Hà Nam: Nguyễn Úy hoàn thiện hạ tầng, đảm bảo môi trường hướng đến xã nông thôn mới kiểu mẫu

Nổi trội môi trường trong xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu

Đang cặm cúi phân chia từng loại rác vào túi trước cửa nhà, thấy phóng viên hỏi về phong trào xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu trong nhân dân, bà Phạm Thị Ba (59 tuổi, thôn Cát Thường) nhanh nhảu khoe: "Mới ngày nào đường ổ gà, ổ voi, toàn rác thải, túi bóng, mà giờ đây hoa nở quanh năm, nhìn đâu cũng thấy vui tươi, sạch đẹp.

Nguyễn Uý chúng tôi xây dựng bài bản lắm, từ đường làng, bồn hoa cây cảnh đến khu vui chơi. Có ghế đá, sân chơi cho dân làng, từ đấy phong trảo thể dục thể thao, nếp sống văn hóa in hằn trong từng người, từng ngôi nhà, từng con ngõ", bà Ba vui mừng nói.

Nguyễn Úy là xã có địa hình bằng phẳng, nằm ở phía bắc huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam. Trong đó dân số toàn xã 6717 nhân khẩu, với 2116 hộ, phân bố tại 5 thôn.

Cuối năm 2020 xã Nguyễn Úy được UBND huyện Kim Bảng chọn đăng ký xây dựng xã NTM kiểu mẫu năm 2021. Đảng ủy - UBND xã Nguyễn Úy đã bắt tay ngay vào xây dựng đề án, kế hoạch triển khai thực hiện. Sau quá trình triển khai thực hiện với quyết tâm cao của cả hệ thống chính trị đến nay cùng với việc nâng cao các tiêu chí nông thôn mới xã đã hoàn thành các nhóm tiêu chí nông thôn mới kiểu mẫu với tiêu chí nổi trội về môi trường.

Trao đổi với phóng viên Dân Việt, ông Trương Văn Khang - Chủ tịch UBND xã Nguyễn Úy cho biết, việc xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu không hề dễ dàng, địa phương huy động nhân lực, vật lực, sau khoảng 2 năm phấn đấu, đến nay cơ bản đã đạt được những kết quả bước đầu.

"Tiêu chí nổi trội chúng tôi chọn để làm mục tiêu phấn đấu là môi trường, đến nay đã cơ bản hoàn thành. Qua quá trình xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu, mới thấy sự ủng hộ của người dân là cực kì quan trọng. Khâu tuyên truyền để cho người dân hiểu, người dân nắm rõ là yếu tố tiên quyết", ông Khang nói.

Do đăng kí nổi trội nên vấn đề môi trường tại xã Nguyễn Úy được chú ý đặc biệt, từ các con số đã nói lên thành tích mà chính quyền và người dân nơi đây đạt được.

Cụ thể, tỷ lệ chất thải rắn được thu gom và xử lý theo quy định đạt từ 90% trở lên. Tỷ lệ rác thải sinh hoạt được phân loại, áp dụng biện pháp xử lý phù hợp đạt từ 60% trở lên. 98% chất thải rắn trên địa bàn được thu gom và vận chuyển về bể trung chuyển của xã. 61% rác thải sinh hoạt được phân loại, áp dụng biện pháp xử lý phù hợp.

Theo vị lãnh đạo xã Nguyễn Úy, trước đây hầu hết rác thải chưa được các gia đình quan tâm đúng mức. Thói quen của người dân là tất cả các loại rác đều được bỏ chung một thùng rác/bao tải rác và đổ tập trung ra bãi rác. Chính vì vậy lượng rác thải tại các bể rác thường xuyên quá tải, gây tốn kém và khó khăn trong quá trình quản lý và xử lý rác thải, gây ô nhiễm môi trường. 

"Chúng tôi xác định công tác phân loại rác thải tại nguồn là việc làm hết sức cần thiết để giảm lượng rác thải tại bể trung chuyển. Năm 2021, UBND xã xây dựng và triển khai kế hoạch phân loại, thu gom và xử lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn. Chúng tôi đầu tư 4.000 thùng đựng rác có nắp đậy, với dung tích 18 lít/thùng. Mỗi hộ gia đình được cấp 2 thùng để đựng riêng rác thải hữu cơ và vô cơ.

HTXDVNN là đơn vị chịu trách nhiệm về phương tiện, nhân lực và quản lý dịch vụ thu gom, vận chuyển rác thải. Sau thời gian triển khai đề án phân loại rác thải tại nguồn, 100 % rác thải thu gom được phân loại tại hộ. Trong đó khoảng 45% (36 tấn) rác thải hữu cơ được làm thức ăn chăn nuôi và ủ thành phân bón; 16% (12,8 tấn) rác tái chế như giấy báo, thùng carton, vỏ chai, lon, sắt thép…được bán cho cơ sở thu mua phế liệu.

Lượng rác thải sinh hoạt thu gom trên địa bàn xã được đưa về nhà máy xử lý đã giảm còn 48 tấn (giảm 39 %) so với trước khi phân loại", vị lãnh đạo UBND xã Nguyễn Uý thông tin.

Bên cạnh thu gom, việc xử lý rác là khâu cực kì quan trọng. Rác thải vô cơ tập kết tại bể trung chuyển, được công ty cổ phần môi trường Hà Nam thu gom, xử lý đểu đặn. Rác thải hữu cơ được xử lý bằng phương pháp tận dụng làm phân bón hữu cơ vi sinh. Ủy ban xã triển khai xây dựng bể xử lý rác thải quy mô 1.000 m2 xa khu dân cư, có hàng rào cây xanh xung quanh, đảm bảo theo đúng thiết kế, quy định.

