Kiến nghị, dù hoàn thành nhiệm vụ nhưng tín nhiệm thấp vẫn thuộc diện tinh giản biên chế

Làm rõ "cán bộ không chuyên trách"

Đóng góp vào dự thảo Nghị định về cán bộ, công chức cấp xã và người hoạt động không chuyên trách, ông Võ Tấn Hiền, Giám đốc Sở Nội vụ Tiền Giang cho rằng, về khối lượng công việc, lực lượng không chuyên trách cũng nặng nề nhưng không được xem là cán bộ, công chức.

Do đó, ông đề nghị để hoàn thiện bộ máy ở cấp xã cũng phải tính đến phương án kết thúc vai trò của "cán bộ không chuyên trách" và tăng thêm vài biên chế công chức cấp xã. Còn nếu vẫn giữ lại vai trò của "cán bộ không chuyên trách" thì cần thiết phải có quy định ràng buộc.

Theo ông Ngô Quang Chiến, Giám đốc Sở Nội vụ Quảng Trị, khối lượng công việc của Văn phòng Đảng ủy xã rất lớn, yêu cầu công việc ngày càng cao, đòi hỏi công tác giúp việc của cấp ủy phải thường xuyên liên tục mới đáp ứng được công tác lãnh đạo, chỉ đạo tại địa phương, đặc biệt là địa phương có số lượng đảng viên nhiều. Tuy nhiên, người phụ trách Văn phòng Đảng ủy hiện nay là cán bộ không chuyên trách sẽ rất khó đáp ứng được. Bởi vậy, ông Chiến kiến nghị xem xét bố trí công chức đảm nhiệm công việc tại Văn phòng Đảng ủy.

Đối với việc tăng số lượng cán bộ, công chức cấp xã, phường, thị trấn, dự thảo Nghị định dựa trên căn cứ số lượng dân số, trên cơ sở đó để phân bổ lượng công chức, cán bộ. Tuy nhiên, theo ông Chiến, thực tế trên địa bàn tỉnh Quảng Trị nói riêng và các tỉnh duyên hải Miền Trung, Tây Nguyên nói chung sẽ rất khó đạt tiêu chí trên, nhưng cán bộ lại rất vất vả vì địa bàn rộng. Vì vậy, ngoài tiêu chí phân bổ cán bộ công chức cấp xã dựa trên số lượng dân số thì cần phải căn cứ vào diện tích tự nhiên để phân bổ. Bên cạnh đó, chế độ với cán bộ thôn cũng cần được xem xét cho phù hợp.

"Trong thực tế trong quá trình sáp nhập thôn, có những nơi 3 - 4 thôn nhập lại làm một. Có những nơi diện tích rộng, nhưng số hộ không đảm bảo 350 hộ. Trước đây, cán bộ thôn làm công việc đó được hưởng từng này tiền, nhưng khi sáp nhập lại công việc của cán bộ thôn tăng thêm nhưng không được tăng tiền, do đó, cần nghiên cứu theo tình hình thực tế địa phương để giải quyết chế độ cho các cán bộ thôn", ông Ngô Quang Chiến cho biết.

Trong khi đó, các tỉnh miền Tây đề xuất tăng thêm biên chế với các xã có diện tích rộng. Ông Nguyễn Hoàng Thông, Giám đốc Sở Nội vụ tỉnh Kiên Giang cho biết, dân cư các tỉnh miền Tây phân bố theo tuyến, sống dọc kênh, rạch chứ không tập trung thành cụm như ở đô thị. 

"Nếu đưa thêm yếu tố diện tích để tăng định biên người hoạt động không chuyên trách thì các tỉnh miền Tây được hỗ trợ rất nhiều", ông Thông nói.

Tín nhiệm thấp cần đưa vào diện tinh giản biên chế

Về vấn đề tinh giản biên chế, ông Thông nêu thực tế nhiều người bị kỷ luật, uy tín không đủ nhưng không có đơn tự nguyện xin nghỉ thì tổ chức cũng không thể đưa vào diện tinh giản. Do đó, ông Thông đề xuất bổ sung quy định lấy phiếu tín nhiệm những trường hợp này, nếu số phiếu tín nhiệm thấp thì đưa vào danh sách tinh giản biên chế.

Ông Nguyễn Minh Trí, Giám đốc Sở Nội vụ Hậu Giang cho biết, việc tinh giản biên chế tại địa phương đang gặp khó khăn do quy định hiện hành chỉ áp dụng với cán bộ, công chức không hoàn thành nhiệm vụ 2 năm liên tiếp. Dù vậy trên thực tế, số trường hợp này rất thấp.

Để giải bài toán trên, tỉnh Hậu Giang muốn được áp dụng phương án đánh giá cán bộ hằng năm theo bộ tiêu chí riêng, kết hợp giữa khối Đảng và chính quyền. Các trường hợp dù hoàn thành nhiệm vụ 2 năm nhưng có số điểm thấp hơn những người khác sẽ thuộc diện tinh giản. 

Ông Trí cho biết thêm, lãnh đạo tỉnh đã xin ý kiến cơ quan trung ương về đề án này, trong đó Bộ Nội vụ đồng tình, còn Ban Tổ chức Trung ương ủng hộ nhưng nói làm theo quy định. Dù rất tâm huyết nhưng Hậu Giang không dám triển khai vì chưa có quy định.

Theo Thứ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Duy Thăng, việc công chức hóa ở cấp xã đã thực hiện hơn 20 năm. Hiện nay, trên thế giới chỉ có mỗi Việt Nam thực hiện công vụ ở cấp xã mà tồn tại lực lượng chuyên trách và lực lượng không chuyên trách.

Ông Nguyễn Duy Thăng đánh giá, việc tinh giản biên chế của giai đoạn trước chủ yếu là giảm số người được giao nhưng chưa sử dụng, còn giai đoạn hiện nay là giảm thật sự. Việc tinh giản biên chế còn đối mặt một áp lực khác khi nhiều cán bộ, công chức dôi dư khi sắp xếp đơn vị hành chính giai đoạn 2019 - 2021 (8 huyện và 561 xã) đến nay vẫn chưa bố trí xong.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, nghị định về cán bộ, công chức cấp xã, các tỉnh dựa trên bộ khung được Chính phủ giao và phân bổ về cho huyện, rồi sau đó huyện căn cứ thực tiễn từng xã để giao xuống. "Có xã chỉ cần 15 người thôi, nhưng có xã cần 30 người. Đây là điểm rất đổi mới", bà Trà đánh giá, đồng thời nhấn mạnh việc này giúp địa phương chủ động hơn trong quản lý địa bàn.