Sơn La hé lộ bí quyết trồng thanh long xuất khẩu sang châu Âu

Nông dân Sơn La thay đổi phương thức canh tác 

Xã Nà Bó, huyện Mai Sơn (Sơn La) giờ đây bạt ngàn những ngọn đồi, vườn cây ăn quả. Vùng đất vốn khô cằn nay đã hồi sinh và trở thành một trong những vựa cây ăn quả của huyện Mai Sơn.

Sau khi được Trưởng phòng NNPTNT huyện Mai Sơn giới thiệu, chúng tôi đi thăm nhiều mô hình cây ăn quả trên địa bàn huyện. Có mô hình từ 3 - 5 ha với thu nhập hàng trăm triệu đồng, thậm chí hàng tỷ đồng mỗi năm.

Dừng tay với chiếc kéo đang tiến hành cắt nhánh thừa năm ngoái đã cho thu hoạch, tạo thông thoáng cho những trụ thanh long, giúp quả non phát triển, bà Đỗ Thị Phượng, Tiểu khu Thành Công, xã Nà Bó, chia sẻ: Trước đây, nhắc đến Nà Bó người ta nghĩ ngay đến những ngọn đồi toàn sắn, ngô, hoặc là những vùng đất hoang toàn cây bụi.

Đất dốc ngày một bạc màu, cây trồng kém năng suất, nên đời sống người dân vô cùng khó khăn. Cái nghèo đeo bám khiến chính quyền và nhiều người dân nơi đây quyết tâm đi tìm những giống cây mới để cải tạo mảnh đất quê hương. Gia đình bà Phượng cũng không ngoại lệ.

Từ đó, những mắt ghép nhãn chín muộn, xoài, na dai, thanh long… đầu tiên đã có mặt và bước đầu mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn.

"Trước đây, gia đình tôi cũng như nhiều hộ gia đình khác trong bản chỉ trồng cây ngô, cây sắn trên nương. Sau khi được đi học hỏi nhiều mô hình trồng cây ăn quả cho thu nhập cao, được địa phương tuyên truyền, gia đình đã mạnh dạn chuyển sang trồng thanh long ruột đỏ xuất khẩu", bà Phượng nói.

Với diện tích 4.000m2 đất, gia đình bà tiến hành trồng trên 800 trụ thanh long ruột đỏ, chăm sóc đúng quy trình, thực hiện khắt khe các bước chăm bón, nhờ vậy toàn bộ sản phẩm thanh long của gia đình bà Phượng được HTX, doanh nghiệp, các nhà xuất khẩu thu mua tận vườn.

"Năm vừa rồi gia đình tôi thu về khoảng 20 tấn quả, được HTX Nông nghiệp Ngọc Hoàng, huyện Mai Sơn thu mua toàn bộ với giá từ 15.000 -20.000 đồng/kg, trừ chi phí gia đình thu về hơn 200 triệu đồng, giờ chỉ yên tâm sản xuất an toàn, đầu ra đã có người khác lo", bà Phượng nói.

Liên kết sản xuất, tạo ra sản phẩm sạch, an toàn xuất sang châu Âu

Theo bà Phượng, mấy năm trở lại đây, cứ đến chính vụ, nhiều diện tích cây ăn quả cho thu hoạch cùng một lúc, dẫn đến tình trạng "cung cầu" mất cân bằng, khiến giá cả xuống thấp, thậm chí nhiều diện tích cây ăn quả còn bị đổ bỏ. Còn diện tích thanh long của gia đình bà năm nào cũng được thu mua tận vườn, giá cả lại cao và ổn định.

Chia sẻ bí quyết tạo ra sản phẩm xuất khẩu, bà Đỗ Thị Phượng cho biết: Yếu tố giúp thành công như ngày hôm nay đó chính là việc thực hiện liên kết trong sản xuất.

"Những quả thanh long ruột đỏ được lựa chọn, thu hái xuất khẩu sang thị trường Liên Bang Nga do HTX Nông nghiệp Ngọc Hoàng có địa chỉ tại huyện Mai Sơn liên kết với gia đình. Sau đó, thông qua một công ty nữa xuất khẩu ra thị trường Nga", bà Phượng nói.

Ngoài việc liên kết trong sản xuất, yếu tố giúp bà thành công nữa đó là việc thực hiện các biện pháp trồng, chăm sóc thanh long. Việc ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất được HTX hướng dẫn. Bà Phượng cũng áp dụng quy tắc "4 đúng" trong sử thuốc bảo vệ thực vật, phân bón. Quá trình chăm sóc, thu hoạch áp dụng theo quy trình VietGAP...

"Toàn bộ phân bón cho diện tích thang long của gia đình vào các thời điểm đều là phân chuồng đã được ủ hoai mục, lá cây. Nhờ đó, cây thanh long ruột đỏ cho quả to, phát triển đồng đều, mẫu mã đẹp, vị ngọt dịu, được thị trường trong nước và nước ngoài ưa chuộng" bà Phượng lý giải.

Trao đổi với phóng viên, bà Nguyễn Thị Dung, Phó Giám đốc HTX Nông nghiệp Ngọc Hoàng, cho biết: Hiện HTX có 200 ha thanh long được trồng tập trung ở huyện Mai Sơn, Thuận Châu, sản lượng thanh long mỗi năm khoảng 30.000 tấn.

Để đáp ứng yêu cầu vào thị trường châu Âu, các thành viên HTX Nông nghiệp Ngọc Hoàng trồng thanh long theo tiêu chuẩn VietGAP, được Cục Bảo vệ thực vật kiểm tra và cấp mã số, đồng thời phải kiểm soát được dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, truy xuất được nguồn gốc,…

Thanh long tươi từ Việt Nam trước khi vận chuyển phải được xử lý bằng phương pháp nhiệt hơi trong 40 phút, nhiệt độ 46,5 độ C, độ ấm 90% trở lên.

"Năm 2020, HTX đã bắt đầu xuất khẩu quả thanh long ruột đỏ sang thị trường Liên bang Nga. Trong năm 2021, chúng tôi đã xuất được 150 tấn thanh long ruột đỏ ở huyện Thuận Châu sang thị trường Nga. Năm 2022, mặc dù chưa đến vụ thu hoạch, thế nhưng HTX đã có đơn hàng từ các nước châu Âu,... ước tính sản lượng khoảng 300 tấn", bà Dung cho biết.