Thú vị chuyện dùng cá bằng sắt nấu ăn để chữa bệnh

Theo tin từ BBC, thiếu máu là vấn đề dinh dưỡng phổ biến trên thế giới, chủ yếu ảnh hưởng đến phụ nữ ở độ tuổi sinh đẻ, thanh thiếu niên và trẻ em. Tại những quốc gia đang phát triển như Campuchia, tỉ lệ này rất cao, gần 50% phụ nữ và trẻ em bị thiếu máu, nguyên nhân chủ yếu do thiếu sắt.

Tình trạng thiếu máu của những người dân ở tỉnh Kandal, phía nam Campuchia đang rất đáng lo ngại. Trong đó, có nhiều em nhỏ gầy guộc, nhỏ bé, thậm chí trí não chậm phát triển. Còn phụ nữ thì hay mệt mỏi và đau đầu, không thể làm việc. Phụ nữ mang thai phải đối mặt với những biến chứng sức khỏe nghiêm trọng trước và sau khi sinh con, ví dụ như xuất huyết.

Nguồn gốc con cá sắt

Từng có chuyến đi đến Campuchia cách đây vài năm, chứng kiến tình trạng thiếu máu của người dân tỉnh Kandal, phía nam Campuchia, Tiến sĩ người Canada tên Christopher Charles, đã nảy ra một ý tưởng thử cho một cục sắt vào nồi nấu ăn.

Được biết, ý tưởng này lấy cơ sở từ những nghiên cứu cho thấy nấu ăn bằng nồi gang giúp tăng hàm lượng sắt trong thực phẩm, hơn nữa, giải pháp thông thường cho tình trạng thiếu máu là uống sắt bổ sung lại tỏ ra không hiệu quả vì giá thuốc và tác dụng phụ khiến người dân e ngại sử dụng chúng.

Tiến sĩ Charles và phát minh của mình. Ảnh: Luckyironfish.

Tiếp tục thực hiện ý tưởng này, Tiến sĩ Christopher Charles đã sáng tạo ra những “con cá sắt may mắn” để có thể giúp bổ sung dưỡng chất cho người dân tại vùng nông thôn Campuchia.

Con cá sắt may mắn này dài 7,6 cm, nặng khoảng 200g và chỉ cần bỏ chúng vào nồi khi nấu nướng đảm bảo sẽ tốt cho những người thiếu máu. Theo tiến sỹ Charles, con cá sắt sẽ làm tăng hàm lượng sắt trong thực phẩm khi nó được nấu cùng vì thế giúp cho những người bị thiếu sắt được bổ sung đầy đủ hơn. Anh lựa chọn hình con cá bởi đây chính là biểu tượng của sự may mắn trong văn hóa Campuchia.

Con cá sắt may mắn này dài 7,6 cm, nặng khoảng 200g và chỉ cần bỏ chúng vào nồi khi nấu nướng đảm bảo sẽ tốt cho những người thiếu máu.

Công dụng vượt trội so với thuốc sắt

Nói về công dụng của con cá sắt này, tiến sĩ Charles cho biết, nếu sử dụng hằng ngày thì một con cá sắt may mắn có thể cung cấp đến 75% lượng sắt cần thiết cho một gia đình trong suốt 5 năm.

Để thử nghiệm dự án cá sắt may mắn này, sau khi thiết kế, tiến sĩ Charles đã cho hàng trăm người dân ở tỉnh Kandal nấu thử nghiệm và kết quả đáng ngạc nhiên là sau 12 tháng, gần một nửa số người tham gia không còn thiếu máu nữa.

Nhận xét về kết quả đáng kinh ngạc của dự án The Lucky Iron Fish (chú cá sắt may mắn), Giáo sư Imelda Bates, giám đốc cơ quan y tế công cộng quốc tế tại Viện Y học Nhiệt đới Liverpool, Anh, đã thừa nhận rằng cá sắt là một phát minh tuyệt vời.

“Phương pháp này tốt hơn rất nhiều so với uống viên bổ sung sắt. Nó phù hợp với văn hóa địa phương, không tốn kém, nhưng lại cải thiện được bệnh thiếu máu, mang lại lợi ích lớn.”, Giáo sư Imelda Bates nói.

Cách nấu cá sắt

Theo chỉ dẫn của tiến sĩ Charles, cách nấu cá sắt này rất đơn giản. Bạn chỉ cần thả cá vào nồi, đun sôi trong nước hoặc canh ít nhất 10 phút để sắt được giải phóng. Sau đó lấy con cá ra, cho thêm vào nồi chút nước cốt chanh – thành phần quan trọng để hấp thu sắt tốt hơn. Đảm bảo các món ăn được nấu theo cách này sẽ không bị mất vị mà vẫn cung cấp sắt hiệu quả.

Nấu cá sắt rất đơn giản. Ảnh: BBC.

Thực tế, tại Campuchia, đã có hơn 2.500 gia đình đã bắt đầu sử dụng những con cá sắt may mắn. Điều khiến Tiến sỹ Charles vui nhất là giờ đây, dân làng Kandal đã quen với con cá sắt xinh xắn, dài 7,6 cm và nặng khoảng 200 g do ông nghĩ ra.

Một phụ nữ và con gái tham gia thử nghiệm ở tỉnh Preah Vihear cho biết, họ sẽ dùng cá sắt khi nấu ăn.

"Kết quả xét nghiệm máu cho thấy tôi bị thiếu sắt. Nên tôi hy vọng sẽ sớm khỏi bệnh và khỏe mạnh. Tôi cho rằng, mọi người làng Sekeroung sẽ thích con cá này, bởi vì chúng tôi ăn cá hàng ngày.", chị này nói.

Cá sắt may mắn hy vọng sẽ giúp cải thiện tình trạng thiếu máu của người dân Campuchia. Ảnh: BBC.

Các chuyên gia hi vọng dự án The Lucky Iron Fish (chú cá sắt may mắn) này sẽ được nhân rộng ở nhiều nước để giúp người dân trên thế giới không bị mắc chứng bệnh thiếu máu, thiếu sắt.

Đội dự án "Cá sắt may mắn" đang lên kế hoạch đưa con cá đặc biệt này ra nhiều khu vực trên thế giới, bao gồm cả những nước như Canada, Mỹ và châu Âu.