“Giải mã” mô hình bearbrick – món đồ chơi siêu “đốt tiền” của giới trẻ Việt

Vài năm trở lại đây, mô hình gấu Bearbrick được phủ sóng rộng rãi và trở thành món đồ chơi xa xỉ của tầng lớp thượng lưu. Nhiều người Việt trẻ, nhất là các tín đồ thời trang streetwear (thời trang đường phố) sẵn sàng chi một số tiền khủng và tốn không ít thời gian, công sức để săn lùng những mẫu Bearbrick độc lạ, là của hiếm trên thị trường. 

Bearbrick (còn được biết dưới dạng logo Be@rbrick) là món đồ chơi mô hình gấu bụng phệ có tạo hình đơn giản nhưng vô cùng khác biệt, độc đáo. Gấu Bearbrick trở thành biểu tượng trong giới sưu tập đồ chơi và được sản xuất với rất nhiều thiết kế theo chủ đề, kích cỡ và chất liệu khác nhau. 

Khi kết hợp với nhiều thương hiệu, gương mặt đại diện là người nổi tiếng trên toàn thế giới… giới trẻ và người hâm mộ còn được chứng kiến những phiên bản siêu giới hạn mà việc phát hành chỉ tính trên đầu ngón tay, thậm chí chỉ “một và một” chú gấu được khai sinh bất ngờ. 

Không chỉ mang giá trị về thời trang, Bearbrick còn là câu chuyện về văn hóa, là biểu tượng cho lối sống trẻ và nền văn minh hiện đại. (Ảnh: Nga Nguyễn)

Bearbrick được sản xuất bởi công ty Nhật Bản MediCom Toy (thành lập năm 1996) – một công ty chuyên sản xuất đồ chơi sưu tập số lượng giới hạn. Tiền thân của Gấu bụng phệ ban đầu là một món đồ chơi làm quà tặng cho khách mời tại hội nghị World Character Convention 12 diễn ra tại Tokyo, Nhật Bản. Chú gấu đầu tiên ra đời ngày 27/5/2001. 

Chú Bearbrick này có chiều cao là 70 mm (100%), đây cũng là kích thước chuẩn và các thiết kế sau này dựa vào số đo trên để tăng hoặc giảm. Hiện nay, Bearbrick có chiều cao thấp nhất là 35mm (50%) và lớn nhất là 700mm (1000%).

Mô hình Bearbrick là sản phẩm được phát triển từ dòng Kubrick của công ty nhằm thể hiện lòng kính trọng đến đạo diễn, nhiếp ảnh gia kỳ cựu: Stanley Kubrick. (Ảnh: Thảo Nguyên)

Một điểm đặc biệt được lấy cảm hứng từ chính họ của Stanley là từ "ku" (số 9 trong tiếng Nhật) được áp dụng cho 9 bộ phận của Bearbrick: đầu, thân, hông, 2 cánh tay, 2 bàn tay và đôi chân có thể xoay vặn như một con búp bê. (Ảnh: Đức Huy)

Thiết kế của gấu Bearbrick vô cùng đơn giản: Phần đầu được tối giản và phần thân giống như một nhân vật Lego gồm 9 bộ phận: đầu, thân, hông, hai cánh tay, hai bàn tay và hai chân có thể linh hoạt tùy biến, xoay chuyển vị trí giữa các khớp để tạo ra những tư thế đa dạng và đẹp mắt.

Những con Bearbrick đặc biệt kết hợp cùng thương hiệu nổi tiếng sẽ thường có phiên bản 1000%. Bên cạnh đó, chúng vẫn có những trường hợp ngoại lệ không theo số đo vì thế sẽ được liệt kê vào mục khác biệt.

Các sản phẩm từ MediCom Toy đều có số lượng hạn hẹp nên các tín đồ của Bearbrick phải "mất ăn mất ngủ" để sưu tầm đủ "gấu" bổ sung vào bộ sưu tập của mình.

Đặc biệt, Bearbrick phiên bản 50% (35 mm) được đặt trong một "chiếc hộp mù". Bên ngoài chiếc hộp có hình của 12 thiết kế khác nhau, người sưu tầm sẽ chơi "may rủi" vì họ không biết sẽ nhận được thiết kế nào trong số đó, dẫn tới khả năng bị trùng rất cao.

Mỗi Series gồm 24 hộp nhỏ được phát hành vào 2 đợt mùa hè và mùa đông, tùy theo mỗi người sẽ mua lẻ hay cả Series. Nếu việc giống nhau cứ lặp lại, việc bổ sung thêm những Bearbrick khác sẽ khá tốn kém.

Những con lớn hơn sẽ không để trong "hộp mù", nhưng số lượng rất ít và giá cao ngất nên thực sự chỉ các "rich kids" mới có khả năng theo đuổi sở thích này.

Nhiều người Việt trẻ, nhất là các tín đồ thời trang streetwear (thời trang đường phố) sẵn sàng chi một số tiền khủng và tốn không ít thời gian, công sức để săn lùng những mẫu Bearbrick độc lạ, là của hiếm trên thị trường. (Ảnh: Nga Nguyễn)

BAPE Multicolor Foil XXV 1000% Bearbrick – khoảng 45 triệu đồng.

