Giải thể Bộ Giáo dục Mỹ: Tuyên bố của ông Trump gây phản ứng hoảng hốt

Theo Fox News, Tổng thống đắc cử Donald Trump đã đề xuất một cuộc cải tổ mạnh mẽ trong nền giáo dục Mỹ: Giải tán hoặc giảm mạnh quyền lực của Bộ Giáo dục Mỹ (DOE), một động thái sẽ chuyển quyền kiểm soát và tài trợ cho các trường công lập trở lại cho các cộng đồng địa phương.

Kế hoạch cụ thể và lựa chọn bộ trưởng của ông Trump vẫn chưa được công bố.

Trump đã nhiều lần nói trong chiến dịch tranh cử rằng ông sẽ "đóng cửa Bộ Giáo dục, chuyển giáo dục trở lại các tiểu bang", nhắc lại lời hứa mà nhiều đảng viên Cộng hòa, từ Ronald Reagan đến Ted Cruz, đã từng nhắc đến.

"Đây là một học thuyết chính thống lâu đời của đảng Cộng hòa", Margaret Spellings, cựu bộ trưởng giáo dục dưới thời Tổng thống George W. Bush, nói với Newsweek. "Bộ Giáo dục vẫn còn nhiều chỗ để cải thiện, điều đó đúng khi tôi còn ở đó".

"Câu hỏi đặt ra là mục đích là gì? Tại sao? Và cơ cấu tổ chức nào là tốt nhất để phục vụ sinh viên?" - bà Spellings nói.

Nhiều người trong đảng Cộng hòa đã đồng tình với lời kêu gọi của ông Trump về việc bãi bỏ Bộ Giáo dục.

Năm ngoái, Hạ nghị sĩ Thomas Massie của Đảng Cộng hòa nói, "Những viên chức không được bầu ở Washington, D.C., không nên chịu trách nhiệm về sự phát triển về mặt trí tuệ và đạo đức của con em chúng ta", đồng thời đưa ra một dự luật nhằm xóa bỏ bộ này. Nền tảng chính thức của Đảng Cộng hòa năm 2024 cũng kêu gọi đóng cửa Bộ Giáo dục.

Elon Musk, một trong những người ủng hộ có ảnh hưởng nhất của Tổng thống đắc cử Trump, đã đăng một video lên X vào thứ Hai 11/11 cho thấy ông Trump tuyên bố về việc đóng cửa Bộ Giáo dục và chuyển mọi vấn đề giáo dục "trở lại các tiểu bang".

Sự hoảng sợ

Tuyên bố đó đã khiến nhiều phụ huynh, gia đình và nhà giáo dục hoảng sợ và bối rối về việc điều này sẽ ảnh hưởng đến con em họ như thế nào.

Arne Duncan, cựu Bộ trưởng Giáo dục trong chính quyền Obama, nói với Newsweek rằng trong suốt sự nghiệp của mình, ông đã học được rằng cha mẹ chỉ muốn ba điều khi nói đến việc giáo dục con cái họ: để chúng cảm thấy an toàn, để chúng có thể học tập và để chúng được chuẩn bị cho cuộc sống. Ông cho biết mối lo ngại lớn nhất của các bậc phụ huynh hiện nay là nạn bắt nạt, nỗi sợ xả súng ở trường học và sức khỏe tâm thần của con em họ, tuy nhiên theo ông thì tổng thống đắc cử và cộng sự của ông vẫn chưa đề cập đến những vấn đề này. 

Bộ Giáo dục được Tổng thống Jimmy Carter thành lập vào năm 1979, tách ra khỏi Bộ Y tế, Giáo dục và Phúc lợi. Ngân sách của Bộ Giáo dục tài trợ cho nhiều chương trình khác nhau để giúp học sinh có được nền giáo dục chất lượng, trong đó có những chương trình cho học sinh ở các cộng đồng thu nhập thấp, học sinh khuyết tật, chương trình về cấm phân biệt đối xử, tài trợ hoặc cho vay để học đại học...

