Khủng hoảng đăng kiểm ở TP.HCM hiện nay và cách giải quyết ra sao?

Đăng kiểm ở TP.HCM chi li, phức tạp

Ông Bùi Văn Quản, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô hành khách TP.HCM, cho biết phía doanh nghiệp nhìn nhận việc quá tải ngành đăng kiểm do 9 trung tâm trên địa bàn thành phố đang đóng cửa, thiếu nơi cho tài xế lái xe đến kiểm định. Nội dung đăng kiểm xe đang quá chi li, phức tạp. Nhiều xe tuổi đời cao, khó đáp ứng đủ tiêu chuẩn ngành đăng kiểm đưa ra, phải sửa nhiều lần tốn thời gian.

Theo ông Quản, nếu một phương tiện đáp ứng được các nội dung đăng kiểm thì xe này phải sửa gần bằng 80% xe mới. Thiếu đăng kiểm viên đã đành, đằng này luật yêu cầu xe đi đăng kiểm phải đúng từng chi tiết nhỏ, gây khó cho doanh nghiệp. 

Ông Quản bày tỏ: "Chúng tôi nghĩ, Cục Đăng kiểm cần xem xét chú trọng vào các chi tiết trực tiếp ảnh hưởng đến an toàn giao thông, khí thải. Cái nào lặt vặt nên bỏ bớt để hỗ trợ người dân. Tài xế đi đăng kiểm mà xe bị lỗi áp suất lốp cũng bị trả về là gây khó".

Đại diện Hợp tác xã vận tải Sen Việt thông tin, đơn vị có phương tiện chuyên đưa đón học sinh cho biết mỗi xe chở học sinh chỉ có tài xế và tiếp viên. Xe nguyên bản phải đóng, mở cửa bằng tay.

Tài xế đã thay đổi loại cửa này thành cửa đóng tự động cho thuận lợi cả hành khách lẫn tiếp viên. Tuy nhiên, khi đi kiểm định, nhân viên đăng kiểm yêu cầu phải khôi phục xe lại nguyên bản. "Chúng tôi phải đưa toàn bộ xe đi sửa và xếp hàng lại để kiểm định, tốn nhiều thời gian. Tôi nghĩ chi tiết này không đáng để trả khi đăng kiểm", vị này nói.

Chung khó khăn, ông Ngô Quang Trường, đại diện Công ty CP vận tải Quang Châu, cho biết sau đại dịch Covid-19, các doanh nghiệp đã khó khăn chồng chất thì nay khổ vì đăng kiểm.

Trước đây, doanh nghiệp ông đăng kiểm thuận lợi, vận tải mỗi ngày được 100.000 tấn hàng. Đến nay, 70% xe của doanh nghiệp ông phải dừng hoạt động vì hết hạn đăng kiểm. Nhân viên xếp hàng nhiều ngày nhưng chưa hoàn thiện được loại giấy tờ này, gây thiệt hại lớn.

Ông Lê Trung Tính, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải hành khách TP.HCM, cho biết việc thiếu 500 đăng kiểm viên hiện nay là khủng hoảng mang tính quốc gia. Các trung tâm mới bổ sung được khoảng 80 đăng kiểm viên từ ngành công an và quân đội thì chỉ giải quyết được một phần rất nhỏ.

Trong khi đó, Phó Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam Nguyễn Tô An cho rằng, giai đoạn khó khăn của ngành đăng kiểm vẫn đang hiện hữu. Dù khôi phục lại một số trung tâm đăng kiểm nhưng thiếu nhân lực vận hành. Nhân lực chính là điểm nghẽn cơ bản hiện nay.

Cục đăng kiểm, lãnh đạo Sở GTVT tìm cách tháo gỡ những điểm nghẽn 

Phó Giám đốc Sở GTVT TP.HCM ông Bùi Hòa An thông tin: Từ tháng 10/2022 đến nay, TP.HCM và cả nước gặp biến động lớn về ngành đăng kiểm, ảnh hướng đến người dân, doanh nghiệp.

