Thái Lan sẽ ra sao sau khi vị vua “thánh sống” băng hà?

Người dân than khóc sau khi nhà vua Thái Lan qua đời ngày 13.10 (Ảnh: EPA)

Nhà vua Thái Lan Bhumibol Adulyadej băng hà ngày hôm qua, 13.10, kết thúc 7 thập kỷ nắm giữ ngai vàng. Khi công chúng bắt đầu thương khóc ông và thái tử Maha Vajiralongkorn được công bố sẽ là người kế vị, Thái Lan sẽ rơi vào tình trạng “không ổn định” trong những tuần tới, theo Guardian.

Quốc gia Đông Nam Á này sẽ “đóng cửa” nhiều hoạt động công cộng trong một năm quốc tang. Mọi nơi sẽ để cờ rủ và mọi người sẽ mặc áo đen hoặc trang phục màu tối. Những sự kiện lớn như các buổi hòa nhạc sẽ bị trì hoãn.

Trong những ngày tới, thi thể của nhà vua sẽ được ướp theo nghĩ lễ và đặt ở vị trí truyền thống trong khi chờ đợi được hỏa táng. Tang lễ của hoàng gia thường kéo dài 7 ngày nhưng có thể được tổ chức suốt một tháng hoặc một năm, cho phép nhà nước chuẩn bị cho một buổi lễ công phu.

Người kế vị gây nhiều tranh cãi

Sau khi nhà vua qua đời, truyền thông ngay lập tức chú ý đến người kế vị, thái tử Maha Vajiralongkorn, 64 tuổi, con trai duy nhất của nhà vua. Hiện vẫn chưa có tuyên bố chính thức về kế hoạch cho nghi lễ kế nhiệm. Tuy nhiên, Thủ tướng Thái Lan Prayuth nói với các phóng viên ngày hôm qua rằng thái tử chưa muốn được tuyên bố làm vua ngay, mà cần "thời gian than khóc cùng với người dân Thái Lan" trước khi lên ngôi.

Thái tử Maha Vajiralongkorn, 64 tuổi, con trai duy nhất của nhà vua và là người kế vị ngai vàng sắp tới (Ảnh: Bloomberg)

Theo Bloomberg, thái tử Vajiralongkorn có số mệnh cai trị đất nước ngay từ khi mới chào đời. Vua Bhumibol đã chụp ảnh con trai sau khi sinh 48 tiếng và đăng tải trên các tờ báo với chú thích "Người thừa kế mới của ngai vàng Thái Lan". Thái tử Vajiralongkorn đã trải qua các nghi lễ cổ xưa ngay từ bé. Thậm chí một nhà lãnh đạo tôn giáo đã dành một tháng để nghĩ ra tên cho thái tử, cái tên đầy đủ dài gần 70 từ.

Tuy nhà vua Bhumibol được đông đảo người dân Thái Lan tôn kính trong 7 thập kỷ, thái tử Vajiralongkorn không “được lòng dân” như cha của ông, Bloomberg đưa tin. Vajiralongkorn hiện là cha của bảy người con và đã kết hôn ba lần. Ông là một người lính, đời sống cá nhân của ông trở thành chủ đề bán tán của rất nhiều trang web hoạt động ngoài vòng pháp luật và trong các điện tín ngoại giao bị rò rỉ.

Nhà vua và thái tử cùng chơi kèn saxophone năm 1965 (Ảnh: Bloomberg)

"Thái tử Vajiralongkorn vừa không có được sự tôn trọng, vừa không thể hiện được uy tín như người cha đáng kính của ông”, theo một điện tín ngoại giao năm 2009 bị rò rỉ, gửi đến Ngoại trưởng Mỹ thời đó, bà Hillary Clinton.

Thái tử hiếm khi phát biểu trước công chúng và ít khi tiết lộ về đời sống cá nhân, tuy nhiên nhiều người nhận định ông là một “dân chơi”, sống theo kiểu phương Tây, Guardian đưa tin. Điều này đã làm nổi lên suy đoán rằng cuộc đảo chính năm 2014 là nỗ lực của quân đội, nhằm thắt chặt quyền kiểm soát chính phủ trước khi Thái tử kế vị, đảm bảo một sự chuyển đổi “êm ấm”.

Nguy cơ bất ổn chính trị

Chế độ quân chủ Thái Lan được coi là một tổ chức ổn định hiếm hoi trong một đất nước hỗn loạn chính trị. Thái Lan đã có 11 cuộc đảo chính quân sự thành công kể từ năm 1932, khi chế độ quân chủ tuyệt đối chuyển sang chế độ quân chủ lập hiến.

Bằng nhiều cách, gia đình hoàng gia vẫn có được sự tôn trọng rất lớn từ các nhà lãnh đạo của đất nước, và nhiều người Thái tin rằng đó là một lực lượng cân bằng, ngăn ngừa các chính trị gia lợi dụng quần chúng. Mặc dù chế độ quân chủ lập hiến có ít quyền hạn chính thức hơn, vai trò của nhà vua vẫn rất quan trọng.

Thái tử không được yêu mến như cha của mình (Ảnh: EPA)

Thái tử không có được sự tôn kính, yên mến như cha của mình, do đó, có những lo ngại rằng Thái Lan có thể phải đối mặt với bất ổn chính trị khi quá trình chuyển đổi diễn ra.

Cũng theo điện tín ngoại giao bị rò rỉ: “Gần như tất cả mọi người đều mong muốn chế độ quân chủ này thu nhỏ và thay đổi về chức năng sau sự kế nhiệm”, tờ Bloomberg trích dẫn. "Câu hỏi là, chúng ta sẽ phải thay đổi những gì, với rất nhiều cơ quan, nhân vật, lực lượng chính trị đang tìm kiếm sự ảnh hưởng".

Cung điện hoàng gia Thái Lan hiện không đưa ra bình luận về các vấn đề chính trị.