Giải VĐQG Saudi Arabia: Điểm đến hấp dẫn hay chỉ là nơi... "dưỡng già"?

Khi Cristiano Ronaldo khẳng định rằng Giải Vô địch Quốc gia Saudi Arabia sẽ trở thành một giải đấu hàng đầu "trong những năm tới", phản ứng đương nhiên là "Chẳng có gì lạ khi anh ấy nói như vậy, phải không?" Ronaldo đang nhận được một khoản tiền khổng lồ để thi đấu cho Al-Nassr. Nhưng anh ấy cũng đang trở thành biểu tượng cho một giải đấu - và một quốc gia - có tham vọng lớn.

Trong ngữ cảnh đó, anh ấy thực sự đã rất đáng khen về việc thẳng thắn đối mặt với một số thách thức mà bóng đá Saudi Arabia đang phải đối mặt, đặc biệt là các vấn đề về cơ sở hạ tầng. Nhưng Ronaldo vẫn quyết tâm thay đổi cách mà Giải Vô địch Quốc gia Saudi Arabia được nhìn nhận, đặc biệt là ở châu Âu.

"Tôi nghĩ bạn nên nhìn vào nó một cách khác," anh ấy nói với phóng viên vào tháng 3. "Tôi không nói rằng giải đấu đó là Premier League, điều đó sẽ là dối trá".

Nhưng liệu Ronaldo có nói dối khi anh ấy nói rằng Giải Vô địch Quốc gia Saudi Arabia sẽ sớm xếp hạng "trong số 5 giải đấu hàng đầu trên thế giới"?

Chắc chắn, tiềm năng là có, bởi vì tiền bạc là có, và Ronaldo vừa được đồng đội cũ ở Real Madrid là Karim Benzema, người giữ danh hiệu Ballon d'Or hiện tại, gia nhập Saudi Arabia. Sự hứa hẹn của một khoản tiền lương khổng lồ cuối cùng là điều khó có thể chối từ đối với bất kỳ chuyên nghiệp nào.

Nhưng liệu Giải Vô địch Quốc gia Saudi Arabia có chứng minh được điều gì khác ngoài việc là một "nhà thương mại hưu trí" hấp dẫn cho các siêu sao già cỗi? Liệu nó có thực sự thu hút được những cầu thủ trẻ đang ở đỉnh cao của sự nghiệp?

Hãy cùng điều tra tất cả các vấn đề này...

"Gáo nước lạnh" từ Lionel Messi

Sau khi gia nhập Inter Miami, Lionel Messi khẳng định đã từ chối một lời đề nghị từ Al-Hilal vì lý do gia đình. "Nếu chỉ là vấn đề tiền bạc", anh ấy giải thích trong một cuộc phỏng vấn với Mundo Deportivo, "tôi đã đi đến Ả Rập Saudi hoặc nơi khác".

Tuy nhiên, Messi rõ ràng cảm thấy rằng vợ và con cái của anh ấy sẽ dễ dàng hòa nhập hơn ở Miami, một thành phố có một cộng đồng người Mỹ Latinh đông đảo. Tuy nhiên, việc anh ấy từ chối đã là một thất bại lớn trong việc quảng bá cho Giải Vô địch Quốc gia Saudi Arabia.

Nếu cả Ronaldo và Messi đều thi đấu trong cùng một giải đấu, đó sẽ là một đòn bẩy lớn. Ngay cả việc đối đầu với nhau trong một trận giao hữu ngay sau khi Ronaldo gia nhập đã thu hút sự quan tâm lớn đến trận đấu all-star của giải đấu.

Messi có thể đã đang trên đà suy giảm, nhưng như anh đã chứng minh với những màn trình diễn gây choáng ngợp khác nhau ở Qatar, anh vẫn là một ảo thuật gia - người mà các fan đã đổ xô đến xem trình diễn.

Việc anh từ chối, vì vậy, đã làm nổi bật một vấn đề tiềm ẩn đối với Giải Vô địch Quốc gia Saudi Arabia: không phải tất cả các cầu thủ bóng đá sẽ bị cuốn hút bởi số tiền khổng lồ được đề xuất ở Ả Rập Saudi.

