Mỏ cát hoạt động trái phép gây nguy cơ thất thu tiền tỷ

Ngang nhiên khai thác cát dù chưa hoàn thiện thủ tục

Thời gian qua, UBND thành phố Hà Nội liên tục có các biện pháp tăng cường về quản lý khai thác cát, sỏi lòng sông trên địa bàn. Bên cạnh đó là đẩy mạnh vai trò quản lý nhà nước của các sở, ngành, địa phương đối với công tác này. Tại công văn số 41/UBND-TNMT ngày 6/1/2023, lãnh đạo thành phố yêu cầu sự vào cuộc đồng bộ của các sở Tài nguyên & Môi trường, Sở Giao thông vận tải, Sở Nông nghiệp & PTNT, Công an thành phố.

Riêng với các quận, huyện, thị xã, lãnh đạo thành phố yêu cầu chủ động lập kế hoạch bảo vệ khoáng sản chưa khai thác trên địa bàn, trong đó, quy định rõ trách nhiệm của người đứng đầu chính quyền cấp xã và triển khai thực hiện. Đôn đốc các đơn vị có giấy phép khai thác khoáng sản đã hết hiệu lực, thực hiện việc lập Đề án đóng cửa mỏ theo quy định Luật Khoáng sản.

Tổ chức thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm trong hoạt động khai thác cát, sỏi lòng sông theo thẩm quyền. Trường hợp vượt quá thẩm quyền phải báo cáo kịp thời và đề xuất với UBND thành phố biện pháp xử lý theo quy định của pháp luật.

Bên cạnh đó là đề xuất, phối hợp các sở, ngành thành phố nhằm xử lý dứt điểm các bến, bãi không phù hợp tiêu chí, không đảm bảo điều kiện hoạt động, ảnh hưởng đến an toàn giao thông và vệ sinh môi trường trên địa bàn.

Mặc dù nội chỉ đạo của thành phố về trách nhiệm của từng cơ quan là rõ ràng, nhưng thực tế tại một số địa phương, việc kiểm soát, quản lý vẫn bộc lộ sự lỏng lẻo, yếu kém. Đơn cử như trường hợp Doanh nghiệp tư nhân Hồng Giang, tại huyện Đan Phượng.

Cụ thể, phản ánh của người dân địa phương cho biết suốt nhiều năm qua, doanh nghiệp này vô tư hoạt động khai tác, vận chuyển mỏ cát dù chưa được cáp đầy đủ giấy tờ theo quy định. Theo tìm hiểu của PV, DNTN Hồng Giang được Sở TN&MT Hà Nội cấp Giấy phép khai thác vào năm 2010 trên bãi nổi sông Hồng, xã Liên Hồng, huyện Đan Phượng với thời gian khai thác 10 năm. Tại giấy phép này, đơn vị khai thác chỉ được làm vào mùa khô trong năm, từ tháng 1/12 đến 30/4 năm sau và vận chuyển cát khai thác bằng đường bộ.

Thời điểm này, Sở TN-MT cũng ký hợp đồng cho doanh nghiệp tư nhân Hồng Giang thuê đất từ ngày 2/8/2016 đến 6/8/2019 trên diện tích 239.500m2 với giá 1.581.000 đồng/m2.

Tiếp đó, ngày 18/1/2021, UBND TP Hà Nội gia hạn cho doanh nghiệp khai thác thêm với thời gian 8 năm, kể từ ngày cấp phép. Tại Giấy phép gia hạn lần này, UBND TP Hà Nội cũng yêu cầu DNTN Hồng Giang chỉ được khai thác trong mùa khô, không được khai thác vào mùa kiệt từ 15/10 năm trước đến 15/6 năm sau.

Để được hoạt động, Hồng Giang phải hoàn thiện các loại giấy từ như đánh giá tác động môi trường được TP Hà Nội phê duyệt, hợp đồng thuê đất với Sở TN&MT, và xây dựng phương án vận chuyển bằng đường thủy… Thế nhưng, kể từ khi được thành phố gia hạn Giấy phép cho đến nay, Hồng Giang vẫn chưa hoàn thiện những thủ tục theo quy định nhưng vẫn ngang nhiên tiến hành, tổ chức khai thác cát tại mỏ.

Công tác quản lý nhà nước gặp bế tắc

Ngày 13/10/2022, UBND xã Liên Hồng đã có báo cáo gửi UBND huyện Đan Phượng về việc tổ công tác của xã Liên Hồng kiểm tra, phát hiện doanh nghiệp Hồng Giang đang hoạt động khai thác cát khi chưa được sự cho phép cùa cấp có thẩm quyền.

Do đó, tổ công tác của yêu cầu DNTN Hồng Giang dừng mọi hoạt động khai thác mỏ cát, cho đến khi hoàn thành đúng nội dụng trong Giấy phép khai thác khoáng sản (gia hạn) của UBND TP Hà Nội. Nhưng chưa đầy 1 tháng sau, ngày 4/11/2022, tổ công tác của xã Liên Hồng một lần nữa phát hiện Hồng Giang hoạt động khai thác cát.

Ngày 9/12/2022, tổ công tác của UBND xã Liên Hồng tiếp tục ghi nhận DNTN Hồng Giang đang khai thác cát làm vật liệu xây dựng trong khuôn viên mỏ cát được cấp. Tại thời điểm này, DNTN Hồng Giang vẫn không cung cấp được các giấy tờ yêu cầu. Tháng 3/2023, UBND xã Liên Hồng lại kiểm tra tại điểm mỏ cát của DNTN Hồng Giang và phát hiện doanh nghiệp này vẫn cố tình khai thác cát trái phép.

Theo ghi nhận của PV Dân Việt vào cuối tháng 5/2023, hoạt động khai thác cát tại mỏ Hồng Giang vẫn diễn ra bình thường mà không có bất kỳ trở ngại nào. Không những có máy cẩu, máy xúc, xe tải hoạt động trong bãi và còn có tàu thuyền để chuyên chở cát. Tại thời điểm này, xác nhận của đại diện UBND xã Liên Hồng tái khẳng định DNTN Hồng Giang hoạt động khai thác cát mà chưa hoàn thiện các hồ sơ, thủ tục theo quy định.

Điều đáng nói, suốt nhiều năm tổ chức khai thác cát trái phép, trữ lượng cát đã bị khai thác hoàn toàn có thể gây ra sự thất thoát khoáng sản cực lớn, ảnh hưởng lên đến việc thu ngân sách Nhà nước. Rồi, từ năm 2021 đến nay, DNTN Hồng Giang không ký kết lại hợp đồng thuê đất nhưng vẫn ngang nhiên chiếm dụng và sử dụng. Ngân sách Nhà nước đã thất thu số tiền hàng tỷ đồng cho thuê đất ai phải chịu trách nhiệm.

Để làm rõ những vấn đề này, PV sẽ liên hệ với UBND huyện Đan Phượng, Sở TN&MT và gửi câu trả lời đến bạn đọc trong các bài viết tiếp theo.