguyên nhân khác có liên quan đến thuỷ điện còn lớn hơn nhiều. Xin thưa rằng, phải mất hàng trăm năm mới có được thảm thực vật đa dạng của rừng Cát Tiên. Theo tính toán, để làm ra 1 MW điện thì sẽ mất đi từ 15-100ha rừng...

Theo ông, việc quy hoạch tới gần 20 nhà máy thuỷ điện theo bậc thang trên sông Đồng Nai có hợp lý về mặt khoa học không?

- Với việc quy hoạch gần 20 nhà máy thuỷ điện bậc thang trên sông Đồng Nai, có thể nói các công trình thuỷ điện đang và sẽ “bao vây” Vườn quốc gia Nam Cát Tiên, hệ lụy khó mà lường trước.

Xin lưu ý, khu dự trữ sinh quyển thế giới Nam Cát Tiên chỉ cách TP.Biên Hoà (Đồng Nai) 120km và cách TP.HCM 160km. Vườn quốc gia Cát Tiên là địa bàn nhạy cảm về môi trường, còn Đồng Nai và TP.HCM là 2 trung tâm kinh tế trọng điểm của Đông Nam Bộ.

Cũng lạ, cách đây mấy tháng, tỉnh Đồng Nai và TP.HCM đề nghị bỏ bớt vài nhà máy thuỷ điện trong quy hoạch. Vậy sao Nhà máy Thuỷ điện 6 và 6A vẫn tiến hành làm thủ tục đầu tư xây dựng?

VACNE sẽ làm gì để bảo vệ Vườn quốc gia Cát Tiên trước việc “bủa vây” của các nhà máy thuỷ điện?

- Chúng tôi đề nghị doanh nghiệp - chủ đầu tư dự án Nhà máy thuỷ điện 6 và 6A trên sông Đồng Nai công bố công khai báo cáo đánh giá tác động môi trường để dư luận và các nhà khoa học có cơ sở để phản biện. Báo cáo đánh giá tác động môi trường cần xây dựng trên toàn lưu vực sông Đồng Nai, chứ không đơn lẻ ở một đoạn sông, nhánh sông.

Nếu doanh nghiệp không công bố đánh giá tác động môi trường là không tuân thủ Nghị định 29 của Chính phủ. Nghị định này đã quy định, báo cáo đánh giá tác động môi trường phải được lấy ý kiến của các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội-nghề nghiệp, các chuyên gia liên quan; công khai thông tin về dự án đã được phê duyệt và báo cáo đánh giá tác động môi trường...

Xin cảm ơn ông!

Nguyễn Công (thực hiện)