Lò hầm than phá tan vườn tược

Vườn cây phủ một màu đen

Xã Phú Tân, huyện Châu Thành là vùng đất chuyên canh cây ăn trái lớn của tỉnh Hậu Giang, với nhiều loại trái cây đặc sản như: Bưởi Năm Roi, cam sành… hàng năm đem lại lợi nhuận lớn và là nguồn thu nhập chính của nhiều nông dân. Tuy nhiên, từ khi một số lò hầm than đi vào hoạt động, gây ô nhiễm môi trường, năng suất các loại cây ăn trái sụt giảm. Ông Phạm Văn Lộc, ngụ ấp Phú Tân A, xã Phú Tân chỉ tay về vườn cây ăn trái xơ xác, cho biết: “Gia đình ông có gần 8 công đất trồng bưởi Năm Roi và cam sành, những năm trước mỗi năm thu về gần 200 triệu đồng/năm. Tuy nhiên, mấy năm nay, do ảnh hưởng khói, bụi từ các lò than kế cận khiến cho cây trái phát triển không bình thường, chất lượng, năng suất giảm hơn một nửa, giá thu mua cũng thấp hơn. “Lá cây đen sì vì đóng khói bụi, còn trái lúc non còn thấy màu xanh chứ đến lúc bán được thì cũng đen thui, thương lái chê, có khi không chịu mua” – ông Lộc ngao ngán nói.

Ông Lộc xót xa trước những trái cam sành quắt queo, đen lại vì khói bụi than. Ảnh:  CHÚC LY

Nằm gần khu vực đó, gia đình anh Võ Văn Kết cũng chịu chung cảnh ngộ. Anh Kết cho hay: Gia đình anh có 3 anh em, đều sống nhờ vườn cây ăn trái của ba mẹ cho, mỗi người có hơn 1ha. Thời gian gần đây, các lò hầm than ngày càng mọc lên nhiều khiến mọi người rất lo lắng. “Ở đây chủ yếu trồng bưởi, vào mùa tết giá bưởi lên cao nhưng mấy anh em tui chỉ bán được giá bằng 1/2 so với người khác, lý do là trái bưởi quá xấu, mất màu xanh. Bây giờ lá cây, thân cây, trái cây đều phủ một màu đen của khói bụi” - anh Kết bức xúc.

Chưa biết xử lý thế nào

Để bảo vệ diện tích trồng cây ăn trái trước những ảnh hưởng của hàng trăm lò hầm than hiện hữu ở xã Phú Tân, năm 2012 UBND huyện Châu Thành đã ban hành văn bản với nội dung: Những lò than đã được xây dựng trước đó vẫn tiếp tục được hoạt động, nhưng phải thực hiện các giải pháp giảm thiểu ô nhiễm môi trường cho khu vực dân cư xung quanh và không phát triển thêm lò hầm than mới. Thế nhưng, qua thực tế xác minh của phóng viên NTNN, tại địa bàn 2 ấp Phú Lễ và Phú Tân A xuất hiện khá nhiều lò than mới. “Mấy năm gần đây, ngày càng có nhiều lò than mọc lên, điều này ảnh hưởng nặng nề đến diện tích cây ăn trái. Hiện toàn xã có khoảng 1.500ha cây ăn trái, trong đó có gần 1/2 diện tích nằm gần khu vực các lò than hoạt động” - ông Nguyễn Văn Khai - Phó Chủ tịch Hội Nông dân xã Phú Tân cho hay.

Ông Nguyễn Tấn Trung - Trưởng phòng TNMT huyện Châu Thành cho biết: Hiện nay có khoảng 550 lò than đang hoạt động. Trong thời gian qua huyện thường xuyên kiểm tra tình hình hoạt động của các lò hầm than. Những hộ dân phát triển thêm lò than mới đều bị chính quyền lập biên bản, nhưng việc xử lý chỉ dừng lại ở mức xử lý vi phạm sử dụng đất sai mục đích. “Hiện ngành chức năng vẫn chưa đánh giá, khảo sát mức độ ô nhiễm môi trường tại khu vực lò than nhưng việc ảnh hưởng đến đời sống và vườn cây ăn trái là có. Huyện đã thấy thực tế và có gửi báo cáo về tỉnh, thì UBND tỉnh  chỉ đạo các sở, ngành liên quan nghiên cứu cho tồn tại những lò hầm than này hay không. Đối với những lò hầm than này, nếu muốn đưa vào làng nghề thì phải có quyết định của Chính phủ, tuy nhiên hiện nay vẫn chưa có quy hoạch” – ông Trung nói.