Giá nhãn giảm sâu: người trồng nhãn ở Hưng Yên "âu sầu" vì mất mùa...mất giá

"Chưa khi nào chứng kiến giá nhãn rẻ như vậy!"

13 giờ trưa, xe ô tô vận chuyển nhãn của thương lái ở tận miền Trung ra thu mua, đỗ trước cửa vườn của gia đình ông Nguyễn Văn Hà, thôn Hàm Tử (xã Hàm Tử, huyện Khoái Châu, Hưng Yên). Gần chục người được ông Hà thuê để bẻ nhãn cũng bắt đầu làm việc, cái nắng oi ả của những ngày cuối hè làm họ mất sức nhanh. Cứ bẻ hết quả của một cây, họ lại nghỉ chừng 10 phút để lấy lại sức. 

Vừa trèo từ trên cây nhãn xuống, chiếc áo công nhân màu xanh ướt đẫm mô hôi, uống vội cốc nước đá để giải nhiệt, ông Hà hổn hển nói, "Các anh chờ tôi nghỉ một chút rồi chúng ta trò chuyện".

Trò chuyện với PV Dân việt, ông Hà cho biết, năm nay người trồng nhãn ở xã Hàm Tử mất mùa lại mất cả giá. Do thời tiết bất thuận nên nhiều gia đình mất trắng. "Âu sầu vì giá nhãn xuống thấp, chỉ bằng một nửa giá của năm trước, nhiều gia đình cũng không còn mặn mà với cây nhãn" - ông Hà nói.

Được biết, ông Hà là người đã có trên 20 năm trồng nhãn, bản thân ông đã chứng kiến nhiều thăng trầm của quả nhãn. Quả nhãn ở Hưng Yên một thời được coi là đặc sản dùng để tiến vua. "Ấy vậy mà giờ đây nhãn đầy vườn mà cũng không có ai hỏi mua".

Ông Hà nói tiếp, xã Hàm Tử là quê hương của giống nhãn Miền Thiết nổi tiếng với trái nhãn to, cùi dày, độ đường cao, để lại sức hút khó quên trong lòng người thưởng thức mỗi khi có dịp về vùng đất này.

Để tăng giá trị cho quả nhãn Hàm Tử, năm 2019, diện tích 1ha nhãn (500 gốc) của gia đình ông Hà đã được chứng nhận VietGAP. Với việc có chứng nhận VietGAP, ông Hà rất tự tin vào một vụ nhãn được mùa, được giá. Thế nhưng, ông cũng chẳng thể ngờ giá nhãn năm nay lại thấp như vậy.

Theo ông Hà, nguyên nhân dẫn đến giá nhãn rớt thê thảm như hiện nay, là bởi từ đầu năm do ảnh hưởng của dịch Covid-19, cộng với thời tiết không thuận lợi, mưa nhiều vào thời điểm cây nhãn đang ra hoa đã làm cho quá trình đậu quả bị ảnh hưởng.

Với diện tích 1ha trồng nhãn, ông Hà dự kiến sản lượng nhãn năm nay sẽ đạt khoảng 20 tấn. Tuy nhiên, sản lượng cũng chỉ đạt 80% trên toàn diện tích, còn lại một số cây không cho quả.

Thương lái thu mua nhãn tại vườn của gia đình ông Hà với giá 11.000 đồng/kg đối với nhãn đẹp. Còn nhãn xấu, chỉ có giá 7.000 đến 8.000 đồng/kg. Thậm chí, có loại còn có 5.000 đồng/kg.

"Các khoản chi phí về thuốc trừ sâu, phân bón, thuê nhân công làm cỏ, riêng thuê người bẻ nhãn đã 400.000 đồng/1 ngày công. Tính ra mỗi năm phải bỏ ra hàng chục triệu đồng cho khẩu chăm sóc, thu hoạch. Giá cả giảm sâu như hiện nay thì người trồng nhãn như chúng tôi không có lãi" - ông Hà rầu rĩ nói.