Sẽ có những vấn đề khác, một số trong số đó sẽ liên quan đến cảnh vật xã hội và pháp luật địa phương. Tuy nhiên, những người khác sẽ được thu hút đến Ả Rập Saudi vì lý do tôn giáo, giống như Benzema.

"Tôi là người Hồi giáo và đây là một quốc gia Hồi giáo", anh ấy nói sau khi ký hợp đồng với Al-Ittihad vào đầu tháng này, "Tôi luôn muốn sống ở đây".

Khó khăn lớn hơn trong việc thu hút các cầu thủ hàng đầu sẽ là chất lượng và uy tín của Giải Vô địch Quốc gia Saudi Arabia.

Giải đấu cho các ngôi sao "dưỡng già"?

Các mục tiêu chuyển nhượng của Saudi Arabia trong quá khứ và hiện tại như Ronaldo, Benzema, Messi, N'Golo Kante, Luka Modric, Neymar, Pierre-Emerick Aubameyang đều có điểm chung. Họ đều đã qua tuổi 30 và đã vượt qua đỉnh cao, mặc dù mức độ khác nhau. Điều đó là dễ hiểu, vì bóng đá đã trở nên quá tập trung vào châu Âu và thậm chí khái niệm về "Big Five" có thể được coi là lỗi thời, khi xem xét rằng các giải như Ligue 1, Serie A và Bundesliga đã trở thành các giải đấu "nuôi dưỡng" cho Premier League.

Tất cả tiền bạc trong bóng đá đã được tập trung ở Anh và một số siêu CLB trên châu lục. Vì vậy, rất khó để lôi kéo những cầu thủ trẻ rời khỏi châu Âu, như MLS đã phát hiện ra suốt những năm qua. Messi rõ ràng là một trường hợp đặc biệt nhưng không có nghĩa là chúng ta sẽ đột nhiên thấy những cầu thủ đang ở độ tuổi 20 chạy theo người đoạt giải Ballon d'Or 7 lần đến Mỹ.

Tuy nhiên, điều chúng ta nên tiếp tục chứng kiến là một dòng chảy ổn định các ngôi sao trẻ Nam Mỹ đổ vào MLS, vì nó được coi là một bước đệm cho việc chuyển đến châu Âu. Điều đó có thể là một cách nhìn vô cùng hoài nghi nhưng đội hình của MLS đang được cải thiện, điều đó có lợi rất lớn cho mọi người liên quan đến bóng đá Mỹ, bao gồm cả đội tuyển quốc gia Mỹ.

Liệu Saudi Arabia có thực sự hài lòng với điều tương tự xảy ra trong Giải Vô địch Quốc gia của họ? Có lẽ không khi một nguồn tin nói với France24 rằng mục tiêu của Al-Nassr sau khi có Ronaldo là tạo ra "những ngôi sao mới". Tuy nhiên, như Luis Figo và Zinedine Zidane, họ đang ở đỉnh cao khi được ký bởi Real Madrid. Giải Vô địch Quốc gia Saudi Arabia chưa có sức hút như Florentino Perez trong kỳ nhiệm kỳ đầu tiên tại Bernabeu - ít nhất là hiện tại.

Nói cách khác, nếu Serie A vẫn đang gặp khó khăn để loại bỏ danh tiếng của mình là "nơi các ngôi sao đi vào đoạn cuối sự nghiệp" mặc dù các đội của họ có thành tích ấn tượng ở châu Âu mùa giải này, thì sẽ càng khó khăn hơn đối với giải đấu hàng đầu Saudi Arabia để thuyết phục thế giới rằng đây là một giải đấu hàng đầu nếu những ngôi sao lớn nhất của họ đều đã vượt qua thời kỳ hoàng kim.

 "Vi phạm hợp đồng có hệ thống"

Rõ ràng, những cầu thủ nổi tiếng đồng ý gia nhập các câu lạc bộ của Pro League sẽ được trả lương hậu hĩnh và không gặp bất kỳ vấn đề liên quan đến tiền lương nào.

