Khi loa công cộng thành thứ vô duyên

Nhớ lại một thời, khi xuất hiện cái loa công cộng ở những khu tập thể như là một sáng kiến sáng láng. Sớm sớm, mọi người dậy tập thể dục theo hiệu lệnh trên loa với 8 động tác cơ bản... Rồi thêm một bước nữa, người ta vừa làm việc, vừa dỏng tai lắng tiếng loa công cộng báo động để tránh máy bay Mỹ đang trên đường lao tới đánh phá. Tiếng loa như tiếng người ruột thịt, nhắc nhở chở che cho mỗi người dân.

Khi nhà nhà có đài, tivi, Internet..., tưởng loa công cộng đã kết thúc nhiệm vụ cần mẫn và trách nhiệm, nhưng hóa ra chưa. Loa công cộng vẫn là “viên chức lưu dung”. Loa công cộng vẫn còn, được di chuyển ra thị trấn trường học, còn nơi đô thị thì xuống phường và những nơi quán xá đông người.

Không biết các nhà môi trường có số đo về tiếng ồn đô thị so với cách đây 40 năm không. Nếu có chỉ số đó, tôi chắc rằng nó phải tăng lên dăm bảy chục lần, ở những nơi công cộng.

Sáng sáng, từ chiếc loa mà người ta treo trên cây cột điện cạnh hàng phở hay nơi đông người, sau một điệu nhạc là một bài đọc lại trên báo, một bản thông báo hay có khi là hướng dẫn pháp luật chi đó (mà thực tế đã được dán ở bảng tin phường, xã...). Người ăn phở cố nuốt nhanh cho xong để thoát khỏi “bát” loa biếu không chát tai. Nhiều người qua đường tăng tốc như bị ma đuổi khi qua dưới loa.

Không nghe được gì từ loa vì tiếng động cơ, tạp âm trên đường lớn hơn.

Đã không dưới vài lần các báo đồng loạt bàn về cái loa công cộng và góp ý nó đã hoàn thành sứ mạng, cho nó nghỉ hưu vì thời đại ngày nay không còn cần đến. Việc dỡ bỏ nó cũng đỡ khối tiền ngân sách hàng năm và môi trường lành hơn vì bớt đi một thứ tiếng ồn.

Nhưng không ai nghe và cái loa vô duyên kia vẫn tồn tại để lên tiếng hàng ngày mà gần như chỉ có mỗi tác dụng gây tiếng ồn. Có người bảo cách làm thông tin ấy là theo thói quen lười suy nghĩ.

Đỗ Đức