Ông chủ công ty quân sự tư nhân Wagner Yevgeny Prigozhin rời trụ sở của Quân khu phía Nam trong bối cảnh nhóm này rút khỏi thành phố Rostov vào ngày 24/6. Ảnh Reuters Công ty quân sự tư nhân Wagner do Evgeny Prigozhin lãnh đạo đã phát động một âm mưu đảo chính ở Nga bắt đầu vào tối thứ Sáu (23/6) và kéo dài đến thứ Bảy (24/6).
Nhóm Wagner đã chiếm được một trụ sở quân đội ở miền nam đất nước.
Tuy nhiên, họ đã thất bại trong việc tập hợp các đơn vị khác và cuối cùng phải hủy bỏ cuộc tiến công tới Moscow sau khi đạt được thỏa thuận với chính quyền. Thỏa thuận, bao gồm ân xá cho Prigozhin, được Tổng thống Belarus, Aleksandr Lukashenko đứng ra làm trung gian.
Sôi sục căng thẳng
Công ty quân sự tư nhân Wagner Group được thành lập bởi ông trùm kinh doanh nhà hàng và dịch vụ ăn uống Evgeny Prigozhin. Các thành viên của nhóm đã chiến đấu bên cạnh quân đội chính quy của Nga và nổi bật trong trận chiến đẫm máu giành thành phố Artyomovsk của Donbass, được người Ukraine gọi là Bakhmut.
Prigozhin đã công khai cáo buộc Bộ trưởng Quốc phòng Sergey Shoigu và Tướng Valery Gerasimov, Tổng tham mưu trưởng, xử lý sai chiến dịch quân sự ở Ukraine. Prigozhin cũng đã từ chối ký hợp đồng chính thức với Bộ Quốc phòng Nga.
Prigozhin bắt đầu 'diễu hành đến Moscow'
Cuối ngày thứ Sáu (23/6), Prigozhin cáo buộc quân đội Nga tấn công các trại dã chiến của Wagner. Bộ Quốc phòng Nga (MOD) đã nhanh chóng bác bỏ tuyên bố của Prigozhin là "sự khiêu khích về thông tin". Tuy nhiên, Prigozhin thông báo rằng lực lượng của ông ta đang bắt đầu "cuộc hành quân vì công lý" với kế hoạch tiến đến Moscow.
Vào đầu giờ ngày thứ Bảy (24/6), một đoàn xe bọc thép của Wagner, bao gồm cả xe tăng, đã tiến vào thành phố phía nam Rostov. Trong thành phố, các thành viên của Wagner đã giành quyền kiểm soát trụ sở của Quân khu phía Nam mà không cần giao tranh. Một số tiếng súng đã được nghe thấy ở Rostov sau đó trong ngày, nhưng không có thương vong nào được báo cáo.
Một chiếc xe tăng ở Rostov, Nga, ngày 24/6. Ảnh Sputnik
Putin lên án cuộc nổi dậy
Ngay sau khi Prigozhin tuyên bố "cuộc tuần hành" của mình, Cơ quan An ninh Liên bang đã cáo buộc ông chủ Wagner kích động một cuộc nổi loạn vũ trang và mở một vụ án hình sự chống lại Prigozhin. Trong một bài phát biểu qua video vào sáng thứ Bảy (24/6), Tổng thống Vladimir Putin nói rằng hành động của Wagner tương đương với tội phản quốc, mô tả hành động này là "đâm sau lưng đất nước và nhân dân chúng ta". Ông Putin kêu gọi đoàn kết và tuyên bố rằng tất cả các bước cần thiết đã được thực hiện để lập lại trật tự.
Trong khi đó, các biện pháp chống khủng bố đã được ban hành ở Moscow và Vùng lân cận Moscow. Tất cả các sự kiện công cộng đã bị hủy bỏ ở một số thành phố và giao thông trên các đường cao tốc chính dẫn đến Moscow bị đình chỉ.
Đồng thời, nỗ lực của Prigozhin đã không thu hút được sự hỗ trợ từ các đơn vị quân đội khác. Ngược lại, một số chỉ huy và quan chức cấp cao kêu gọi Wagner hạ vũ khí.
Tổng thống Nga Vladimir Putin phát biểu trên truyền hình quốc gia ngày 24/6. Ảnh AP
Nhóm Wagner nổi loạn quay đầu sau khi đạt được thỏa thuận
Vào tối thứ Bảy (24/6), Tổng thống Belarus Aleksandr Lukashenko, người đã thay mặt Tổng thống Nga Putin nói chuyện với Prigozhin, nói rằng ông chủ Wagner đã đồng ý chấm dứt nỗ lực nổi dậy để đổi lấy sự đảm bảo an ninh. Prigozhin tuyên bố vài giờ sau đó rằng các đoàn xe Wagner đang tạm dừng tiến về Moscow và đang quay trở lại căn cứ của họ. Sau một thời gian, chính quyền khu vực xác nhận rằng các chiến binh Wagner đã rời khỏi Rostov.
Điện Kremlin nói rằng, để tránh đổ máu, vụ kiện chống lại Prigozhin sẽ bị hủy bỏ và ông ta sẽ "rời đi Belarus". Người phát ngôn của Putin, Dmitry Peskov, nói thêm rằng các thành viên của Wagner sẽ không bị truy tố do "những thành tích của họ trên tiền tuyến" ở Ukraine.
Số phận Wagner sẽ thế nào?
Một thiếu tá đã nghỉ hưu trong Quân đội Mỹ cho biết có rất nhiều câu hỏi được đặt ra về tương lai mà các chiến binh Wagner phải đối mặt sau cuộc nổi dậy ngắn ngủi của họ.
"Họ là một công ty chiến đấu độc lập, được cung cấp khẩu phần ăn tốt hơn và trang phục khác biệt", Thiếu tá Mike Lyons của Lục quân Mỹ cho biết.
"Tôi không nghĩ rằng họ sẽ dễ dàng hòa nhập vào quân đội Nga và gửi trở lại mặt trận ở đó. Vì vậy, tôi nghĩ rằng sẽ có vấn đề. Có thể một số người sẽ ly tán. Có thể một số sẽ quyết định đào thoát và cung cấp thông tin cho Ukraine. Những người đó trung thành với Prigozhin, không phải với đất nước, không phải với sứ mệnh. Tôi nghĩ chúng ta đã có rất nhiều nhiều câu hỏi chưa được trả lời ngay bây giờ", Mike Lyons nhận xét. Trong khi đó, Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) nhận định, thỏa thuận do ông Lukashenko làm trung gian có thể sẽ "loại bỏ nhóm Wagner với tư cách là một tác nhân độc lập do Prigozhin lãnh đạo ở dạng hiện tại".
Đầu ngày thứ Bảy, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết các chiến binh Wagner sẽ không phải đối mặt với hành động pháp lý vì tham gia cuộc tuần hành về phía Moscow, đồng thời nói rằng Điện Kremlin "luôn tôn trọng những hành động anh hùng của họ" trên tiền tuyến ở Ukraine.
Vui lòng nhập nội dung bình luận.