Trong năm tài chính 2024, chính phủ liên bang đã phân bổ cho DOE 238 tỷ đô la, tức là chưa đến 2 phần trăm ngân sách liên bang. Quỹ liên bang chi trả khoảng 8 phần trăm chi phí giáo dục K-12, phần lớn số tiền này đến từ các tiểu bang riêng lẻ.

Bà Spellings cho biết "Chúng tôi đã hiệu chỉnh lại và xem xét lại mối quan hệ giữa các tiểu bang và chính quyền liên bang kể từ khi thành lập Bộ Giáo dục".

Quyết định giải thể Bộ Giáo dục có thể định hình lại hoàn toàn việc học trên khắp nước Mỹ. Bãi bỏ bộ này và những thay đổi đi kèm là "một nỗ lực nhằm tước đi mọi khả năng làm điều tốt của chính quyền liên bang ... như một cách để biện minh cho việc cắt giảm thêm ngân sách cho các trường công và cao đẳng của chúng ta", Kelly Rosinger, phó giáo sư giáo dục và chính sách công tại Penn State, nói với trang tin Axios.

 Những thay đổi có thể về Bộ Giáo dục - từ việc chuyển đổi các chương trình giữa các cơ quan, xáo trộn nhân sự hoặc mất các chuyên gia trong lĩnh vực này - có thể có nghĩa là các chương trình của chính phủ liên bang sẽ bị hỗn loạn, điều đó sẽ gây tổn hại không cân xứng đến các gia đình thuộc tầng lớp lao động - ông Rosinger cho biết.

Thực thi không dễ dàng

Việc xóa bỏ Bộ Giáo dục đòi hỏi hành động của quốc hội, có khả năng bao gồm đa số tuyệt đối là 60 phiếu tại Thượng viện, theo tờ Washington Post đưa tin.

Mặc dù chiếm đa số 53-47 tại Thượng viện, nhưng đảng Cộng hòa khó có thể tập hợp đủ số phiếu để cản trở.

Theo tờ Post, một cuộc bỏ phiếu của Hạ viện vào năm ngoái về một sửa đổi xóa bỏ bộ này đã thất bại sau khi 60 đảng viên Cộng hòa tham gia cùng đảng Dân chủ phản đối.

Sự thù địch của ông Trump đối với Bộ Giáo dục không phải là mới. Trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình, ông đã đề xuất sáp nhập Bộ Giáo dục và Bộ Lao động.

Betsy DeVos, cựu bộ trưởng giáo dục của Trump, bị nhiều nhà phê bình coi là phản giáo dục công.

Chính sách giáo dục của ông Trump

Mặc dù kế hoạch cụ thể của ông Trump về giáo dục chưa được công bố chính thức, song Dự án 2025, được các đồng minh của Trump coi là chương trình nghị sự của chính quyền sắp tới, phác thảo các kế hoạch bãi bỏ Bộ Giáo dục. Dự án 2025 kêu gọi phân phối lại nhiều chương trình giáo dục liên bang trên toàn chính phủ, đồng thời xóa bỏ một số chương trình khác hoặc chuyển chúng đến các tiểu bang.

Tổng thống đắc cử đã nói rằng ông muốn cắt giảm kinh phí cho bất kỳ trường học nào giảng dạy lý thuyết chủng tộc quan trọng hoặc "sự điên rồ của người chuyển giới" và cấp bằng cho những giáo viên "ủng hộ các giá trị yêu nước và ủng hộ lối sống của người Mỹ".

Trump cũng đã bày tỏ sự ủng hộ đối với chương trình lựa chọn trường học trên toàn quốc, chương trình này sẽ cấp cho phụ huynh tín dụng để phân bổ quỹ giáo dục công cho các trường học thay thế, cũng như chấm dứt luật về quyền sở hữu giáo viên và áp dụng chế độ trả lương theo thành tích.