Sở Xây dựng Quảng Ngãi chỉ ra sự lỏng lẻo trong quản lý sử dụng đất đắp san nền

Lỏng lẻo công tác quản lý nguồn vật liệu đất đắp

Sáng 12/5, trao đổi với PV Dân Việt, đại diện Sở Xây dựng Quảng Ngãi xác nhận, đã báo cáo cấp thẩm quyền tỉnh, về các vấn đề liên quan đến chủ trương cấp phép khai thác khoáng sản, làm vật liệu xây dựng thông thường, để thi công các dự án đầu tư công trên địa bàn.

Một trong các nội dung đáng chú ý, mà Sở Xây dựng Quảng Ngãi báo cáo cho UBND tỉnh, đó là những bất cập và tồn tại trong quản lý, sử dụng đất đắp và san nền, cung cấp thi công các công trình, dự án đầu tư công trên địa bàn.

Theo Sở Xây dựng Quảng Ngãi, nguồn khoáng sản đất làm vật liệu san lấp trên địa bàn tỉnh, đã được quy hoạch rất lớn; đồng thời đã được UBND tỉnh khoanh định khu vực không đấu giá quyền khai thác khoáng sản (đất đồi làm vật liệu san lấp), cơ bản đáp ứng đủ nhu cầu cho các dự án đầu tư công.

Tuy nhiên Sở Xây dựng Quảng Ngãi cho biết, công tác quản lý nguồn vật liệu đất đắp còn nhiều bất cập, cụ thể nhiều doanh nghiệp được cấp mỏ đất (cấp chỉ định) phục vụ công trình đầu tư công, không liên quan gì đến thi công công trình, mà chỉ bán lại (đất đắp) cho nhà thầu thi công, dẫn đến giá thành vật liệu đất đắp tăng lên.

Vì vậy nhiều dự án đầu tư công khi triển khai xây dựng, bị động về nguồn đất san lấp, làm ảnh hưởng đến tiến độ triển khai dự án và kế hoạch giải ngân vốn đầu tư công.

Có doanh nghiệp lợi dụng chính sách để được cấp mỏ

Theo đó, Sở Xây dựng Quảng Ngãi đã chỉ ra và nêu rõ, có 5 nguyên nhân chính dẫn đến sự bất cập nêu trên, đó là công tác khoanh định mỏ vật liệu, phục vụ các dự án đầu tư công chưa cụ thể; các chủ đầu tư chỉ dựa vào quy hoạch khoáng sản chung của tỉnh để tổ chức khảo sát, lập dự án, nhưng chưa khảo sát kỹ về các mỏ đã được cấp phép hay chưa, trữ lượng bao nhiêu, có đáp ứng cho dự án hay không; chủ mỏ có được phép cung cấp đất cho dự án hay không.

Quá trình lập báo cáo nghiên cứu khả thi của việc chuẩn bị nguồn vật liệu, chưa được các chủ đầu tư quan tâm đúng mức, chưa xác định cụ thể mỏ vật liệu cho dự án. Vì vậy đến khi triển khai thi công, các nhà thầu phải tự tìm kiếm nguồn vật liệu để thi công nên rất bị động, tạo điều kiện cho các chủ mỏ gần dự án có thể găm hàng, ép giá gây khó khăn cho nhà thầu thi công.

Đơn vị tư vấn chưa làm tròn nhiệm vụ điều tra, khảo sát mỏ vật liệu trong quá trình lập dự án đầu tư; chưa đề xuất mỏ vật liệu trong hồ sơ dự án, hoặc tham chiếu các mỏ đã được cấp phép khai thác để lập dự án.

Vì vậy đến khi triển khai thi công, các mỏ này không đủ tính pháp lý vì không có tên trong Giấy phép khai thác khoáng sản đã cấp, hoặc hết trữ lượng.

Một tồn tại đáng chú ý khác mà Sở Xây dựng nêu ra, đó là các doanh nghiệp khai thác mỏ, lợi dụng chính sách cấp phép mỏ phục vụ dự án đầu tư công, đã ký hợp đồng nguyên tắc hoặc hợp đồng ủy quyền với doanh nghiệp thi công, làm cơ sở xin chủ trương lập hồ sơ cấp phép khai thác mỏ. Trong khi đó, dự án có thể chưa tổ chức lựa chọn nhà thầu, hoặc đã tổ chức thi công ngoài thực địa.

Vì vậy khi mỏ được cấp phép khai thác, thì các công trình đã hoàn thành, hoặc các nhà thầu đã ký hợp đồng nguyên tắc (hoặc hợp đồng ủy quyền trước đó) không trúng thầu, nên chủ mỏ có thể cung cấp cho các công trình khác.

Qua kiểm tra công tác nghiệm thu công trình đưa vào sử dụng, Sở Xây dựng Quảng Ngãi còn điểm chỉ, đa số các công trình sử dụng nguồn đất san lấp, từ các mỏ đã được cấp phép khai thác, nhưng địa chỉ tiêu thụ sản phẩm (tại Phụ lục 3 của Giấy phép) không có tên các công trình này. 

Những bất cập nêu trên trong công tác quản lý đất san lấp, có thể dẫn đến vi phạm của chủ đầu tư, các đơn vị tư vấn, nhà thầu thi công, chủ mỏ và cả cơ quan quản lý nhà nước, trong việc sử dụng vật liệu san lấp trong công trình không đúng theo giấy phép khai thác khoáng sản đã cấp. Vì vậy Sở Xây dựng kiến nghị cấp thẩm quyền tỉnh Quảng Ngãi, có sự chỉ đạo để chỉnh sửa, khác phục các tồn tại này.