Mâm cơm cúng tất niên 30 Tết của 9x đam mê nấu nướng: “Tinh giản, không cầu kỳ như xưa”

9X Trịnh Huyền (quê Thanh Hóa) hiện đang công tác tại trường đại học Nguyễn Tất Thành TP.HCM. Ngoài công việc ở trường, Huyền còn đam mê nấu nướng, thích sáng tạo những món ăn ngon, độc đáo.

Chia sẻ về cách làm mâm cơm cúng 30 Tết, Huyền nói sẽ rút gọn, không cầu kì như ngày xưa. Và Huyền cho rằng, nó sẽ phù hợp với lối sống ở những thành phố lớn nhưng vẫn không làm mất đi bản sắc văn hóa vùng miền…

Chuẩn bị tươm tất bữa cơm tất niên 

Theo Huyền, cơm cúng tất niên thì nhất định phải có gà. Gà cúng là gà trống to béo được mổ thịt xong rồi cột cố định chân, cánh, đầu sao cho có hình dáng như đang ngồi chầu.

Từ nồi nước luộc gà, Huyền sẽ nấu 1 bát canh khổ qua. Ướp thịt cùng nấm mèo thái sợi và miến dong, thêm gia vị cho vừa. Sau đó, nhồi vào trái khổ qua thả vào nồi nước luộc gà đang sôi, nấu sôi thêm 15-20 phút để khổ qua chín, nêm nếm cẩn thận là đã có một bát canh cúng.

Cá trắm kho riềng: Là món không bao giờ thiếu trên mâm cơm cúng tất niên do Huyền chuẩn bị. Riềng củ sẵn góc vườn, gừng cay thái mỏng thành từng lát. Hành khô, mắm ngon, tiêu, nước hàng, mỡ nước… cũng là những nguyên liệu quan trọng trong món này. Cá làm và rửa sạch, xắt ra từng khúc, ướp mắm muối gia vị cho đều.

Mười phút trôi qua, cá ngấm gia vị, nhẹ nhàng xếp cá vào nồi theo thứ tự. Dưới cùng lót riềng và gừng thái mỏng xếp đều xen từng lớp cá. Quá trình kho cá, Huyền cho biết chỉ đun nhỏ lửa để nóng dần.

Nem rán: Để có món nem rán bắt mắt, ngon miệng, theo Huyền trước tiên phải chuẩn bị đầy đủ các nguyên liệu như: Nấm mèo, miến dong, thịt ba chỉ băm nhuyễn, trứng, ít cà rốt thái sợi, hành lá được băm nhỏ rồi trộn đều, thêm ít muối, bột ngọt. Sau đó đem gói thành những chiếc nem vừa ăn. Nem có thể gói được thành nhiều hình thù như hình trụ, hình tam giác, sau đó đem chiên vàng giòn.

Huyền nói: "Nem bao giờ cũng đi chung với giò lụa hoặc giò thủ cắt khoanh rồi cắt miếng thành một đĩa. Món giò thủ nhà mình sẽ gói khoảng ngày 27-28 tết và được gói từ má heo, lưỡi heo, tai heo, nấm mèo…Thịt gói giò sẽ được xào chín cùng gia vị nêm nếm vừa ăn. Thêm nhiều tiêu đen hơn một chút thì giò sẽ thơm và ngon hơn. Giò thủ gói trước cúng tất niên khoảng 2-3 ngày sẽ thấm gia vị, hình dáng cũng nét và chuẩn đẹp hơn".

Ngoài bánh chưng, trên mâm cúng Huyền còn chuẩn bị thêm đĩa xôi. Huyền chọn xôi gấc, món xôi dễ làm, thơm béo màu sắc bắt mắt không cần dùng đến phẩm màu. 

Gạo nếp cái hoa vàng để nấu xôi được đãi sạch và ngâm từ tối hôm trước. Sau khi ngâm gạo, Huyền đổ ra rổ rửa lại với nước cho sạch và để ráo. 

Cho 1 thìa cà phê muối và 20ml dầu ăn vào gạo, trộn lên cho đều. Cắt đôi quả gấc, gỡ lấy phần thịt gấc và bỏ hạt.

Tiếp theo, cho 15ml rượu gạo vào trộn đều cùng gấc (rượu sẽ giúp gấc dậy mùi thơm hơn). 

Cho gấc vào gạo nếp đã được chuẩn bị rồi trộn lên cho đều. Trộn xong, để khoảng 30 phút đến 1 tiếng để gạo ngấm màu đỏ của gấc, giúp cho xôi thành phẩm có màu đỏ tươi đẹp mắt hơn. Cho gạo lên nồi và đậy kín nắp lại rồi tiếp tục hấp với lửa nhỏ khoảng 40 phút là hoàn thành, cuối cùng là bày xôi lên đĩa.

Cơm tất niên đơn giản, quan trọng tình cảm gia đình…

Huyền nhận định, phong tục mỗi vùng mỗi khác, món ăn cúng cũng thường thay đổi sao cho phù hợp với khẩu vị mọi người trong gia đình. Những món ăn truyền thống cầu kỳ làm ra chưa chắc đã ngon nay được thay bằng những món đơn giản nhưng bổ dưỡng là điều hợp lý và nên làm.

Với Huyền, khi nói đến cơm tất niên, đồng nghĩa không khí Tết đang bao trùm. Những ngày cuối năm tuy rằng tất bật vội vàng, nhưng cũng lại là những ngày tháng đầy ấm áp. Gia đình quây quần bên nhau gói bánh, dọn dẹp nhà cửa, chuẩn bị cơm cúng, rồi cùng nhau ăn những món ăn do chính tay mình chuẩn bị, nhìn lại một năm đã qua và khởi đầu tương lai tốt đẹp.

"Dù đi khắp chân trời, tận hưởng bao nhiêu cao lương mỹ vị cũng chẳng bằng mâm cơm tất niên ở nhà, bên bố mẹ, bên người thân. Miễn sao vui vẻ và bữa cơm tất niên vẫn giữ được những giá trị ý nghĩa truyền thống", Huyền bày tỏ.