Sau cùng, khả năng Ronaldo phàn nàn công khai về việc lương của anh không được trả đúng hạn sẽ là một thảm họa PR vô cùng nghiêm trọng.

Tuy nhiên, vẫn chưa rõ là những tài năng ở mức độ trung bình hoặc thấp sẽ được đối xử như thế nào, vì FIFPRO, đại diện cho các cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp trên toàn thế giới, đã cảnh báo các thành viên của mình không nên ký hợp đồng với các CLB ở Saudi Arabia "vì vi phạm hợp đồng có quy mô và có hệ thống".

Tổ chức này cho rằng "việc không trả lương đúng hạn là một vấn đề tái diễn cho các cầu thủ ở Algeria, Trung Quốc và Saudi Arabia" - và việc đề cập đến Trung Quốc ở đây rất thú vị.

So sánh với giải Chinese Super League 

Không lâu trước đây, Chinese Super League đã cố gắng làm điều tương tự như Pro League bằng cách thu hút các ngôi sao lớn đến châu Á với các hợp đồng khổng lồ.

Một lần nữa, một số trong số những mục tiêu này đã vượt qua đỉnh cao của họ nhưng cũng có một số ký hợp đồng đáng chú ý, đặc biệt là Oscar, một cầu thủ quốc tịch Brazil chỉ mới 25 tuổi khi anh rời Chelsea để đến với Shanghai Port. "Thị trường Trung Quốc là một mối đe dọa cho tất cả", HLV của Chelsea lúc đó là Antonio Conte nói với các phóng viên. "Không chỉ đối với Chelsea, mà cả tất cả các đội trên thế giới".

Tuy nhiên, thị trường sớm bị sụp đổ. Oscar có thể vẫn ở Trung Quốc nhưng hầu hết các ngôi sao đã đến trong thời kỳ bùng nổ vào năm 2016 và 2017 đã từ lâu rời đi.

Chính phủ ban đầu đã đặt toàn bộ sự hỗ trợ của mình vào kế hoạch "chuyên nghiệp hóa" giải đấu nhưng dần dần bắt đầu rút lại sự hỗ trợ của mình, không ít bởi vì có quan điểm rằng các ngôi sao nước ngoài, nhiều người đã coi trải nghiệm này như một "kỳ nghỉ có trả tiền", như Carlos Tevez đã nói, đang ngăn cản sự phát triển của các cầu thủ trong nước.

Một khoản thuế đã được áp đặt hiệu quả lên các ký hợp đồng ký với các cầu thủ nước ngoài, khiến việc chuyển đến Trung Quốc trở nên ít hấp dẫn hơn, trong khi cuộc khủng hoảng tài chính do đại dịch và việc "giải tán" các tên câu lạc bộ đã khiến hầu hết các công ty mất hết sự quan tâm đến việc tiếp tục đầu tư vào giải đấu.

"Trở thành trung tâm đầu tư toàn cầu"

Do đó, đã có những lý lẽ cho rằng Pro League có thể trải qua một số phận tương tự. Sau cùng, tiền dầu không phải là một nguồn tài nguyên tái tạo. Nó sẽ cuối cùng cạn kiệt. Tuy nhiên, không phải trong thời gian sớm. Và ngoài ra, như đã nêu trong kế hoạch Vision 2030, Saudi Arabia dự định mở rộng và đa dạng hóa các nguồn thu.

"Chúng tôi không phụ thuộc hoàn toàn vào dầu mỏ cho nhu cầu năng lượng của chúng tôi", Thái tử Mohammed bin Salman viết trong thông điệp lãnh đạo của mình. "Vàng, photphat, uranium và nhiều khoáng sản có giá trị khác được tìm thấy dưới lòng đất của chúng tôi. Nhưng tài sản thực sự của chúng tôi nằm trong lòng nhiệt huyết của con người và tiềm năng của thế hệ trẻ. Họ là niềm tự hào của quốc gia chúng tôi và là những kiến trúc sư của tương lai của chúng tôi".