Hiện TP.HCM còn 11/19 trung tâm đăng kiểm hoạt động với 23 chuyền kiểm định, mỗi ngày kiểm định được 1.410 xe. Trong tháng 3 có khoảng 50.000 xe và tháng 4 là 85.000 xe cần đăng kiểm, chưa tính lượng xe bị rớt kiểm định nên áp lực rất lớn.

Trước tình trạng trên, Sở GTVT đã động viên các trung tâm làm thêm cả thứ Bảy và Chủ nhật. Tuy nhiên, việc tăng cường này sợ không kéo dài được vì nhân viên làm không nổi. Việc sử dụng ứng dụng của Cục Đăng kiểm cũng bị quá tải.

Trước mắt, TP.HCM sẽ nhờ lực lượng CSGT hỗ trợ phân luồng phía ngoài, động viên đăng kiểm viên làm việc và khuyến cáo tài xế nên kiểm tra xe kỹ lưỡng trước khi đi kiểm định để tránh không đạt.

Phó Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam – Nguyễn Tô An, cho biết Thông tư 02/2023 về kiểm định xe cơ giới vừa được sửa đổi, miễn đăng kiểm với phương tiện mới không giải quyết ách tắc kịp thời, mà góp một phần nào đó để giảm quá tải.

Theo ông An, vấn đề cần giải quyết bây giờ chính là nhân lực. Một đăng kiểm viên tốt nghiệp chuyên ngành kỹ thuật yêu cầu phải có 12 tháng kinh nghiệm.

Sắp tới, nếu sửa đổi Nghị định số 139 ngày 8/10/2018 của Chính phủ quy định về kinh doanh dịch vụ kiểm định xe cơ giới, có thể xem xét rút ngắn thời gian kinh nghiệm của đăng kiểm viên mới tốt nghiệp. Đồng thời, sử dụng nhân lực có kinh nghiệm ở các cơ sở lắp ráp, bảo dưỡng xe cơ giới. Nhân lực này sẽ huấn luyện rút ngắn trong thời gian 3 tháng để bổ sung ngành đăng kiểm.

Khi nguồn đăng kiểm viên tăng lên thì việc mở lại trung tâm đăng kiểm và tăng các chuyển kiểm định mới hiệu quả.

Cục đang tổ chức các lớp đào tạo nhân viên đăng kiểm. Sắp tới, đơn vị sẽ tổ chức thêm các lớp mới để bổ sung nhân lực, kêu gọi đăng kiểm viên nghỉ hưu quay lại làm việc.

Ngoài ra, Cục cũng kêu gọi các trung tâm đăng kiểm trên cả nước, nếu dư nguồn nhân lực thì có thể điều, hỗ trợ các trung tâm ở Hà Nội và TP.HCM đang thiếu đăng kiểm viên.

Cục Đăng kiểm cũng đang hướng tới áp dụng công nghệ thông tin vào đăng kiểm, hạn chế sự can thiệp của con người. "Chúng tôi đã đề xuất sử dụng các cơ sở sửa xe cấp 3S, 4S… tham gia vào ngành đăng kiểm. Lấy thước đo hài lòng của người dân và doanh nghiệp để đánh giá", ông An nói.

Chủ tịch Hiệp hội Vận tải hành khách TP.HCM ông Lê Trung Tính cũng đề xuất nên ứng dụng triệt để công nghệ thông tin vào việc đào tạo nhân viên ngành đăng kiểm. Việc này sẽ giúp học viên tiếp thu kiến thức nhanh hơn, giảm chi phí và thời gian đào tạo. Theo ông, mỗi đăng kiểm viên đang được đào tạo trong thời gian từ 3 - 5 năm là quá lâu.

Đồng thời, nên tuyển dụng những kỹ sư học chuyên về ngành cơ khí ôtô, tập huấn nhanh để lấp vào thiếu hụt nhân lực ngành đăng kiểm.