Tổng thống Philippines muốn khởi tố bà Arroyo

Năm 2004, Bộ trưởng Nông nghiệp Lorenzo khi còn đương chức đã dùng 728 triệu peso, tương đương gần 16 triệu USD cho việc vận động tranh cử cho bà Arroyo. Số tiền này lẽ ra phải được sử dụng để mua phân bón cung cấp cho nông dân nghèo.

Hai năm sau đó, ông Lorenzo đã rời Philippines khi thượng viện nước này mở một cuộc điều tra về vụ bê bối trên. Hiện chưa rõ khi nào ông Lorenzo sẽ về nước. Tổng thống Aquino cho biết cựu Bộ trưởng Lorenzo thông qua một đại diện nói rằng ông rất lo sợ cho tính mạng của mình nếu quay trở lại Philippines.

Về việc thành lập Ủy ban điều tra sự thật, tân Tổng thống Aquino khẳng định, ủy ban này sẽ xem xét hàng loạt tranh cãi liên quan đến khoảng thời gian hơn 9 năm cầm quyền của bà Arroyo. Bà Arroyo không ít lần phủ nhận mọi cáo buộc này. Nữ Tổng thống mãn nhiệm từng tránh được ba nỗ lực luận tội nhằm vào mình nhờ đảng của bà nắm quyền kiểm soát Quốc hội.

Tuy nhiên, trước những nỗ lực của ông Aquino, bà Arroyo cũng đã tính cho mình những bước đi khôn ngoan để thoát tội trong kế hoạch “hạ cách an toàn”.

Hãng tin Reuters từng phân tích, trong bước một của kế hoạch, bà Arroyo giành được một ghế nghị sĩ trong cuộc bầu cử Quốc hội vừa qua và hy vọng trở thành Chủ tịch hạ viện để tận dụng vị trí này thách thức quyền lực của tân Tổng thống.

Bước thứ hai là ngày 12-5 vừa qua, bà Arroyo bổ nhiệm Phó chánh án Renato Corona làm Chánh án Tòa án tối cao. Quyết định này làm dấy lên những cáo buộc bà Arroyo đang tìm cách đưa các đồng minh thân cận vào những vị trí then chốt của ngành tư pháp trước khi rời nhiệm sở.

Tổng thống Aquino trong ngày tuyên thệ nhậm chức.

Giới phân tích nhận định, bà Arroyo tiếp tục tạo dựng quyền lực sau khi rời ghế Tổng thống vì có hai ý đồ. Thứ nhất, khi trở thành nghị sĩ Quốc hội, bà sẽ được hưởng quyền miễn trừ về pháp lý trước các cáo buộc tham nhũng và gian lận trong cuộc bầu cử Tổng thống trước đây.

Ngoài ra, khi vào hạ viện, bà Arroyo có thể dựa vào sự ủng hộ của các nghị sĩ thuộc đảng Laskas của bà khi bà làm chủ tịch hạ viện và có thể làm Thủ tướng thông qua việc sửa đổi hiến pháp. Tuy nhiên, theo nhận định của Reuters, với sự kiên quyết của Tổng thống Aquino, cánh cửa thoát hiểm của bà Arroyo dường như không được rộng rãi lắm.

Gia Khánh