Đối với rác thải như rơm, rạ (80-85%) được xử lý ngay tại đồng ruộng bằng phương pháp cày lật đất, ngâm ủ nước, số còn lại để làm thức ăn chăn nuôi. Chất thải trong chăn nuôi được thu gom ủ phân vi sinh, qua hầm biogas để xử lý, sau đó sử dụng bón ruộng, trồng hoa, cây cảnh. Các loại rác thải nguy hại như vỏ bao thuốc bảo vệ thực vật sau khi sử dụng, UBND xã đã đặt 150 bể chứa bao bì thuốc bảo vệ thực vật tại các vị trí phù hợp trên các cánh đồng.

Đối với rác thải y tế được chia ra làm hai loại gồm chất thải y tế thông thường và chất thải y tế nguy hại. Trong đó chất thải y tế thông thường chiếm khoảng 80-90%, chỉ khoảng 10-20% là chất thải y tế nguy hại bao gồm chất thải lây nhiễm và chất thải nguy hại không lây nhiễm. Hàng năm trạm y tế thu gom và vận chuyển loại rác này đến trung tâm y tế huyện để đưa đi xử lý theo quy định.

Bên cạnh đó, xã Nguyễn Úy có từ 70% trở lên số tuyến đường xã, thôn, có rãnh thoát nước và được trồng cây bóng mát hoặc trồng hoa, cây cảnh toàn tuyến.

Để duy trì cảnh quan môi trường luôn sáng-xanh- sạch- đẹp, Đảng ủy xã Nguyễn Úy đã giao cho 5 hội đoàn thể chăm sóc đường hoa chiều tím, các nhà trường trồng và chăm sóc đường hoa trước cổng trường, các thôn trồng và chăm sóc các tuyến đường thôn, đường liên thôn.

Tập trung phát triển kinh tế địa phương trong xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu

Bên cạnh tập trung các vấn đề về môi trường, giáo dục, y tế, chính quyền và nhân dân xã Nguyễn Úy cũng tập trung phát triển kinh tế, phát triển sản xuất theo hướng bền vững, chất lượng.

Về tổ chức sản xuất, xã Nguyễn Úy đã có vùng sản xuất hàng hóa tập trung đối với sản phẩm chủ lực đảm bảo chất lượng, an toàn thực phẩm, kinh doanh hiệu quả, thích ứng với biến đổi khí hậu. Diện tích đất nông nghiệp của xã là 447,74 ha chủ yếu là sản xuất lúa hàng hóa, cây màu, cây ăn quả.

Vùng sản xuất lúa hàng hóa đươc quy hoạch mô hình cánh đồng mẫu lớn sản xuất giống chất lượng cao là 60,3 ha/vụ. Vùng sản xuất cây màu chủ lực là dưa chuột, bí đỏ mật cao sản, ngô nếp HN88. Vùng cây ăn quả có diện tích trồng cây ăn quả trên địa bàn xã là 58 ha chủ lực là sản phẩm vải lai u trứng tại thôn Cát Thường, Phù Lưu 1, Phù Lưu 2.

Bên cạnh đó, cơ sở hạ tầng phục vụ sản xuất được đảm bảo, hệ thống giao thông, thủy lợi nội đồng có quy mô, kết cấu đáp ứng yêu cầu sản xuất. 

Trên địa bàn xã có 2 HTX kiểu mới liên kết làm ăn có hiệu quả.

Một là HTX DVNN Nguyễn Úy. Nhiệm vụ chủ yếu của HTXDVNN là tham mưu giúp chính quyền địa phương điều hành và phát triển sản xuất nông nghiệp. Đồng thời tổ chức hoạt động các dịch vụ phục vụ sản xuất nông nghiệp trên địa bàn như dịch vụ thuỷ nông, cung ứng vật tư nông nghiệp, giống cây trồng các loại và chuyển giao KHKT, BVTV, cơ giới hoá trong nông nghiệp và các dịch vụ khác.

Doanh thu, chi phí và lãi của HTXDVNN phụ thuộc vào hoạt động của các khâu dịch vụ. Qua tổng kết đánh giá hàng năm khâu dịch vụ đều có lãi và bổ sung vốn quỹ vào quỹ của HTX. Năm 2019, 2020 doanh thu là hơn 2,7 tỷ đồng/năm. Dự kiến doanh thu năm 2021 là 2,8 tỷ đồng.

Hai là HTX cây ăn quả Nguyễn Úy được thành lập với 30 thành viên. Hoạt động chính của HTX là hỗ trợ các thành viên xây dựng vùng trồng cây vải Lai U Trứng an toàn, đạt năng suất, chất lượng cao; cung ứng vật tư nông nghiệp liên quan đến sản xuất cây ăn quả, đặc biệt là cây vải Lai; tư vấn và tiếp cận khoa học kỹ thuật tiên tiến áp dụng vào sản xuất; tìm kiếm thị trường tiêu thụ sản phẩm, giúp phát triển kinh tế hộ gia đình.

Về thu nhập của người dân, đây là tiêu chí quan trọng trong xây dựng nông thôn mới, tạo đà cho phát triển kinh tế - xã hội, chính quyền xã Nguyễn Úy đã triển khai nhiều chương trình sản xuất nông nghiệp, chính sách hỗ trợ phát triển sản xuất góp phần quan trọng trong nâng cao thu nhập cho người dân nông thôn thời gian qua.

HIện nay, địa bàn xã có 100 lao động đi làm tại các nước Nhật Bản, Hàn Quốc với mức lương bình quân 30 - 35 triệu đồng/người/tháng. Có 225 hộ dân kinh doanh nhà nghỉ, với mức thu nhập 15-20 triệu đồng/người.

Kết quả, thu nhập bình quân đầu người của xã Nguyễn Úy năm 2021 đạt 78,36 triệu đồng/người/năm.