Họ cũng là những fan bóng đá khổng lồ. Theo Giám đốc điều hành tạm thời của Pro League, Saad Allazeez, "80% dân số hoặc chơi, hoặc tham gia hoặc theo dõi trò chơi đẹp". Vì vậy, sự ủng hộ liên tục của họ cho chính quyền hiện tại chắc chắn sẽ không bị ngăn cản bởi sự chuyển đổi của Pro League thành một giải đấu hàng đầu - hoặc một đầu tư thành công cho World Cup 2030.

Bởi vì đó là điều mà tất cả đang hướng đến. Saudi Arabia muốn xác lập mình là một cầu thủ quan trọng trong bóng đá, vì thể thao là một trong những trụ cột chính của chiến dịch "trở thành một trung tâm đầu tư toàn cầu".

Các động thái đã được thực hiện để đảm bảo sự hỗ trợ cho World Cup 2030. Bin Salman đã rất rõ ràng ở Qatar, thường được tìm thấy ngồi cạnh Chủ tịch FIFA Gianni Infantino trong các trận đấu, trong khi The Guardian đưa tin tháng trước rằng Saudi Arabia đã mở cuộc đàm phán với Liên đoàn bóng đá châu Phi (CAF) về việc tài trợ cho một giải đấu mới của African Super League.

"Chúng ta không nên chạy trốn khỏi sự khác biệt của bản thân"

Về phần Pro League, quyết định cho phép PIF chiếm 75% cổ phần của bốn CLB lớn nhất của đất nước là một tuyên bố nghiêm túc về ý định, là một phần của kế hoạch tư nhân hóa mà cũng sẽ cho phép các công ty và cơ quan khác đầu tư vào các đội bóng.

Mục tiêu rõ ràng là để thực hiện các ký hợp đồng với các ngôi sao hàng đầu và phân phối họ đều cho Al-Ittihad, Al-Ahli, Al-Nassr và Al-Hilal, tạo ra một "Bốn tỷ phú" ở Ả Rập Saudi. Về mô hình, Premier League không phải là một mô hình tồi để theo đuổi đối với một quốc gia muốn thu hút sự chú ý của thế giới bóng đá.

Ý tưởng là giá trị thị trường của Pro League sẽ tăng gấp đôi trong vòng bảy năm tới, đó là một mục tiêu tham vọng, tất nhiên. Điều đó yêu cầu thời gian và sự kiên nhẫn.

Nhưng có lẽ không nhiều như nhiều người ngoài địa cho rằng. Sau tất cả, Ả Rập Saudi vừa mới thực sự chiếm đóng môn golf, sau khi đồng ý sáp nhập giữa nhóm LIV Golf của mình với PGA Tour. Cái gì đó ở phía sau mang lại uy tín, cái kia thì mang đến nhiều tiền, có nghĩa là từ một góc độ kinh doanh, điều đó hoàn toàn hợp lý.

Và tuy nhiên, một thỏa thuận như vậy sẽ là điều không thể tưởng tượng được ngay cả một tháng trước đây, với mức độ căm phẫn giữa hai tổ chức và hai nhóm cầu thủ và quan chức của họ. Thực sự, bàn luận đến mức độ độc hại đến nỗi thậm chí còn đề cập đến sự kiện 11/9, khi thành viên Hội đồng PGA Tour Jimmy Dunne nói năm ngoái rằng anh không muốn chiếc séc lương của mình được ký bởi một ngân hàng Ả Rập Saudi.

Tuy nhiên, ngay tuần trước, chính quan chức này đang bảo vệ sáp nhập trên truyền hình trực tiếp tại Mỹ và nói với những người ở hai bên của khoảng cách golf rằng "chúng ta không nên chạy trốn khỏi sự khác biệt của bản thân".

Khi đến đầu tư của Ả Rập Saudi, không có gì có thể loại trừ, có nghĩa là Ronaldo có thể đã đúng. Pro League có thể trở thành một trong năm giải đấu hàng đầu trên thế giới - bởi vì mọi thứ đều có thể khi có quá nhiều tiền được đầu tư.