Sớm đền bù cho người dân bị ảnh hưởng bởi công trình giao thông

Hai dự án mở rộng QL1 và đường Hồ Chí Minh qua Tây Nguyên đã được đưa vào khai thác hơn 1 năm nay, nhưng công tác đền bù giải phóng mặt  bằng (GPMB) vẫn còn nhiều tồn tại. Đâu là nguyên nhân chính thưa ông?

Người dân bị ảnh hưởng bởi công trình giao thông trên đường Hồ Chí Minh sẽ được bồi thường. I.T

- Ngay từ khi triển khai các dự án mở rộng QL1 và đường Hồ Chí Minh qua Tây Nguyên, Bộ GTVT đã chỉ đạo các Ban QLDA (đại diện chủ đầu tư), nhà đầu tư BOT, đơn vị tư vấn tính toán một cách đầy đủ, đồng bộ các vấn đề ảnh hưởng đến người dân trong công tác GPMB, tái định cư và rung nứt nhà trong quá trình triển khai thi công. Cụ thể, công tác GPMB và tái định cư được tách thành các tiểu dự án và giao cho địa phương thực hiện. Các ban QLDA có nhiệm vụ chuyển kinh phí cho địa phương để chi trả tiền bồi thường cho người dân.

Ông Nguyễn Hồng Trường

Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện phát sinh các vướng mắc liên quan đến công tác xác định nguồn gốc đất và đơn giá đền bù, dẫn tới tình trạng người dân khiếu kiện, khiếu nại ở một số địa phương. Riêng công tác tái định cư, theo quy định, các địa phương sẽ phải chịu trách nhiệm xây dựng các khu tái định cư. Thế nhưng, đây là 2 dự án được triển khai khẩn trương nên Chính phủ đồng ý hỗ trợ một phần kinh phí GPMB để giải quyết việc xây dựng các khu tái định cư cho các hộ dân bị ảnh hưởng.

Vấn đề vướng mắc nhất hiện nay là công tác quyết toán kinh phí GPMB của các địa phương rất chậm. Để giải quyết dứt điểm, Bộ GTVT đã nhiều lần mời Ban GPMB của các tỉnh liên quan dự họp và thống nhất đưa ra lộ trình đến 30.9, các địa phương phải xử lý dứt điểm các tồn tại trong công tác GPMB làm cơ sở để quyết toán các dự án, nhất là các dự BOT để công khai giá trị thực tế và thời gian hoàn vốn công trình.

Thưa ông, việc thống kê và đánh giá mức độ rung nứt trong quá trình thi công các dự án vừa qua được thực hiện như thế nào để đảm bảo tính chính xác và công bằng cho các hộ dân?

- Về quy trình, trước khi tiến hành thi công dự án, chủ đầu tư, nhà thầu đều phải làm việc với các địa phương, rồi tiến hành thống kê, chụp lại hình ảnh để xác định thực trạng của các ngôi nhà và ký thỏa thuận với các hộ dân. Sau đó, căn cứ vào mức độ ảnh hưởng thực tế trong quá trình thi công thông qua cơ quan kiểm định độc lập thuộc Sở Xây dựng các địa phương để so sánh với thực trạng ban đầu để tính ra mức độ đền bù thiệt hại cho các hộ dân.

Nhưng việc đền bù cho các hộ dân có nhà bị rung, nứt trong quá trình thi công của 2 Dự án này đến nay vẫn chưa được giải quyết dứt điểm, đề nghị ông cho biết hướng giải quyết của Bộ GTVT?

- Về nguyên tắc, việc đền bù rung nứt nhà dân trong quá trình thi công được tính vào bảo hiểm công trình. Tuy nhiên, trong quá trình thi công phát sinh tồn tại khi số lượng nhà dân bị ảnh hưởng bởi rung nứt vượt quá trách nhiệm chi trả của bảo hiểm. Để giải quyết vấn đề này, thời gian qua, Bộ GTVT, các Ban QLDA đã thuê các tổ chức tư vấn độc lập có đầy đủ tư cách pháp nhân để xác định toàn bộ mức độ ảnh hưởng do rung nứt đến các hộ dân. Sau đó, căn cứ vào hợp đồng, đơn vị bảo hiểm sẽ chi trả mức bồi thường tối đa cho các hộ dân.

Bộ GTVT cũng vừa có Văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ, kiến nghị cho phép sử dụng nguồn kinh phí GPMB của dự án để chi trả đền bù, hỗ trợ để chi trả cho các hộ dân bị ảnh hưởng.

Chính phủ đã ban hành Nghị định 119 quy định bảo hiểm bắt buộc trong hoạt động đầu tư xây dựng. Đây là cơ sở pháp lý để Bộ GTVT giải quyết dứt điểm việc đền bù rung nứt trong quá trình thi công các dự án giao thông thời gian tới. Nhưng đến nay chưa có thông tư hướng dẫn các quy định của Nghị định khiến việc thực hiện còn gặp nhiều khó khăn. Bộ GTVT đang kiến nghị Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài chính và Bộ Xây dựng cần sớm ban hành thông tư hướng dẫn Nghị định này kịp thời để việc triển khai công tác đền bù bảo hiểm.

Xin cảm ơn ông!