Hé lộ 60 phút bước ngoặt khiến Thổ Nhĩ Kỳ ủng hộ Phần Lan, Thụy Điển gia nhập NATO

Từ trái sang: Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan, Tổng thống Phần Lan Sauli Niinisto và Thủ tướng Thụy Điển Magdalena Andersson trong hội nghị thượng đỉnh NATO hôm 28.6 (ảnh: Reuters)

Sau nhiều cuộc đàm phán rơi vào bế tắc, việc Thổ Nhĩ Kỳ chấp nhận rút quyền phủ quyết trong NATO, đồng ý để Phần Lan và Thụy Điển gia nhập khối khiến chính Phần Lan phải bất ngờ, RT hôm 1.7 dẫn chia sẻ của ông Pekka Haavisto.

Trước đó, Thổ Nhĩ Kỳ đã nhiều lần tuyên bố phản đối việc 2 nước Bắc Âu gia nhập NATO. Lý do là Phần Lan và Thụy Điển có lập trường ủng hộ Đảng Công nhân Kurd (PKK) mà Thổ Nhĩ Kỳ coi là khủng bố.

Ông Pekka Haavisto cho hay, hôm 28.6, trước khi hội nghị thượng đỉnh NATO khai mạc, phái đoàn của Phần Lan và Thụy Điển đã mất 2 giờ đàm phán trong “căng thẳng” với Thổ Nhĩ Kỳ. Trong cuộc họp, các bên chủ yếu lặp lại những tuyên bố trước đây mà không đi vào giải quyết vấn đề.

“Sau đó, chúng tôi có 60 phút nghỉ giải lao uống cà phê. Trong thời gian này, những ý tưởng tuyệt vời bắt đầu nảy sinh. Khi quay lại cuộc họp, chúng tôi đi đến kết luận một cách dễ dàng”, ông Haavisto nói.

Trước đó, trong cuộc phỏng vấn của tờ El Mundo (Tây Ban Nha) hôm 30.6, ông gọi giờ giải lao là “bước ngoặt” trong cuộc đàm phán với Thổ Nhĩ Kỳ.

“Khi các nhà ngoại giao uống cà phê, họ tìm ra những ý tưởng sáng tạo và thay đổi để có cách giải quyết làm hài lòng đôi bên”, ông Haavisto nói.

Theo ông Haavisto, thách thức lớn nhất trong các cuộc đàm phán với Thổ Nhĩ Kỳ là hóa giải những khác biệt về định nghĩa “chủ nghĩa khủng bố” của mỗi quốc gia. Nhưng cuối cùng, Helsinki, Stockholm và Ankara đã có thể “giải quyết sự khác biệt và đạt được thỏa thuận”.

Cùng ngày 1.7, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan cảnh báo, nước này vẫn có thể khiến Phần Lan và Thụy Điển không thể gia nhập NATO.

Ông Erdogan cho hay, Thổ Nhĩ Kỳ đang chờ để xem liệu 2 nước Bắc Âu có giữ lời hứa về việc dẫn độ các nghi phạm “khủng bố” mà Ankara yêu cầu hay không.

“Quyết định thuộc về phía họ. Phần Lan và Thụy Điển vẫn chưa phải thành viên NATO”, ông Erdogan nói.