Ông nông dân cứu dâu Tây ở Đà Lạt

Theo ông Võ Đức, dâu tây chết là do bệnh thối rễ.

Đa Thiện là vùng dâu tây trọng điểm của Đà Lạt đang tiếp tục thu hẹp diện tích vào thời điểm cuối năm 2010. 5 năm trước, cánh đồng dâu tây hàng chục ha ở Đa Thiện (kéo dài từ khu vực Nguyên Tử Lực giáp với khu vực Học viện Lục quân Đà Lạt) phủ một màu, nay chỉ còn lác đác xen canh từng trăm mét vuông.

Chuyên canh thành xen canh

Ông Võ Đình Dị - Chủ tịch Hội ND phường 8, Đà Lạt ước tính: Thời hoàng kim trước năm 2007, diện tích dâu tây trồng chuyên canh trên địa bàn Hà Đông, Đa Thiện thuộc phường 8, Đà Lạt lên đến hơn 35ha.

Ngày thu hoạch rộ, trung bình thu trên dưới 50kg dâu/sào/ngày. "Ngày đó, có hộ trồng tới 7-8 sào dâu tây. Hộ ít cũng trồng 1 sào. Thu nhập từ dâu tây gấp 10 lần trồng rau, gấp đôi trồng hoa trên cùng một diện tích" - ông Dị nói.

Theo ông Dị, dâu tây được đưa từ Pháp về trồng ở vùng Hà Đông, Đa Thiện từ những năm ba mươi của thế kỷ trước và tỏ ra thích hợp với vùng đất này. Trồng hơn 3 tháng dâu bắt đầu thu hoạch và thu quanh năm.

Việc nhân giống dâu khá đơn giản, chỉ cắt đọt và giâm xuống đất. Từ vùng chuyên canh dâu tây ở phường 8, đã sự hình thành làng nghề sản xuất đặc sản dâu tây, với trên 60 hộ. Khách du lịch đến làng được vào vườn tham quan, hái dâu ăn, thưởng thức các loại mứt dâu, rượu dâu với hương vị đặc trưng Đà Lạt.

Tuy nhiên, từ năm 2007 đến nay, dâu tây bỗng đổ bệnh rồi sau đó lan rộng. Cây trồng lâu năm chết đã đành, cây mới trồng cũng chết. Từ 35ha, đến cuối năm 2010, phường 8 còn chưa tới 10ha dâu trồng xen với rau, hoa. 1 sào dâu mỗi tuần hái chưa tới 20kg trái. Trong khi giá mỗi kg dâu tây tới 80-90 nghìn đồng.

Cứu dâu

Trong lúc dâu tây Đà Lạt đang mất phần lớn diện tích, ông Võ Đức vẫn kiên trì bảo vệ diện tích dâu của mình chủ vườn dâu tây 5 sào, hơn 9 năm tuổi ở vùng Đa Thiện. Dù đang thiệt hại trên 35% diện tích nhưng vườn dâu của ông vẫn không trồng xen canh bất kỳ một cây trồng nào.

Những luống dâu giữ lại cho khách du lịch

Mày mò nghiên cứu, ông Đức tự tin đưa ra kết luận dâu chết là do bệnh thối rễ. Bệnh này có căn nguyên từ người trồng dâu bón quá liều lượng phân hóa học và bơm quá nhiều thuốc BVTV. Nguyên nhân nữa là thói quen bón phân cá thường xuyên đã làm cho đất chai cứng, nồng độ muối tăng cao, rễ không bám được sâu vào đất nên dâu cháy lá và chết. Ngoài ra, việc lạm dụng bón thúc phân vô cơ cũng là nguyên nhân khiến dâu chết nhanh.

Giữa tháng 10-2010, ông Võ Đức dành riêng 1.000m2/5.000m2 đất dâu để khắc phục bệnh thối rễ bằng những thử nghiệm riêng mình. Ông xới từng luống đất cho tơi xốp, tìm mua được sản phẩm phân hữu cơ sinh học chuyên trị các nấm bệnh và tuyến trùng phá rễ dâu tây từ tỉnh Bình Dương về bón kết hợp với phân chuồng tại địa phương.

Cùng với chế độ tưới tiêu thích hợp, cắt đọt trên những hàng cây bén rễ khỏe mạnh để trồng lại những hàng cây chết trước đây, ông Đức đã khôi phục vườn dâu 1.000m2 thử nghiệm của mình từ úa vàng trở lại xanh thẫm.

Kết quả, với gốc dâu cũ trên 1.000m2 đất khôi phục thử nghiệm sau hơn hai tháng, ông thu từ 4kg tăng lên 12kg trái/ngày; những hàng dâu trồng dặm mới, lớp đã kết hoa trắng to, lớp đã đậu trái bói căng đầy. Hiện, ông đang tiếp tục thử nghiệm phương pháp cứu dâu này trên 4.000m2 đất còn lại của mình. Ông Đức cho biết, ông đã hướng dẫn 2 hộ trong khu phố cứu được trên 2 sào dâu đang chết dần.

Ông Võ Đình Dị cho biết, việc khôi phục dâu của ông Võ Đức khá khả quan. Hội ND phường 8 đang tiếp tục theo dõi, chờ kết luận chính thức của các cơ quan chuyên môn để phổ biến rộng rãi phương pháp cứu cây dâu tây của ông Võ Đức áp dụng đại trà vùng dâu tây trên địa bàn.

Văn Việt