Nga mở lối thoát tránh sa lầy ở Syria

Lối rút êm đẹp

Theo Reuters, Tổng thống Putin cho rằng, chiến dịch quân sự của Nga ở Syria có khuôn khổ thời gian chặt chẽ, không quân và các phương tiện khác chỉ áp dụng để đối phó với các nhóm khủng bố. Thời gian cũng được hạn chế trong khoảng thời gian quân đội Syria tiến hành các hoạt động tấn công những kẻ khủng bố.

Bọn khủng bố IS hoảng sợ tháo chạy sang Thổ Nhĩ Kỳ. Ảnh: AP

Có thể thấy, việc Nga kéo dài hoạt động can dự, trong khi quân đội Syria chưa giành được thắng lợi rõ ràng nào có thể nhanh chóng bào mòn những hiệu quả tuyên truyền mà ông Putin đạt được với các cuộc ném bom vừa qua. Mặt khác, chiến dịch kéo dài sẽ gây khó khăn cho nguồn lực tài chính và hậu cần của Nga, và có thể nhanh chóng làm sụt giảm sự ủng hộ của công chúng trong nước cho chiến dịch Syria.

Theo bình luận của Hãng tin AP, các cuộc không kích vừa qua cho thấy uy lực của quân đội Nga, nhưng lại chọc giận nhiều quốc gia có ảnh hưởng lớn trong khu vực. Điện Kremlin có thể nhận thấy cần phải tìm kiếm lối ra cho chiến dịch Syria để tránh gây căng thẳng với Arab Saudi, Thổ Nhĩ Kỳ và những nước khác vốn xem việc gây áp lực để ông Assad phải rời ghế là ưu tiên hàng đầu. Thách thức chính cho Mátxcơva lúc này là tìm thấy cơ hội để tuyên bố chiến dịch đã thành công và rút quân.

Và, với tuyên bố chiến dịch quân sự của Nga ở Syria có “khung thời gian” có thể là một lối thoát nhỏ để mở đường cho quân đội Nga rút đi êm đẹp.

 Cuộc không kích của Nga ở Syria đã bước sang tuần thứ 3, với những chiến thắng chống lại lực lượng khủng bố (IS) đã phần nào được cộng đồng quốc tế ghi nhận. Theo thông báo của Cơ quan Tình báo Nga (FSB), có đến 1.700 chiến binh thánh chiến là người Nga, chủ yếu người Hồi giáo từ Caucasus, những người đã gia nhập phe nổi dậy Syria. Những người khác cho biết con số này phải gần gấp đôi như thế.

Tuy vậy, vẫn còn rất nhiều hoài nghi cho rằng, sự can thiệp của Nga hỗ trợ cho Tổng thống Bashar al-Assad có thể làm tăng cơ hội cho hòa bình nhưng cũng có thể là sự sa lầy của Nga ở đất nước Trung Đông này.

Trong khi đó, Cục trưởng Cục Tác chiến Bộ tổng Tham mưu các lực lượng vũ trang Nga, Thượng tướng Andrei Kartapolov ngày 16.10 cho biết quân đội Syria đã bắt đầu một cuộc tấn công quy mô lớn và chiếm nhiều điểm dân cư tại nhiều tỉnh của quốc gia này.  Cho dù lực lượng của Tổng thống Syria Assad đã triển khai một số cuộc tấn công mới tại miền Trung và Tây Bắc Syria với sự yểm trợ trên không của Nga, song giới phân tích nhận định nỗ lực của họ khó có khả năng thay đổi đáng kể cục diện trên thực địa.

“Khoá tay” Mỹ ở Syria?

Hiện tại Tổng thống Nga Vladimir Putin đã tung một quân cờ hùng mạnh mới lên bàn cờ, triển khai một lực lượng tấn công lên đến 2000 quân được hỗ trợ bởi máy bay, thiết giáp và các trang thiết bị tình báo. Những ngày qua, những động thái quân sự của Nga chắc chắn đã khiến Mỹ và các đồng minh của nước này bất ngờ. Sự táo bạo của ông Putin trái ngược hẳn với sự rụt rè trong những nỗ lực của phương Tây ở Syria, vốn đã dao động giữa việc hỗ trợ thờ ơ cho các binh lính chống Assad và việc ngầm phối hợp với chính quyền của ông này trong cuộc chiến đấu chống IS.

Mỹ trước đây đã hậu thuẫn một cách vững chắc cho yêu cầu của các đồng minh như Thổ Nhĩ Kỳ và Saudi Arabia rằng việc rút lui của ông này là một điều kiện tiên quyết cho một thỏa thuận.

Việc Nga bảo vệ nhà lãnh đạo của Syria đã đẩy nhanh sự chuyển biến này.

Phạm vi chiến đấu của Mỹ phần nhiều tập trung ở Iraq và gần Aleppo miền Bắc Syria, và về cơ bản không làm suy yếu gốc rễ của IS tại Syria; Thổ Nhĩ Kỳ lại chủ yếu dựa vào danh nghĩa “chống khủng bố” để thanh trừng lực lượng người Kurd ở Syria có liên hệ mật thiết với “Đảng Công nhân người Kurd” ở miền Bắc Syria, duy trì thế cân bằng về lực lượng giữa người Arập và người Kurd ở miền Bắc Syria.

Hành động quân sự của Nga tại Syria không thể tránh khỏi sự chỉ trích của thế giới phương Tây. Tuy nhiên ở một mức độ nào đó, hành động quân sự của Nga là trong phạm vi Mỹ có thể chấp nhận. Mặc dù Mỹ chỉ trích mục tiêu tấn công quân sự của Nga phần nhiều là nhằm vào phe đối lập của Syria chứ không phải là các tổ chức cực đoan, nhưng sự can dự quân sự của Nga có lợi cho việc bảo vệ cân bằng chiến trận yếu kém của Syria hiện nay. Từ khi Syria nổ ra nội chiến, giữa Mỹ và các đồng minh vùng Vịnh luôn tồn tại mâu thuẫn trong vấn đề Syria. Mỹ cho rằng, việc lật đổ Chính quyền Bashar al-Assad tuy cũng quan trọng nhưng trong tình hình hiện nay cần phải tập trung nhiều hơn vào việc chống lại các tổ chức cực đoan trong nước Syria. Trong khi các nước vùng Vịnh lại cho rằng các tổ chức cực đoan trong nước Syria là lực lượng quan trọng để lật đổ Chính quyền Bashar al-Assad, dưới sự chỉ đạo của chiến lược “ưu tiên lật đổ Bashar al-Assad”, thì sự bành trướng của tổ chức cực đoan là có thể khoan nhượng. Có thể nói, Mỹ và các nước vùng Vịnh tồn tại bất đồng lớn trong vấn đề tương lai của Syria là “thế tục hóa” hay là “Hồi giáo hóa”.

Lần can dự vào chiến sự Syria này của Nga rất có thể có được sự cảm thông của Mỹ.

Trong khi đó, các nhà ngoại giao cấp cao của châu Âu, bao gồm Ngoại trưởng Đức Frank-Walter Steinmeier, đã hoan nghênh sự can thiệp của Nga. Israel, nước vẫn giữ con mắt thận trọng đối với nước Syria láng giềng, và đặc biệt là đối với tầm ảnh hưởng ngày tăng của Iran, đang háo hức hợp tác với ông Putin hơn là phản đối ông.