Gặp gỡ Việt Nam 9: Cánh cửa thế giới nhìn vào

“Tôi đã từng thiếu thốn đủ thứ”

Đến Quy Nhơn đã hơn một tuần để điều hành một số hội nghị khoa học trong Gặp gỡ Việt Nam 9, GS K.Klitzing (70 tuổi, người Đức, Nobel Vật lý năm 1985) cho biết, con đường đến với khoa học của ông chẳng suôn sẻ gì.

Ông kể, điều kiện nghiên cứu hồi trẻ của mình thiếu thốn đủ thứ, ông phải đi mượn thiết bị nhiều nơi. Sau khi học xong tiến sĩ, ông đã phải đâm đơn nhiều công ty để xin việc; may mắn nhờ xin được tài trợ từ Quỹ Heisenberg với mức 2.000 euro/tháng, ông đã thỏa nguyện được ước mơ nghiên cứu khoa học và đoạt Giải Nobel năm 42 tuổi.


“Tôi chọn Việt Nam vì tôi thấy các bạn có nhiều học sinh tư chất thông minh, đầy đủ khả năng phát triển nghiên cứu vật lý. Việt Nam còn rất khó khăn, nhưng tôi cũng từ khó khăn đi lên nên tôi hiểu các bạn. Tôi sẽ cùng bạn bè khoa học vun đắp để Việt Nam trở thành một địa điểm thu hút thành tựu khoa học, rồi sẽ lan tỏa ra các nước lân cận”.

GS K.Klitzing hiện là Giám đốc Viện Nghiên cứu chất rắn Max Planck ở Stuttgart (Đức). Ông cho hay: “Thông qua những người bạn khoa học, tôi hiểu trình độ khoa học Việt Nam hiện có thể “nói chuyện ngang ngửa” với một số nước phát triển ở châu Á; tuy nhiên, chính sách đầu tư, nhất là với các nhà khoa học trẻ phải có sự cởi mở, mạnh dạn hơn thì mới mong phát triển khoa học mạnh mẽ”.

Hướng tới những điều lớn lao hơn

GS Glashow (77 tuổi, người Mỹ, Nobel Vật lý năm 1979) cũng tâm tình: Con đường đến với khoa học của mình cũng chẳng dễ dàng gì. “Nếu dễ dàng thì đâu còn gì là thú vị tột cùng của nghiên cứu khoa học. Những phát kiến, suy nghĩ của tôi, ban đầu nhiều người cho rằng sai lạc, tôi rất buồn. Thế nhưng tôi kiên trì học hỏi, chứng minh và tôi đã đúng. Làm khoa học không nhiều tiền nhưng cái đạt được giúp được nhiều cho con người, đất nước mình”.

Sáng 12.8, Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân cùng hơn 200 nhà khoa học đến từ 30 quốc gia đã dự lễ cắt băng khánh thành Trung tâm Quốc tế khoa học và giáo dục liên ngành (ICISE) tại TP.Quy Nhơn, Bình Định. ICISE được xây dựng với nguồn vốn ban đầu trên 6 triệu USD của gia đình GS Trần Thanh Vân - Chủ tịch Hội Khoa học Gặp gỡ Việt Nam, trên khuôn viên gần 20ha tại phường Ghềnh Ráng, Quy Nhơn.

Còn GS Steinberger (92 tuổi, người Mỹ, Nobel Vật lý năm 1988), được GS Trần Thanh Vân đánh giá là một “người bạn lớn” của Việt Nam. Là người đã đến Việt Nam nhiều lần từ cách đây hơn 20 năm, Steinberger cũng là người đã viết thư gửi Tổng thống Bush bày tỏ mong muốn Mỹ bình thường hóa quan hệ với Việt Nam.

“Thông qua những mối quan hệ bạn bè khăng khít, tôi luôn muốn giúp khoa học Việt Nam nhiều hơn nữa. Tôi chọn Việt Nam vì các bạn có nhiều học sinh tư chất thông minh, đầy đủ khả năng phát triển nghiên cứu vật lý.

Tôi rất mừng khi Trung tâm ICISE ra đời, tôi sẽ cùng bạn bè khoa học vun đắp để Việt Nam trở thành một địa điểm thu hút thành tựu khoa học, rồi sẽ lan tỏa ra các nước lân cận. Thế nhưng Việt Nam phải nhìn thẳng vào những hạn chế, phải tự vượt qua thách thức của chính mình trên lĩnh vực cơ chế chính sách dành cho khoa học”.

Liên tục “bám” theo các sự kiện Gặp gỡ Việt Nam 9, bạn Hồ Thanh Hiền (sinh viên Đại học Quy Nhơn) bày tỏ: “Mình suy nghĩ rất nhiều khi được tận mắt nhìn ngắm, được nghe những câu chuyện của những người thành công trong khoa học. Họ là những tấm gương của lòng kiên nhẫn và đức hy sinh. Mình mong những cuộc gặp gỡ của các nhà khoa học này sẽ làm thay đổi quan điểm của nhiều học sinh, sinh viên khi chọn khoa học là niềm đam mê chân chính”.