Thổ Nhĩ Kỳ tấn công ở Bắc Syria: Đốm lửa nhỏ có thể thổi bùng đám cháy lớn 

Chiến dịch Nhành Ôliu

Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ đổ bộ vào Afrin, Syria hôm 21.1

Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ bắt đầu phát động chiến dịch tấn công nhằm vào lực lượng Các đơn vị Bảo vệ nhân dân người Kurd (YPG) vốn được Mỹ hậu thuẫn tại thị trấn Afrin, tỉnh Aleppo thuộc miền Bắc Syria ngày 20.1.

Ankara từ lâu cảnh báo không chấp nhận việc chia sẻ phần lớn biên giới với YPG - lực lượng mà họ xem là "khủng bố" ngay cả khi Mỹ, đồng minh ruột của Thổ Nhĩ Kỳ rất coi trọng YPG trong cuộc chiến chống lại phiến quân Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS).

Thổ Nhĩ Kỳ liệt YPG vào danh sách khủng bố vì có quan hệ với các tay súng thuộc đảng Công nhân người Kurd (PKK) bị cấm hoạt động ở Thổ Nhĩ Kỳ. Trong ngày đầu tiên "giáng đòn" vào YPG, quân đội Thổ Nhĩ Kỳ tuyên bố không kích hủy diệt 45 mục tiêu, bao gồm các doanh trại và kho vũ khí của đối phương. 

Tuy nhiên, YPG cáo buộc các máy bay Thổ Nhĩ Kỳ đã nhắm vào ít nhất 100 mục tiêu và thậm chí không kích cả các khu vực có dân thường sinh sống cũng như 1 trại dành cho người khuyết tật ở Afrin. 

Ngoài ra, YPG cũng cáo buộc Nga đã "phản bội" họ, cho phép Thổ Nhĩ Kỳ tiến hành chiến dịch quân sự ở Afrin và thậm chí cảnh báo, Moscow sẽ phải chịu trách nhiệm cho bất kỳ vụ thảm sát nào ở Afrin.

"Chúng tôi cũng yêu cầu Nga phải chịu trách nhiệm về các cuộc tấn công (của Thổ Nhĩ Kỳ) đồng thời buộc Nga phải chịu trách nhiệm cho bất cứ cuộc tàn sát dân thường nào", một tuyên bố của YPG nhấn mạnh.

Một số nhà phân tích cho rằng, Thổ Nhĩ Kỳ đã đạt được thỏa thuận với Nga và Mỹ để "Chiến dịch Nhành Ôliu" được "bật đèn xanh".

Theo CNN, Thổ Nhĩ Kỳ đã thông báo trước với Mỹ và Nga về ý định xử lý YPG với chuyến thăm Moscow của Tổng tham mưu trưởng của quân đội Thổ Nhĩ Kỳ Hulusi Akar tuần trước.

Còn về phần mình, mặc dù Mỹ lên tiếng kêu gọi các bên liên quan kiềm chế nhưng không hề yêu cầu Thổ Nhĩ Kỳ phải dừng Chiến dịch Nhành Ôliu.

Trong một tuyên bố, Bộ Ngoại giao Mỹ nhấn mạnh các quan ngại về "tình cảnh của những dân thường vô tội" nhưng chỉ kêu gọi Thổ Nhĩ Kỳ đảm bảo "hạn chế các hoạt động quân sự của họ". Bộ trưởng Quốc phòng Jim Mattis thì hứa hẹn sẽ giải quyết vấn đề này nhưng tuyên bố "Thổ Nhĩ Kỳ có những mối lo ngại an ninh chính đáng" ở Bắc Syria.

Nguy cơ đốm lửa nhỏ có thể thổi bùng đám cháy lớn 

Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ đổ bộ vào Afrin, Syria hôm 21.1

Hiện tại mọi thứ phụ thuộc vào mức độ và phạm vi của Chiến dịch Nhành Ôliu của Thổ Nhĩ Kỳ. Nếu mục tiêu của Thổ Nhĩ Kỳ chỉ giới hạn trong một vùng đệm dọc biên giới, cuộc xung đột có thể được kìm lại. 

Tuy nhiên, nếu Thổ Nhĩ Kỳ muốn chiếm Afrin và sau đó tiếp tục mở thêm một mặt trận thứ 2 để đánh chiến thị trấn Manbij ở phía Đông, thì một cuộc chiến lớn hơn sẽ bùng nổ ở Syria.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan cuối tuần trước nhấn mạnh: "Bắt đầu từ phía Tây, từng bước một, chúng ta sẽ xóa sổ hành lang khủng bố cho tới biên giới Iraq" và yêu cầu lực lượng người Kurd ở Manbij đầu hàng.  

Viện Nghiên cứu Chiến tranh ở Washington nhận định rằng, "các hoạt động của Thổ Nhĩ Kỳ đe dọa gây ra một cuộc chiến tranh lớn hơn giữa Ankara và người Kurd, phá hỏng nỗ lực ổn định của Mỹ ở Đông Syria và buộc Washington phải xem xét lại việc hỗ trợ cho YPG".

Khi Syria vừa giảm bạo lực vào năm ngoái đặc biệt nhờ loại bỏ được sự thống trị của IS ở Raqqa và Deir Ezzou, thì một cuộc chiến mới ở phía Bắc Syria có thể nhanh chóng lan rộng, bùng lên thành một cuộc xung đột rộng lớn hơn, kéo theo nhiều phe phái đồng thời tạo cơ hội cho các nhóm thánh chiến ở Syria, đặc biệt là IS ngóc đầu dậy.

 Các tay súng IS tuần trước vừa mở một cuộc tấn công ở Idlib, giết hại và bắt giữ một số binh sĩ quân đội Syria. Sau đó, chúng tung video hành quyết 3 trong số các binh sĩ chính phủ bị bắt giữ.