Lo vệ tinh lao vào nhau, lập "cảnh sát giao thông" trên vũ trụ

Trên quỹ đạo, những vụ va chạm tàu không gian rất ít xảy ra, nhưng khi xảy ra, các mảnh vụn vỡ không đột nhiên biến mất trong vũ trụ hoặc rơi xuống mặt đất, mà chúng sẽ tiếp tục di chuyển với vận tốc cực nhanh. Điều này dẫn đến có nhiều nguy cơ làm tăng xác suất cho lần va chạm tiếp theo.

Minh họa rác thải trên không gian

Tobias Nassif, giám đốc của Cơ quan dữ liệu không gian SDA mới được thành lập khẳng định chúng ta cần một tổ hợp vệ tinh “cảnh sát giao thông” để ngăn chặn thảm họa va chạm giữa các tàu vũ trụ trong tương lai.

SDA, được thành lập và chính thức đi vào hoạt động từ tháng Bảy vừa qua, sẽ đưa ra cảnh báo về những vụ va chạm vệ tinh tiềm ẩn có thể xảy ra, vì vậy các nhà điều hành tàu vũ trụ có thể di rời vệ tinh của mình trước khi quá muộn để xảy ra va chạm.

Các tổ chức vệ tinh quốc tế gồm Intelsat, trụ sở tại Washington D.C, Immarsat ở London và SES ở Luxembourg đã hợp tác để phát triển SDA, hiện tại đang điều hành 120 vệ tinh làm nhiệm vụ như “cảnh sát giao thông”.

Với kinh nghiệm 16 năm trong nghề, ông Nassif cho biết ông đã phải điều khiển vệ tinh di chuyển sang hướng khác ít nhất hai lần để tránh tiến đến quá gần so với vệ tinh khác. Nhưng ngày càng nhiều vệ tinh được phóng lên quỹ đạo, điều đó có nghĩa khả năng xảy ra các vụ va chạm càng tăng.

Có lẽ chẳng bao giờ ta nghĩ đến một vụ va chạm vệ tinh trên vũ trụ cho đến ngày 10-1-2009, khi một vệ tinh có tên Cosmos 2251 đã đâm vào một vệ tinh viễn thông thương mại đang hoạt động.

Vụ va chạm với vận tốc 11.587m/giây trên độ cao 790 km so với Trái đất đã thải ra hơn 1.700 mảnh có kích thước đủ lớn để các radar trên mặt đất phát hiện. Hiện nay, vẫn còn 96% mảnh vỡ của vụ va chạm này vẫn tồn tại trên quỹ đạo.

Hiện tại có khoảng 350 vệ tinh thương mại đang hoạt động trên quỹ đạo, cách mặt đất 35.88km, và hàng trăm các vệ tinh khác, ở tầm thấp hơn, càng gần trái đất.

Hoàng Nam