Anh Bùi Đức Hùng, thương lái thu mua nhãn của gia đình ông Hà cho hay, các năm trước, mỗi vụ thu mua từ 900 đến 1.000 tấn nhãn. Thế nhưng, năm nay chỉ mua được khoảng 400 tấn. Anh Hùng lý giải, do năm nay do ảnh hưởng của thời tiết, nhiều gia đình gần như mất trắng, nhãn không đậu quả. Mặc khác, do tác động của dịch Covid-19, nhu cầu tiêu dùng của người dân cũng giảm nhiều. Ngoài ra, số lượng lớn nhãn cũng không thể xuất khẩu sang Trung Quốc, do thắt chặt các của khẩu.

"Không được tận hưởng sự ngọt ngào từ trái nhãn"

Tương tự như gia đình ông Hà, gia đình ông Nguyễn Nhữ Duyên, thôn An Cảnh (xã Hàm Tử, huyện Khoái Châu, Hưng Yên) cũng phải chấp nhận xuất bán nhãn với giá "bèo".

Khi PV Báo Dân việt đến, ông Duyên đang xuất bán nhãn cho một thương lái ở Thành phố Hưng Yên. Ông Duyên cho biết, nhãn của gia đình ông chỉ bán được với giá 10.000 đồng/kg.

"Gia đình tôi có diện tích 6 mẫu trồng nhãn, dự kiến vụ này cho sản lượng khoảng 10 tấn nhãn. Tuy nhiên, với giá cả như hiện nay, thì nguy cơ thua lỗ là không tránh khỏi" - ông Duyên chia sẻ.

Sinh ra, lớn lên ngay tại "rốn" nhãn - xã Hàm Tử, chưa khi nào ông Duyên chứng kiến giá nhãn thấp kỷ lục như hiện nay. Dẫn PV Dân việt đi thăm vườn nhãn của gia đình, tại vườn có những cây nhãn "cụ, kỵ" trên 50 tuổi. 

Ông Duyên, hái chùm nhãn ở trên một cây lâu năm cho chúng tôi nếm thử, thật đặc biệt, vị của những quả nhãn này khác hẳn với những cây nhãn có tuổi đời vài năm tuổi. Vỏ mỏng, sáng, vị rất thơm, ngọt thanh là những gì chúng tôi cảm nhận được.

"Hàng chục năm trồng nhãn, sống, chết với nhãn. Ấy vậy, mà bây giờ lại không được tận hưởng những điều ngọt ngào từ những trái nhãn mang lại" - ông Duyên nhẹ giọng nói.

Hiện, vườn nhãn của giá đình ông Duyên mới thu hoạch được một nửa. Thời điểm này đang bước vào chính vụ thu hoạch nhãn, bởi vậy, dù cho giá thấp ông Duyên vẫn phải xuất bán. 

Theo Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NNPTNT) huyện Khoái Châu, diện tích nhãn toàn huyện hiện nay khoảng trên 1.671 ha. Diện tích trồng quy mô tập chung nhiều ở các xã: Hàm Tử, Đông Kết, Bình Kiều, An Vĩ, Ông Đình… với các giống nhãn: Nhãn chín muộn Miền Thiết (PHM99-1.1), T2, T6, T1, nhãn “siêu ngọt” và một số giống nhãn chín sớm khác… 

Trước đó, ngày 5/8, Thứ trưởng Bộ NNPTNT Lê Quốc Doanh đã có buổi làm việc cùng ông Hồ Tỏa Cẩm - Tham tán Phòng Tham tán Kinh tế thương mại, Đại sứ quán Trung Quốc tại Việt Nam về việc tiếp tục hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi để nông sản Việt Nam xuất khẩu sang Trung Quốc, trong đó, có mặt hàng nhãn lồng Hưng Yên đang vào thời điểm thu hoạch chính vụ.

Tại buổi làm việc, ông Nguyễn Văn Thơ - Giám đốc Sở Công Thương Hưng Yên, cho biết, trong 3 ngày đầu tháng 8, một số bạn hàng phía Trung Quốc đã dừng thu mua sản phẩm long nhãn của 3 doanh nghiệp lớn tại địa phương.