Chơi ở chợ Mường Hum

Chợ Mường Hum nằm dưới thung lũng nhỏ, kề bên là suối nước trong vắt, xung quanh là những dãy núi cao ngất trùng mây. Cái chợ phiên cuối tuần ven suối Mường Hum này là nơi gặp gỡ, giao lưu, mua bán và vui chơi của bà con các dân tộc Hà Nhì, Mông, Hoa, Giáy, Dao Ðỏ, Dao Tuyển, Hán...
Từ thị xã Lào Cai, đi ôtô qua 20km đường nhựa tới huyện lỵ Bát Xát, rồi từ đây vượt thêm 24km đường đèo để đến chợ Mường Hum.

Chỉ trong vài giờ, thung lũng hẻo lánh Mường Hum, Lào Cai, đã thành một nơi náo nhiệt, điểm hội tụ của nhiều nền văn hóa và ẩm thực của bà con dân tộc thiểu số.

Chợ Mường Hum họp vào ngày chủ nhật, từ 7h sáng đến 1h chiều. Du khách có thể đi từ Lào Cai đến Mường Hum bằng xe khách giá 20.000 đồng, hay xe ôm giá 70.000 đồng.

Từ 7h sáng, dòng người nhồi nhét vào các xe buýt chật chội đi từ Lào Cai đến Mường Hum. Trên xe chật cứng các bà các cô, ngồi vắt vẻo, chân đu đưa trên các bao tải chất đầy giữa lối đi. Sau 3 giờ đồng hồ đi ôtô là một chặng đi bộ xuyên qua các thung lũng và trèo lên các mép đá.

Người ta đựng hàng hóa trong các túi thêu, túi sợi gai, bao tải và các sọt đeo trên vai. Những đôi dép lê dính đầy bùn, những gấu quần được xắn lên nhiều vòng cho thấy những chặng đường dài vất vả trèo đèo lội suối mà họ trải qua.

Tại chợ, những chiếc áo dài màu hồng, màu xanh của các cô gái Thái túm tụm xung quanh đồ trang sức thủ công bằng bạc. Ở góc khác là những chiếc váy H’Mông màu cam và màu xanh xúm xít quanh đống quả lựu.

Ngay bên cạnh, măng tre được bày la liệt trên lá chuối, và các thầy lang Hà Nhì giải thích về công dụng của các loại bột thuốc thực vật mà họ lượm lặt được từ rừng. Đi sâu vào trong chợ, một đám trẻ con xì xụp bên bát phở, bánh phở vẫn còn rất tươi vì mới được thái chỉ vài tiếng trước đó.

Có một điều thú vị là mỗi khi mua bán xong, tiền lại được rút ra từ những nơi rất kỳ quặc như phía dưới quần, trên cánh tay áo, túi bên cạnh của cái ví được bày bán, hay là vùi trong đống hạt đậu khô. Ở khu chợ này, đâu đâu cũng thấy người ta mua bán, hoạt động náo nhiệt và tràn đầy màu sắc.

Nếu ghé một nhà hàng ở Mường Hum, du khách sẽ được thưởng thức món thịt ngựa xào với hành, chén lòng lợn ăn với lá bạc hà, đừng quên dùng kèm với rượu hoặc bia tươi Lào Cai.

Đối với bà con dân tộc vùng Tây Bắc, đi chợ không chỉ để mua bán. Chợ phiên còn là nơi thư giãn, hẹn hò của nhiều nam thanh nữ tú. Người ta đến đây để ngắm và để được mọi người chiêm ngưỡng. Các thiếu nữ Dao ăn mặc thật đẹp và rất cầu kỳ: khăn đội đầu màu đỏ, gấp nếp xuống tận tai.

Những chiếc váy dài của dân tộc Hà Nhì màu đen được thêu hoa văn màu xanh, mới tinh và sắc sảo. Từ tuần trước đó, những phụ nữ H’Mông đã mất cả ngày để xâu những hạt nhựa vào dây cước và quấn xung quanh đầu trông như chiếc vương miện.

Tàn chợ, bạn còn bắt gặp hình ảnh những thiếu phụ H’Mông đi bộ dắt ngựa đèo ông chồng say ngất ngưởng, những em bé nói tiếng Anh thành thạo dù chưa một lần đến trường dạy ngoại ngữ...