Kiến nghị dẹp bỏ các dự án thủy điện gây hại

Ông Trần Viết Ngãi - Chủ tịch Hiệp hội Năng lượng VN cho biết như vậy khi trả lời phỏng vấn phóng viên NTNN xung quanh việc để "bùng nổ" các dự án thủy điện vừa và nhỏ trên cả nước hiện nay.

Ông Ngãi cho biết thêm: Tôi đã nhiều lần kiến nghị Bộ Công Thương nên xem xét hạn chế đầu tư các dự án thủy điện vừa và nhỏ vì đầu tư tràn lan các dự án này không những không mang lại nhiều hiệu quả kinh tế mà còn làm ảnh hưởng nghiêm trọng tới môi trường sống của người dân, nhưng rất tiếc những kiến nghị đó đến nay vẫn chưa được thực hiện.

Xây dựng Thủy điện Hoa Thám (Cao Bằng) công suất 5,8MW.

Thưa ông, việc để "bùng nổ" các dự án thủy điện vừa và nhỏ không hiệu quả như hiện nay có phải do trách nhiệm phê duyệt của các bộ ngành, địa phương chưa rõ ràng và không "ai" phải chịu trách nhiệm?

- Việc phê duyệt quy hoạch các dự án thủy điện cả lớn và bé là do Bộ Công Thương duyệt. Viện Năng lượng lập quy hoạch nhưng việc cấp phép đầu tư lại do các địa phương thực hiện. Các địa phương gần như không hiểu được tác hại của thủy điện nhỏ và vừa, cấp phép theo phong trào, chỉ nghĩ ở đâu có nhiều dự án thủy điện thì ở đó có lợi ích và giàu lên. Do vậy, có dự án chỉ có mấy trăm kWh họ cũng cấp phép đầu tư. Do vậy, trách nhiệm trước hết có thể quy cho các địa phương, kế đó gián tiếp là các bộ, ngành T.Ư.

Nhưng các địa phương cho rằng, họ chỉ cấp phép các dự án đã có trong quy hoạch?

- Quy hoạch có thể cho phép vì quy hoạch là dựa vào tiềm năng của việc đầu tư các dự án thủy điện nhưng việc cấp phép lại hoàn toàn khác, các địa phương không thể vin vào đó để thoái thác trách nhiệm. Bởi cho làm các dự án thủy điện này hay không còn phải có chủ trương, dựa vào thực tế từng địa phương nữa; địa phương cấp phép mà không hiểu sự nguy hại thì chỉ gây nguy hại. Hiện đang còn hơn 200 dự án thủy điện kiểu này, nếu chúng ta cứ cho đầu tư tiếp thì sẽ không biết hậu quả như thế nào.

Theo ông, chúng ta phải làm thế nào để hạn chế cấp giấy phép và rút giấy phép các dự án thủy điện gây hại?

- Chính phủ "dẹp" được việc này. Chính phủ cấm thì không ai dám làm cả. Bộ Công Thương phải chỉ đạo quyết liệt không để các địa phương làm thủy điện tràn lan. Bộ Công Thương phải nắm rõ quy hoạch, cấp phép cho các dự án thủy điện. Các tỉnh không nên "dính líu" vào việc cấp phép hay thẩm định các dự án thủy điện này. Tôi cho rằng cần sớm có một đợt rà soát nghiêm túc các dự án thủy điện nhỏ trên cả nước hiện nay và kiên quyết dẹp bỏ những dự án thủy điện gây hại.

Xin cảm ơn ông!

Mai Hương (thực hiện)