Hà Nhì

Mỗi năm, người Hà Nhì tại Y Tý, Bát Xát, Lào Cai đón ít nhất 3 cái Tết quan trọng. Tết nhúng thần rừng Gà Ma Gió vào ngày thình đầu năm, Tết thiếu nhi vào ngày tỵ liền sau đó và Tết Khu Già Già vào tháng 6 âm lịch.

Ban thờ tổ tiên được người La Hủ gọi là Tê khừ hay Gù cu, nhưng cụm từ Tê khừ (Bát cúng) được dùng phổ biến hơn. Ban thờ tổ tiên của người La Hủ thường được đặt ở lưng chừng cây cột cái trong căn buồng ngủ của vợ chồng gia chủ.

Trong những ngày đầu năm, thay vì mặc áo dài để đón xuân, Hương Giang Idol lại lên ý tưởng hóa thân thành một cô gái dân tộc khá đặc biệt so với hình ảnh trước kia.

Người dân bản làng ở vùng núi Tây Bắc rất thân thiện, cởi mở nhưng có nhiều phong tục cần kiêng kỵ. Nếu hiểu được những phong tục, tập quán của họ, chuyến đi của bạn càng thêm thú vị.

Dân Việt - Gian hàng của một người phụ nữ Hà Nhì đen trong phiên chợ Dào San, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu.

Vùng đất Y Tý tứ bề là núi cao, quanh năm mây mù che phủ. Trên độ cao 2.000 m, lưng tựa vào dãy núi Nhù Cồ San có đỉnh cao tới 2.660 m, Y Tý hiếm khi thấy được ánh mặt trời soi đủ cả ngày.

Người ta đến đây để ngắm và để được mọi người chiêm ngưỡng. Các thiếu nữ Dao ăn mặc thật đẹp và rất cầu kỳ: khăn đội đầu màu đỏ, gấp nếp xuống tận tai.

Đứng trên cao nhìn xuống, vẻ đẹp mộc mạc, xưa cũ của những ngôi nhà trình tường mái xanh rêu ở Y Tý, Lào Cai, khiến nhiều người liên tưởng đến những cây nấm khổng lồ tuyệt đẹp mọc bên sườn núi.

Đã thành thông lệ, cứ vào tháng 10 âm lịch hằng năm, người Hà Nhì ở Mường Tè (Lai Châu), Mường Nhé (Điện Biên) lại tổ chức đón tết. Người Hà Nhì ăn tết sớm hơn Tết Nguyên đán.

Với bề dày cư trú hàng trăm năm tại địa bàn biên giới phía Bắc, đồng bào dân tộc Hà Nhì sớm biết xây dựng công trình dân gian, đắp đập, làm mương máng phục vụ sản xuất, gắn kết trong cộng đồng dân tộc Việt Nam.