Làm thế nào để được cấp mã số xuất khẩu một trong những thực phẩm đắt nhất thế giới sang Trung Quốc?

Tại Diễn đàn Kết nối nông sản 970 đánh giá công tác xuất khẩu nông lâm thủy sản sang Trung Quốc sau một năm Lệnh 248, 249 của Tổng cục Hải quan Trung Quốc có hiệu lực, bà Trần Thị Thu Phương, đại diện Cục Thú y (Bộ NNPTNT) cho biết, Nghị định thư yêu cầu kiểm dịch, kiểm tra và vệ sinh thú y đối với sản phẩm tổ yến xuất khẩu sản phẩm tổ yến xuất khẩu từ Việt Nam sang thị trường Trung Quốc bao gồm 16 Điều về các quy định đối với nhà nuôi chim yến, doanh nghiệp chế biến tổ yến, doanh nghiệp xuất khẩu, yêu cầu đối với bao bì, ghi nhãn, yêu cầu về kiểm dịch, kiểm tra, giám sát dịch bệnh và an toàn thực phẩm.

Trên cơ sở đó, theo bà Phương, trong thời gian tới, UBND các tỉnh, thành phố cần quy hoạch vùng nuôi chim yến, bảo đảm tuân thủ các quy định của pháp luật về chăn nuôi, phù hợp với tập tính hoạt động của chim yến; rà soát và cấp mã số cho các nhà nuôi chim yến hiện có tại địa phương, bảo đảm phù hợp với quy định hiện hành; lập danh sách các cơ sở đáp ứng yêu cầu gửi Bộ NNPTNT (do Cục Thú y phụ trách) để được hỗ trợ, hướng dẫn tổ chức sản xuất phục vụ xuất khẩu.

Bên cạnh đó, tiến hành đăng ký nhà yến với cơ quan có thẩm quyền tại địa phương để có mã số nhà yến; có văn bản gửi Cục Thú y đề nghị hướng dẫn, hỗ trợ kèm theo danh sách các nhà nuôi chim yến cung cấp tổ yến nguyên liệu cho doanh nghiệp; phối hợp để tổ chức giám sát, lấy mẫu xét nghiệm các bệnh, các chỉ tiêu an toàn thực phẩm theo quy định của Việt Nam và Trung Quốc; chuẩn bị hồ sơ, thông tin, dữ liệu để đăng ký doanh nghiệp xuất khẩu theo yêu cầu của Trung Quốc và hướng dẫn của Cục Thú y…

Thu hoạch tổ yến ở Quảng Nam. Ảnh: Báo Quảng Nam.

Để đáp ứng yêu cầu xuất khẩu các thị trường nhập khẩu, ông Đỗ Văn Hoan, Phó Trưởng phòng Giống Vật nuôi (Cục Chăn nuôi, Bộ NNPTNT) cho biết, Bộ NNPTNT giao Cục Chăn nuôi xây dựng dữ liệu quốc gia về số lượng nhà nuôi chim yến, sản lượng tổ yến sát với thực tế, có độ chính xác cao để phụ vụ công tác quản lý, xuất khẩu; đồng thời chia sẻ thông tin, dữ liệu liên quan với Cục Thú y để cung cấp theo yêu cầu của nước nhập khẩu.

Ông Nguyễn Văn Trọng, Phó Chủ tịch Hiệp hội Trang trại và Doanh nghiệp nông nghiệp Việt Nam cho rằng: Quản lý chim yến hoàn toàn khác với gia súc, gia cầm (quản lý người và sản phẩm). Việc quản lý chim yến đã được quy định trong Luật Chăn nuôi, do đó, muốn quản lý hiệu quả, xuất khẩu được sản phẩm từ yến thì phải tuân thủ Luật Chăn nuôi.

Theo ông Trọng, trong quy định của pháp luật không có vùng cấm nuôi yến, chỉ có vùng được phép nuôi yến sau khi Hội đồng nhân dân tỉnh phê duyệt Nghị quyết do UBND tỉnh trình, Sở NNPTNT đề xuất. Để tồn tại toàn bộ nhà yến ở tất cả mọi nơi, theo quy định, vùng nuôi chim yến sau ngày 1/1/2020 có quy định vùng mới, do đó, sau khi luật có hiệu lực thì vùng nuôi chim yến mới được xây dựng. Tất cả nhà yến hiện tại ở trong thành phố, khu dân cư vẫn được phép tồn tại.

Theo thống kê, có tới 95% nhà yến đang tồn tại trong thành phố, khu dân cư. Hiện tại, chỉ quy định các nhà yến không được phép cơi nới, không được phép phát loa ngoài. Như vậy, tất cả nhà yến đều được cấp mã định danh quốc gia theo Quyết định 124 của Thủ tướng Chính phủ.

Là doanh nghiệp nông sản, tham gia chuỗi quy trình từ thu mua tổ yến, chế biến và làm thương mại, bà Lưu Thị Yến Thanh, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Tập đoàn nông sản Thịnh Vượng cho biết, hiện có hai cơ quan thực hiện kiểm tra, thẩm định nhà nuôi yến là Chi cục Thú y tỉnh và Cục Thú y của Bộ. Trong đó, Chi cục Thú y tỉnh kiểm tra doanh nghiệp sản xuất cho sản phẩm nội địa và Cục Thú y của Bộ thẩm tra nhà nuôi yến sản xuất phục vụ xuất khẩu. Bà đề xuất quy về một cơ quan chịu trách nhiệm cấp mã cho nhà nuôi yến và truy xuất nguồn gốc để rút gọn quy trình thẩm tra, thẩm định cũng như tránh chồng chéo trong công tác này.