Hội Lim không tổ chức, liền anh liền chị quan họ từ chối các canh hát vì dịch virus Corona

Theo thông lệ, tối 5/2 (tức ngày 11 tháng Giêng Canh Tý), hội Lim với những canh hát của liền anh, liền chị quan họ Bắc Ninh sẽ mở để du khách thập phương về trẩy hội để được nghe, đắm mình trong quan họ. Tuy nhiên, mùa lễ hội năm nay, hội Lim trở nên im lìm, các con đường, ngõ làng đều tĩnh lặng trong những ngày diễn ra lễ hội.

Cổng đồi hội Lim im lìm không một bóng người. Ảnh: Thanh Hà

Theo ghi nhận của phóng viên Dân Việt, con đường dẫn lên cổng đồi hội Lim và lên chùa Hồng Vân Tự vắng tanh. Ngay cả trong các làng, các canh hát cũng lặng ngắt như tờ. Một vài khách vẫn mê tiếng hát quan họ đã đến làng Duệ Đông và mong muốn có một canh hát nhưng anh Bốn Hân và liền chị Thanh đã từ chối và hẹn với khách mùa lễ hội sau về nghe quan họ.

Đường phố tại hội Lim vắng vẻ

Một người dân bán hàng nước gần đồi Lim cho biết: “Nếu như mọi năm, bắt đầu từ ngày mùng 9 tháng Giêng, các liền anh, liền chị trong các làng đã tổ chức các canh hát. Còn vào đêm chính hội 12 tháng Giêng thì quanh đình, trục đường đôi đi lên đồi Lim, hai bên đường các quầy bán hàng, đồ lưu niệm đã đông đúc, trên đồi Lim các lán hát đã hát rồi.

Còn trong làng các canh hát thường được tổ chức từ 7 giờ tối hôm trước cho đến 5 giờ sáng hôm sau. Khách thập phương dập dìu đổ về đông lắm, vui lắm. Nhưng năm nay vì phòng chống dịch virus Corona mà không được phép tổ chức lễ hội, tôi cũng cảm thấy tiếc vì hội Lim là một lễ hội lớn, niềm tự hào của người Bắc Ninh”.

Hội Lim năm 2019, hàng vạn du khách thập phương đổ về.

Cô Hương, người bán hàng tạp hoá tại làng Duệ Đông cho hay: “Mọi năm, giờ này khách đi vào làng tôi đông lắm, đúng như đi trảy hội. Trong làng tôi có tới 3 canh hát. Nhưng vì năm nay thực hiện theo chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ phòng chống dịch virus Corona nên toàn bộ các canh hát đều huỷ. Các liền anh, liền chị người thì đi chơi, người thì đi ngủ sớm. Chưa có mùa lễ hội Lim nào buồn như mùa lễ hội năm nay, nhưng vì đang dịch nên phải huỷ tổ chức, người dân chúng tôi chấp hành, dù cũng cảm thấy tiếc và buồn".

Nói thêm về các canh hát trong niềm tự hào, cô Hương cho hay, hát canh từ lâu được xem là nét tinh túy nhất của dân ca quan họ Bắc Ninh. Hát canh chỉ có ở hội Xuân và chỉ được tổ chức vào ban đêm. Hát canh quan họ thực sự là một nghi lễ. Những người tham gia canh hát vừa phải có lưng vốn vài trăm bài, biết ca đủ lối đủ câu vừa tinh tường nghề chơi, hiểu sâu sắc mọi phong tục lẫn sự cầu kỳ trong phép tắc ứng xử, giao tiếp.Trong canh hát, các anh hai, chị hai ngoài việc thuộc bài để ứng đối còn phải có tài nói năng, giao tiếp sao cho lịch thiệp, tao nhã, tế nhị. Khi nói phải "năm thưa mười gửi".

Những năm trước, hội Lim khai hội vào ngày 12 tháng Giêng cho đến hết ngày 14 tháng Giêng được diễn ra xung quanh đồi Lim trong tổng Nội Duệ (bao gồm 6 xã phường: Nội Duệ (Đình Cả và Lộ Bao), Nội Duệ Khánh, Nội Duệ Nam, Lũng Giang, Xuân Ổ và phường hát cửa đình Tiên Du (sau là Duệ Đông) tại huyện Tiên Du, Bắc Ninh.

Hội Lim được bắt đầu bằng một lễ rước. Thành phần đoàn rước là những người dân được mặc bộ lễ phục thời xưa với màu sắc sặc sỡ. Trong ngày lễ chính với các nghi thức rước, tế lễ các thành hoàng các làng, các danh thần liệt nữ của quê hương tại đền Cổ Lũng, lăng Hồng Vân, lăng quận công Đỗ Nguyên Thụy, dâng hương cúng Phật, cúng bà mụ Ả ở chùa Hồng Ân. Ngoài phần lễ, hội còn có nhiều trò chơi dân gian như đấu võ, đấu vật, đấu cờ, đu tiên, thi dệt cửi, nấu cơm…

Tương tự như lễ hội Hội Lim, lễ hội Trò Trám hay còn gọi Linh tinh tình phộc được diễn ra tại phường Trám, xã Tứ Xã, huyện Lâm Thao, Phú Thọ cũng vắng vẻ và im lìm. Như mọi năm, ngày 11 tháng Giêng, lễ hội thu hút hàng nghìn các bạn trẻ về tham dự trong sự háo hức, thích thú với nghi thức được diễn ra vào nửa đêm 11 tháng Giêng.

Lễ hội Trò Trám hay còn gọi Linh tinh tình phộc tại phường Trám, xã Tứ Xã, huyện Lâm Thao, Phú Thọ cũng không tổ chức, im lìm, vắng vẻ tối 4/2. (Ảnh: Thanh Hà)

Tuy nhiên năm nay, thực hiện theo chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ, Bộ VHTTDL về việc phòng, chống dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus Corona gây ra trong hoạt động lễ hội, di tích nên lễ hội Linh tinh tình phộc cũng không được tổ chức.

Ban đầu Ban quản lý miếu Trò cũng vẫn định vẫn tổ chức thu hẹp người trong xã, nên vẫn căng bạt ở sân. Tuy nhiên chiều 4/2, thanh tra của tỉnh Phú Thọ về kiểm tra và yêu cầu dỡ bỏ, vậy nên Ban quản lý đã dỡ bỏ và thông báo tới người dân là không tổ chức”.

Theo cụ Nguyễn Thành Ước, năm nay, lễ hội không được tổ chức khiến mọi người cũng "hơi lăn tăn" vì đây là tục lệ truyền thống của dân xóm Trám. Tuy nhiên, vì đảm bảo sức khỏe cho người dân cũng như làm theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ VHTTDL nên mọi người nghiêm túc chấp hành.

Vợ chồng anh Chử Đức Chiến (SN 1978) và chị Bùi Thị Thanh Huyền (SN 1990) được giao nhiệm vụ tại Lễ hội Linh tinh tình phộc.