Nóng Mariupol: Lời kể ớn lạnh bên trong mê cung nhà máy thép Azovstal

Illia Samoilenko -sĩ quan tình báo của trung đoàn Azov ẩn náu trong nhà máy thép Azovstal nói rằng đầu hàng sẽ là tự sát, đồng thời cho biết thêm tạm thời họ đang có đủ lương thực và vũ khí để cầm cự.

Mô tả hoàn cảnh ngày càng nghiệt ngã và có thể cuối cùng là vô vọng của họ, Illia Samoilenko cũng nói rõ sự cay đắng của mình với chính phủ Ukraine. Ông nói, Ukraine đã thất bại trong việc bảo vệ miền nam đất nước và đã bỏ mặc cho Mariupol theo số phận định đoạt.

Ông Samoilenko nói: "Đầu hàng không phải là một lựa chọn vì Nga không quan tâm đến cuộc sống của chúng tôi. Hầu hết chúng tôi đều biết điều này và đó là lý do tại sao chúng tôi chiến đấu không sợ hãi ".

Phát biểu sau cuộc họp báo Zoom, cố vấn tổng thống Ukraine Mykhailo Podolyak ngày 8/5 cho biết: "mọi cuộc trò chuyện của tổng thống Zelensky với các nhà lãnh đạo nước ngoài và các tổ chức quốc tế đều bắt đầu và kết thúc với vấn đề Azovstal."

Các cuộc giao tranh ở Mariupol đã diễn ra rất khốc liệt, một phần vì thành phố này đóng vai trò quan trọng đối với khả năng của Nga trong việc cung cấp tái thiết khu vực phía đông Donbass và thiết lập hành lang trên bộ giữa lục địa Nga và bán đảo Crimea.

Phần lớn thành phố đã bị san bằng bởi các cuộc pháo kích và người dân Mariupol phải vật lộn để tiếp cận thực phẩm, điện và nước,  các chốt phòng thủ cuối cùng của Ukraine hiện nằm ở nhà máy thép. Tất cả phụ nữ và trẻ em sống trong boongke của nhà máy thép đã được sơ tán sau nhiều tuần vật lộn với điều kiện sống khắc nghiệt.

Vào ngày 8/5, Phó Thủ tướng Chính phủ về Xây dựng và Phát triển Khu vực của Nga Marat Khusnullin cho biết trên kênh Telegram của mình rằng,  ông vừa đến thăm Mariupol và các khu vực "mới được giải phóng" gần đây ở miền đông Ukraine. "Việc khôi phục cuộc sống hòa bình đã bắt đầu ở các vùng", ông Marat Khusnullin nói.

Trong khi đó, sĩ quan Samoilenko cho biết các cuộc không kích và pháo binh nhằm vào Azovstal vẫn tiếp tục diễn ra vào Chủ nhật 8/5 và đã leo thang kể từ khi dân thường được sơ tán. Ông cũng cho biết các lực lượng Nga đang cử từng nhóm nhỏ khoảng 100 lính trên bộ để cố gắng chiếm giữ nhà máy.

"Chúng tôi đã sẵn sàng",  Samoilenko nói, khi được hỏi liệu giao tranh đã bắt đầu trong đường hầm chưa. Đồng thời, ông đề xuất một cuộc giải cứu quân sự mà ông thừa nhận sẽ mất nhiều tháng để thực hiện trước các hệ thống phòng thủ vững chắc của Nga. Ông kêu gọi các quốc gia ngừng sợ hãi Nga và tìm ra cách để đảm bảo trung đoàn Azov được sơ tán an toàn đến lãnh thổ do Ukraine nắm giữ. Ông Samoilenko cũng miêu tả thêm về cuộc sống trong như mê cung của các đường hầm và hầm trú ẩn của nhà máy thép Azovstal.

Samoilenko cũng cho biết, họ đã phải đào thi thể người chết ra khỏi một số boongke bị sập dưới trận ném bom của Nga, cũng như những binh lính bị thương do viêm phổi và các bệnh khác do bụi bẩn gây ra trong bệnh viện dã chiến tạm thời dưới lòng đất bên trong nhà máy. Người sống sống chung với người chết là cảnh tượng hãi hùng mà Samoilenko nói rằng họ phải đối mặt hàng ngày hàng giờ.

Công nhân Serhiy Kuzmenko- một trong số những thường dân cuối cùng được sơ tán khỏi nhà máy thép kể rằng: "Nếu không có sự giúp đỡ của họ (Azov)  chúng tôi sẽ không thể sống sót". 

Serhiy Kuzmenko kể, lúc đầu, quân đội Azov thỉnh thoảng mang thức ăn và tã lót cho trẻ em, một số trẻ chỉ mới một tuổi. Nhưng sau khi lương thực của họ hết vào cuối tháng 3, việc giao hàng từ những người lính đã trở nên có hệ thống.

"Cứ 3 đến 4 ngày họ lại mang thức ăn cho chúng tôi bao gồm cháo, mì ống", Kuzmenko cho biết. "Chúng tôi không có máy phát điện, vì vậy họ đã mang đến cho chúng tôi những cục pin đã sạc."

Ông cho biết việc nấu một bữa ăn mỗi ngày cho 70 người sống trong boongke được thực hiện trong những chiếc xô. Vào một số ngày, các vụ nổ ở trên có thể làm rơi vãi các mảnh thạch cao tường, bụi và thủy tinh vào thức ăn.

Ngay cả khi không có pháo kích, môi trường vẫn bị tàn phá nghiêm trọng. Độ ẩm và hệ thống thông gió kém trong các boongke đông đúc đã tạo ra nấm mốc. Kuzmenko nhớ lại việc treo một chiếc áo khoác nhưng chỉ sau 2 ngày, nấm mốc đã phủ kín chiếc áo và giờ đây ông đang lo ngại cho cô con gái 8 tuổi của mình có thể bị mắc các chứng bệnh nghiêm trọng về phổi sau khi hít phải bầu không khí ẩm mốc đó trong suốt gần 2 tháng qua.

Kuzmenko đã làm việc tại Azovstal trong một thập kỷ, nơi ông giám sát thiết bị tại một cơ sở biến gang thành thép, mô tả nhà máy này giống như một mạng lưới các đường hầm gồm 36 hầm trú ẩn dưới lòng đất. Cuối cùng, khi Kuzmenko rời đi cùng vợ và con, phải mất 2 ngày trước khi họ đến được lãnh thổ do Ukraine quản lý ở Zaporizhzhia.

Kuzmenko nói: "Chúng tôi đã bị thẩm vấn — chúng tôi được hỏi đã thấy gì, nói chuyện với ai, biết ai, binh lính Ukraine đang ở đâu", Kuzmenko nói. "Mỗi người đều bị thẩm vấn trong 1,5 giờ bởi những người Nga khác nhau".

Với những người lính còn lại đang cố thủ bên trong Azovstal, các lựa chọn dường như đang bị thu hẹp. Khi được hỏi muốn có phương án giải cứu nào, Samoilenko cho biết một vài lữ đoàn Ukraine nên mở một cuộc tiến công từ Zaporizhzhia, cách Mariupol hơn 200 km ngay lập tức. Điều đó thậm chí như ông thừa nhận sẽ mất nhiều tháng để vượt qua hàng phòng ngự được chuẩn bị tốt của Nga. Đó là lý do tại sao, Samoilenko kêu gọi cả nước ngoài tham gia giải cứu những người lính cuối cùng ở Azovstal.