Nghệ sĩ gây ảnh hưởng xấu đến cộng đồng, xã hội sẽ bị thu hồi danh hiệu NSND, NSƯT?

Tại Hội nghị - hội thảo góp ý Dự thảo Nghị định sửa đổi bổ sung một số điều Nghị định số 89/2014/NĐ-CP của Chính phủ quy định về xét tặng danh hiệu NSND, NSƯT do Bộ VHTTDL tổ chức ngày 25/6/2020, đã có nhiều ý kiến xoáy sâu về việc quy đổi giải thưởng, huy chương; thêm, bớt các thành phần quy đổi, đặc biệt là việc xem xét bổ sung quy định thu hồi danh hiệu (hoặc có hình thức xử lý phù hợp khác) trong trường hợp sau khi được phong tặng danh hiệu NSND, NSƯT mà nghệ sĩ có các vi phạm, sai phạm phải xử lý hình sự hoặc có những hành động, việc làm gây ảnh hưởng xấu ở phạm vi rộng đến cộng đồng, xã hội.

NSND Hoàng Dũng cho hay: "Tôi hoàn toàn ủng hộ bổ sung về việc thu hồi danh hiệu. Bởi khi người nghệ sĩ nhận danh hiệu NSND, NSƯT thì ngoài việc đóng góp lớn cho nghề nghiệp của mình hay giải thưởng để công chúng ghi nhận, bên cạnh đó còn là phong cách, lối sống của người NSND, NSƯT đó.

 Vậy nên nếu người NSND, NSƯT vi phạm, sai phạm và phải xử lý thì việc tước bỏ là hoàn toàn đúng. Tôi nghĩ việc bổ sung quy định này trong Nghị định cũng là cách để nhắc nhở người khi nghệ sĩ khi được phong danh hiệu, ngoài việc cống hiến về chuyên môn thì cần sống đúng chuẩn mực đạo đức hơn, có ý thức hơn với cộng đồng, với xã hội".

Theo NSND Hoàng Dũng, trong tiền lệ cũng chưa từng có nghệ sĩ nào được phong tặng danh hiệu vì vi phạm, sai phạm bị xử lý hình sự mà phải thu hồi danh hiệu NSND, NSƯT.

Chia sẻ về vấn đề này, NSND Thuý Mùi cho biết: "Tôi ủng hộ việc thu hồi danh hiệu (hoặc có hình thức xử lý phù hợp khác) trong trường hợp sau khi được phong tặng danh hiệu NSND, NSƯT thì nghệ sĩ có các vi phạm, sai phạm mà phải xử lý hình sự. 

Nhưng còn ý sau là nếu nghệ sĩ có những hành động, việc làm gây ảnh hưởng xấu ở phạm vi rộng đến cộng đồng, xã hội thì có vẻ nói hơi chung chung, không nói rõ nghệ sĩ tự do thì như thế nào, nghệ sĩ thuộc quản lý của các nhà hát thì sao. 

Bởi đúng là hiện nay trong xã hội vẫn có một số ít nghệ sĩ đã dùng sức ảnh hưởng để làm việc này, việc kia, lợi dụng việc này, việc kia. Tuy nhiên, với những nghệ sĩ thuộc cơ quan quản lý nhà nước thì họ sẽ phải chịu xử lý của chính cơ quan quản lý đó. Còn với những nghệ sĩ tự do, nếu không đưa ra tiêu chí cụ thể thì e rằng sẽ khó để xử lý và thu hồi danh hiệu".

Cũng theo NSND Thúy Mùi, trong dự thảo còn nói về tiêu chí: "Các "trường hợp đặc biệt" hoặc tiêu chí được coi là trường hợp đặc biệt để Hội đồng các cấp xem xét, đánh giá đạt danh hiệu NSND, NSƯT để Hội đồng xét tặng có cơ sở xem xét, biểu quyết và trình Thủ tướng Chính phủ, trách việc lạm dụng, bổ sung quá nhiều trường hợp đặc biệt". Theo vị Chủ tịch Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam, nếu để tiêu chí này bổ sung vào Nghị định 89 thì sau này sẽ rất dễ dẫn đến việc quá dễ dãi trong xét tặng danh hiệu. 

Vì với hai lần xét tặng vừa qua thì những trường hợp đặc biệt gần như đã được xét tặng hết, những bất cập trường hợp đặc biệt đã được giải quyết xong. Vậy tới đây sẽ chỉ còn lứa các nghệ sĩ trẻ, những nghệ sĩ được tiếp cận, có cơ hội tham gia nhiều hội diễn, liên hoan thì việc bổ sung các trường hợp đặc biệt sẽ dễ bị lợi dụng và khiến cho việc phong tặng danh hiệu NSND, NSƯT trở nên dễ dãi.

Còn NSƯT Xuân Bắc cho rằng đây là điều rất cần thiết. "Nếu có việc trao tặng, phong tặng danh hiệu thì cũng cần phải có xử lý, thu hồi để đảm bảo tính cao quý của danh hiệu. Tuy nhiên, để mọi việc được minh bạch, rõ ràng thì cần có hội đồng trước khi đưa ra quyết định đối với việc thu hồi danh hiệu...".

Chia sẻ thêm, NSƯT Xuân Bắc cho hay, các nghệ sĩ là gương mặt, là hình ảnh, vì thế bên cạnh các hoạt động chuyên môn cũng cần xét tới yếu tố tham gia tích cực với cộng đồng. Các nghệ sĩ cần có ý thức và trách nhiệm đưa ảnh hưởng của cá nhân của mình để phục vụ cộng đồng.