Vào năm 2009, hãng trang sức cao cấp Swarovski đã hợp tác với Bearbrick cho ra một trong những thiết kế cao cấp được đính pha lê từ đầu đến chân. Mỗi con đều được các thợ thủ công chuyên nghiệp nhất từ công ty Nhật Bản LIGHTS STYLE tỉ mỉ đính kết. Chúng có giá hơn 430 triệu đồng cho phiên bản lớn nhất.

Trong làng thời trang, Chanel là thương hiệu xa xỉ đầu tiên kết hợp cùng Bearbrick cho ra "cô gấu" sành điệu khoác lên mình bộ trang phục đen thanh lịch cùng chiếc kính mát tròn và dây chuyền ngọc trai sang trọng. Tuy có thiết kế không cầu kỳ như Swarovski, nhưng "chú gấu" này vẫn có mức đấu giá khoảng hơn 765 triệu đồng.

Nằm trong top 3 Bearbrick đắt nhất, "chú gấu" Yue MinJun “Qiu Tu” 1000% với nụ cười "rộng tới mang tai" (chi tiết được chọn làm phương thức truyền đạt nỗi đau và bi kịch thay vì thể hiện một cách thẳng thắn) đặc trưng trong tất cả tác phẩm của Yue Minjun. Phiên bản này không được bán chính thức mà chỉ được trưng bày và đấu giá tại buổi triển lãm tôn vinh những tác phẩm của các nghệ sĩ Trung Quốc tại Bắc Kinh, 2008. Mức giá cuối cùng dành cho con Bearbrick này lên đến 4 tỷ, trở thành thiết kế đắt nhất ở hiện tại.

Ngoài Bearbrick, mô hình KAWS cũng là dòng đồ chơi hype nhất từ trước đến giờ (vì cả 2 đều dường như trở thành lối sống của cộng đồng streetwear và vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt). Tuy nhiên, KAWS có thiết kế quái lạ hơn với đôi mắt bị đánh dấu chéo đặc trưng, đôi khi có những hình vẽ bộ phận bên trong cơ thể khá rùng rợn. 

Tại tuần lễ thời trang nam Xuân - Hè 2019, nhà thiết kế Kim Jones của nhà mốt Dior đã dựng một mô hình lớn được làm bằng hàng nghìn bông hoa mẫu đơn có tên BFF ở giữa sàn diễn. Trong BST này cũng là thời điểm NTK giới thiệu đôi sneakers cổ cao in logo Dior Oblique.

Mô hình gấu Bearbrick tại tuần lễ thời trang nam Xuân - Hè 2019.

Bên cạnh đó, 2 loại mô hình đồ chơi cũng từng có sự phối hợp kinh điển khi vẫn giữ được đường nét bầu bĩnh của Bearbrick nhưng KAWS lại hòa trộn yếu tố kinh dị trên thiết kế.

Hiện nay chưa có bảng thống kê người mua Bearbrick mỗi năm, nhưng thông qua lượt tìm kiếm ở Google Trends, đa số người mua là ở các nước châu Á trong vòng 2 tháng trở lại đây (Việt Nam đứng thứ 4 trong top 5). Mặc dù chỉ là tìm kiếm trên mạng, nhưng điều này cho thấy sự quan tâm hoặc nhu cầu đặt mua online Bearbrick ở châu Á đang tăng lên nhanh chóng.

Bên cạnh đó, các video đánh giá Bearbrick trên Youtube cũng đến từ các chủ kênh người châu Á, chứng tỏ châu lục này là nơi Bearbrick được yêu thích và tiêu thụ nhiều nhất.

Tại Việt Nam, một trong những người sưu tầm nổi bật nhất là Fabo Nguyễn. Ngoài cả bộ sưu tập sneakers khủng, anh chàng Youtuber còn gây choáng với gia tài Bearbrick của mình. Từ phiên bản rẻ nhất đến mắc và hiếm nhất cũng đều được Fabo sở hữu một con.

Youtube Fabo Nguyen nổi tiếng trong giới là người chịu chơi khi luôn sẵn sàng chi những khoản tiền khủng cho thú vui này.

Bên cạnh đó, Á hậu Huyền My, ca sĩ - diễn viên Miu Lê cũng có sở thích sưu tầm món đồ chơi "đắt đỏ" này. Các chú Bearbrick đều được đặt ở nơi trang trọng và nhận được sự nâng niu tuyệt đối của chủ nhân.

Cầu thủ bóng đá Nguyễn Văn Toàn cũng có niềm đam mê đặc biệt dành cho Bearbrick. Anh đều mang theo mình một con khi thi đấu ở nước ngoài. 

Trong suốt 20 năm ra đời và phát triển, Bearbrick phát triển hơn các loại mô hình khác cũng đến từ Nhật Bản như Pokémon, 7 viên ngọc rồng. Những "chú gấu" đáng yêu này đã trở thành biểu tượng của thời trang đường phố bởi sự biến hóa đa dạng, đề cao văn hóa, nghệ thuật và thời trang thông qua những màn kết hợp với các tên tuổi lớn như KAWS, BAPE, Disney, Marvel...

Với số lượng có hạn cùng chất lượng cao cấp và sự "lan rộng" khắp các lĩnh vực, Bearbrick không còn đơn giản là đồ chơi trẻ em, nó còn là phương tiện thể hiện đẳng cấp của nhiều hypebeast (ý chỉ những người thích chạy theo trào lưu).